مرد سایه بیت رهبری کیست؟

محمدرضا یزدان پناه
محمدرضا یزدان پناه

» وحید؛ نام و تصویری که همواره تکرار می شود

نامه اخیر محمدعلی انصاری از نزدیکان قدیمی بیت آیت الله خمینی به سید حسن خمینی، اگرچه درباره حاشیه های جنجالی نماز جمعه 14 خرداد 88 بوداما برای نخستین بار به طور رسمی نقش فردی به نام “وحید” یا “سردار وحید” را در مناسبات و سلسله مراتب تصمیم گیری و اجرایی بیت آیت الله خامنه ای برملا کرد.

پیش از این، ابوالفضل فاتح، رئیس کمیته تبلیغات و اطلاع رسانی ستاد میرحسین موسوی در انتخابات گذشته ریاست جمهوری اشاره کوتاهی به حضور”آقای وحید” در مراتب اجرایی دفتر رهبر جمهوری اسلامی و نقش او در اعلام نتایج مناقشه برانگیز انتخابات داشت اما تفاوت نوشته اخیر انصاری با خاطرات فاتح در این است که انصاری از مسئولان ارشد موسسه تنظیم و نشر آثار آیت الله خمینی است و به همین سبب می توان از او به عنوان یک مقام آشنا به زوایای ناپیدای حکومت ایران نام برد.

اهمیت نام بردن از وحید در نامه انصاری به آن جهت است که اخبار غیر رسمی فراوانی درباره نقش پررنگ وحید در روند تصمیم گیری های سیاسی و امنیتی چند سال اخیر کشور در محافل خبری شنیده می شود.

بر پایه این گزارش ها “وحید حقانیان” یا بنا به قول مشهور “وحید” معاون اجرایی دفتر رهبر جمهوری اسلامی است که به عنوان یک چهره بسیار بانفوذ و قدرتمند وظیفه ابلاغ تصمیمات و نقطه نظرات آیت الله خامنه ای به دستگاه های مختلف سیاسی، امنیتی و نظامی و ایجاد هماهنگی میان آنها را بر عهده دارد.

از وحید حقانیان به عنوان دست راست رهبر جمهوری اسلامی یا به عبارت دقیق تر مباشر اصلی او نام برده می شود.

با وجود این هیچ اطلاعاتی درباره این او در رسانه ها به چشم نمی خورد و هیچ کدام از مسئولان ارشد نزدیک به آیت الله خامنه ای در خاطرات، نقل قول ها یا اظهار نظرات خود اشاره ای به این فرد نکرده اند. حتی مشخص نیست که آیا به واسطه عضویت پیشین او در سپاه پاسداران لقب سردار به او اعطا شده یا اینکه این عنوان تنها یک لقب مصطلح است.

تنها اطلاعات تقریبا تایید شده ای که درباره گذشته وحید حقانیان وجود دارد این است که اصالتی اصفهانی دارد و منزل پدریش در اطراف میدان منیریه تهران (از نقاط مرکزی و بسیار سنتی تهران) است.

نخستین تصاویری که از وحید در رسانه ها به چشم خورد مربوط به مراسم تنفیذ حکم ریاست جمهوری احمدی نژاد در دور دوم است که او حکم تنفیذ را به دستان آیت الله خامنه ای می دهد و سپس همانجا می ایستد. تصاویر دیگری هم وجود دارد که از ادای احترام ویژه بسیاری از مسئولان بلند پایه جمهوری اسلامی به وحید در مراسم مختلف حکایت می کند.

 

نقش سردار وحید در “مباحث کلان”

دبیر ستاد مرکزی بزرگداشت آیت الله خمینی در نامه ای که به نوه رهبر فقید جمهوری اسلامی نوشته و طی آن گزارشی درباره سیر اجرایی مراسم بیست و یکمین سالگرد آیت الله خمینی ارائه داده، به تماس تلفنی خود با وحید در ایام نوروز 88 اشاره کرده است.

محمد علی انصاری در این نامه خطاب به حسن خمینی آورده است: “با کمال تاسف از آغاز سال جدید و شاید در آخر سال گذشته زمزمه هایی شروع شد که ستاد بزرگداشت نمی خواهد مراسم امام را برگزار نماید و حتی در هفته اول تعطیلات نوروز که مقام معظم رهبری به مشهد مشرف بودند طی تماسی که با جناب آقای وحید برای تبریک عید داشتم ایشان نیز از برنامه های ستاد سئوال کردند. به ایشان گفتم کارهای مقدماتی ستاد قبل از عید شروع شده است و ما با قوت کارها را دنبال می کنیم و اصلاً نگرانی نداریم و از ایشان درخواست نمودم که در اولین فرصت مراجعت پس از تعطیلات، جلسه حضوری برای مرور مباحث کلان سالگرد داشته باشیم.”

