در گرما گرم مناظره های خبر ساز انتخاباتی، و فاش گویی های ولایتی پیرامون عوامل و دلایل به شکست کشیده شدن مذاکرات اتمی طی هفت سال گذشته، خبرگزاری مهر روز سه شنبه ۱۱ ماه ژوئن از “جزئیات ماراتن جدید نفتی ایران و اعراب/ ورود یک تازه وارد به سبد صادرات نفت” خبر داد.
موضوع خبر، که به ظاهر حکایت از پیروزی تابناک دولت میکرد، واقعیت دردناک دیگری را در خود داشت که دولت جمهوری اسلامی از قبول رسمی آن تاکنون خودداری ورزیده است: مسئولیت مرگ دهها هزار نفر در سال در نتیجه استنشاق گوگرد ( و سایر آلاینده ها) ی مازاد بر سطح مجاز در گازوئیل و بنزین تولید داخلی.
بنا بر گزارش مهر “هشت طرح بهینه سازی و بهبود فرایند تولید در پالایشگاههای موجود نفت (شازند، تهران، آبادان، اصفهان، لاوان، تبریز و بندر عباس) مراحل پایانی خود را پشت سر میگذارد.
بر اساس متن خبر، با اجرای طرحهای یاد شده که هزینه های آنها تا ۱۴ میلیارد دلار برآورد شده، ضمن افزایش کمی تولید گازوئیل و بنزین، کیفیت این دو فراورده سوختی بهبود مییابد.
در همین گزارش آمده است که در نتیجه اجرای طرحهای یاد شده، قرار است میزان عدد اکتان سوخت داخلی متعادل و درجه آرام سوزی آنها افزایش و ترکیبات شیمیایی آلاینده موجود در آنها مانند بنزن، و آروماتیک ها ( گازهای و میعانات مسموم) کاهش یابد.
در گزارش همچنین قید شده: “به حد اقل رسیدن گوگرد در ترکیب فراورده های نفتی، علاوه بر کاهش آلایندگی های حاصل از مصرف بنزین و گازوئیل، یک دستاورد اقتصادی هم برای کشور به همراه دارد، به طوری که منجر به افزایش تولید و صادرات گوگرد به عنوان یک محصول جدید در سبد پالایش نفت کشور خواهد شد.”
فاصله وحشتناک
گزارش خبرگزاری مهر مدعی است که در فاز اول اجرای ۸ طرح ۱۴ میلیارد دلاری پالایشگاهها، ابتدا قرار است میزان گوگرد موجود در سوخت مصرفی به ۴۰ پ- پی-ام (شمار ذره های گوگرد در یک میلیون واحد سوخت) و بعد، به ۱۵ پی-پی-ام کاهش یابد.
۴۰ تا ۱۵ پی-پی-ام گوگرد موجود در سوخت مطابق با استاندارهای موجود در جهان امروز است. ولی واقعیت دردناک فاصله فاحش مابین میزان گوگرد ( و سایر آلاینده ها) در سوخت مصرفی کنونی کشور ، با هدفهای اعلام شده دولت بعد از بهینه سازی پالایشگاهها است.
در حال حاضر میزان گوگرد موجود در سوختهای مصرفی ایران مابین ۷۰۰۰ تا ۱۰.۰۰۰ پ- پی-ام برآورد شده است. این میزان ۲۰۰ برابر حد مجاز گوگرد در سوخت مصرفی است. حقیقت دردناک در آمار منتشر شده در گزارش خبرگزاری مهر نیز بصورت پوشیده آمده و از آن قابل استخراج است.
بنا بر گزارش، بعد از بهینه سازی سوخت پالایشگاههای هشتگانه، قرار است تولید گوگرد کشور بیش از ۱۰۰۰ تن در روز افزایش یابد! به زبان دیگر این افزایش تولید وعده داده شده، معادل کاهش گوگردی است که اکنون روزانه از راه احتراق سوخت غیر استاندارد بخورد مردم میدهند-با این نوید که در آینده از راه صادرات گوگرد رقیب عربستان و امارات میشویم.
تولید کنونی گوگرد ایران روزانه ۳۰۰ تن برآورده شده و بنا بر گزارش مهر بعد از بهینه سازی قرار است تولید گوگرد به ترتیب در پالایشگاه شازند ۶۴۰ تن، ابادان۱۰۰ تن، بندر عباس۱۲۰ تن، تهران ۲۵۰ تن، لاوان۳۰ تن، تبریز ۳۲ تن و اصفهان ۱۰ تن در روز افزایش یابد.
بنزن بجای بنزین
در آغاز اعمال تحریمهای یکجانبه اروپا و آمریکا علیه ایران، واردات فراوردهای سوختی نیز با اشکال روبرو شد و دولت برای مقابله با عوارض کمبود سوخت به تولید سوخت غیر استاندارد در واحد های پتروشیمی کشور مبادرت ورزید.
این سوخت تازه و ارزان که تا ۵۰ درصد آن بنزن بود، مطابق ادعای مجری طرح قرار بود با سوخت استاندارد مخلوط و بعد از رقیق تر کردن آلاینده ها، بفروش برسد-اگر چه در هر حال سوخت تازه در صورت مخلوط شدن، میزان آلودگی های سوخت بهتر پالایش گاهی را افزایش میداد و در متوسط آلوده ساختن هوا تاثیر مثبت نداشت.
بر اساس اظهارات دو سال گذشته فریبرز پناهی، مجری طرح تولید سوخت در ۶ واحد پتروشیمی ایران، قرار بوده سوخت تولیدی در واحد های یاد شده با سوخت تولید پالایشگاهها مخلوط و میزان اکتان آن متعادل و میزان آلاینده های اروماتیکی آنها کاهش یابد ( ۲۲ شهریور دو سال پیش) اما ایشان اخیرا طی مصاحبه ای پذیرفت که در اوج نیاز بازار مصرف، دولت حتی زحمت این سرپوش گذاری را نیز بخود نداده و سوختهای پتروشیمی را در کنار سوختهای پالایشگاهی در اختیار صاحبان میلیونها اتومبیل اسقاطی در ایران قرار داده است.
پناهی صریحاً اظهار داشت: “روند اجرایی تولید بنزین در مجتمع های پتروشیمی بدون استفاده از روند اصلاح و بهسازی بود. طرح بنده این نبود که استفاده کردند. در واقع همان چیزی که در پتروشیمی ها تولید می شد را بدون هیچگونه روند اصلاحی و رساندن آن به استانداردهای روز تحویل پالایشگاه ها می دادند”.
تلفات انسانی
آلاینده بنزن و میزان غیر مجاز گوگرد در سوخت و انتشار آن در هوا از عوامل سرطان زای شناخته شده در جهان بشمار میروند. سال گذشته مرکز مطالعات کنگره آمریکا در گزارشی که توسط کنت کتزمن تهیه شده بود، نسبت به خطرهای مصرف سوخت های با آلاینده های بالا در ایران هشدار داد.
کمال دانشیار رییس کمیسیون انرژی مجلس نیز چندی پیش در سمینار “مدیریت انرژی” ضمن اعتراف به تولید و واردات گازوئیل حاوی آلایندها اظهار داشت: “هر سال در نتیجه آلودگی های محیط زیست ۱۰ هزار نفر جان خود را از دست میدهند و میزان بیماران ناشی از آلودگی هوا به ده برابر این میزان میرسد”.
واقعیت درناک این است که دولت “معجزه هزاره سوم” در ادامه دیگر رفتار های تخریبی نظام، و بمنظور کم اثر جلوه دادن کاستی ها، بخصوص نتایج اعمال تحریمهای خارجی که بمنظور متوقف ساختن برنامه های مشکوک اتمی علیه ایران وضع شده اند، به بهای از میان بردن سلامت صدها هزار شهروند و جان دهها هزار تن از آنها، مواد آلوده سوختی را، با آگاهی از زیانهای انسانی آنها، روانه بازار ساخته و میسازد. تنها یک قلم از مواد آلوده ای که همراه سوخت در هوای شهرهای ایران گسترده میشود، روزانه ۱۰۰۰ تن گوگرد است که در صورت عملی شدن وعده های اخیر، قرار است بجای مصرف داخلی (!)، و در رقابت با صادرات گوگرد عربستان سعودی و امارات، از سوختهای آلوده کنونی جدا و راهی بازار های خارجی بشود-معجزه اقتصادی دولتی که مسئولیت کشتار قابل اجتناب سالانه دهها هزار ایرانی مبتلا به بیماری های خونی، ریوی و عروقی و پوست را مستقیما بر عهده دارد.