این عضو دفتر آیت الله خمینی پس از آنکه در لفافه از نقش وحید در “مباحث کلان” کشور پرده برداشته، اضافه کرده است: “به دلیل اینکه یقین داشتم مراسم امسال بسیار حساس و پر دغدغه است اصرارم بر این بود که مسائل را با دفتر مقام معظم رهبری هماهنگ نمایم. چند نوبت و از طرق مختلف  و تماس های تلفنی، مسئولین عزیز دفتر از کم و کیف مراسم سئوال فرمودند که به آنان اطمینان دادم آمادگی ستاد برای برگزاری مراسم بهتر از گذشته فراهم است.”

انصاری در ادامه به “حضور پراهمیت” وحید و برخی دیگر از مسئولان بیت رهبری در جلسات هماهنگی مراسم سالگرد درگذشت آیت الله خامنه ای اشاره کرده: “سرانجام روز سه شنبه 31 فروردین آقای وحید و تنی چند از اعضاء دفتر مقام معظم رهبری در جلسه کمیته طرح و برنامه ستاد بزرگداشت در جماران شرکت فرمودند در ابتداء ضمن تشکر ویژه از این که ایشان در جلسات رسمی ستاد برای مراسم سالگرد شرکت کرده اند، اظهار داشتم حضور ایشان دلیل بر اهمیت مراسم امسال است.”

او اضافه کرده: “در این جلسه سه موضوع مهم را مطرح کردم که عبارتند از تعیین وحدت به عنوان شعار و رویکرد اصلی مراسم، برگزاری تنها یک مراسم رسمی بزرگداشت امام و نماز جمعه، و صرف نظر کردن از برنامه دعای کمیل و ندبه در حرم و سخنرانی های شب چهاردهم و پانزدهم به دلیل عملیات عمرانی و آماده نبودن فضای داخلی حرم برای جمعیت زیاد؛ پیشنهاد کردم برای اینکه لغو مراسم شبهای حرم شائبه سیاسی کاری در اذهان جامعه به وجود نیاورد بهتر است قبل از نماز جمعه، دو سخنران دیگر، یکی ریاست جمهوری و دیگری جنابعالی داشته باشیم. پیرو این مقدمه جناب آقای وحید نیز بر اهمیت مراسم تاکید و علاوه بر ذکر نکات حائز اهمیت در راستای برگزاری مطلوب مراسم،اظهار لطف مقام معظم رهبری نسبت به اینجانب و موافقت کلی با پیشنهادات مذکور را بیان داشتند.”

انصاری سپس به جلسه خصوصی یک ساعته خود با وحید اشاره کرده: “بعد از آن بیش از یک ساعت جلسه و گفتگوی خصوصی بنده و آقای وحید به طول انجامید و تاکید کردم که هر کس گزارشی مبنی بر تصمیم ما و ستاد برای برگزار نکردن مراسم داده است، یا غرضی داشته یا اشتباه کرده است و ما شهامت آن را داریم که در صورت ضرورت به صراحت اعلام کنیم که نمی توانیم مراسم را برگزار کنیم.”

دبیر ستاد مرکزی بزرگداشت آیت الله خمینی در ادامه نامه خود خطاب به سید حسن خمینی، به پیشنهادات وحید درباره مراسم امسال خطاب به خود اشاره کرده و به صراحت از دستور او برای دعوت نکردن از برخی افراد برای نماز جمعه 14 خرداد 88 سخن به میان آورده است.

افرادی که بعدها به مراسم دعوت نشدند عبارت بودند از میرحسین موسوی، مهدی کروبی، محمد خاتمی، محمد موسوی خوئینی ها، عبدالله نوری و برخی دیگر از چهره های نزدیک و مورد حمایت آیت الله خمینی.

انصاری در توضیح این بخش از مذاکرات خود با وحید نوشته: “اول اینکه افراد خاصی (که ایشان نام بردند) نباید تحت هیچ شرایط در مراسم حضور یابند و افراد دیگری را نیز ذکر نمودند که نباید دعوت شوند ولی حضور آنان در میان مردم منطقی است. استدلال ایشان این بود که حضور بعضی از افراد در مراسم موجب بی نظمی و اخلال می شود. دوم اینکه با توجه به شرایط حرم، تعطیلی برنامه ی شب ها بلامانع ولی مراسم بزرگداشت و نماز جمعه باید یکی باشد. همه باید متمرکز برای برگزاری یک مراسم با شکوه باشیم و تاکید خاصی در مورد سخنرانی و یا لغو سخنرانی آقای رئیس جمهور در مراسم چهاردهم خرداد نداشتند. سوم در مورد سخنرانی جنابعالی اظهار داشتند این برنامه طبق روال گذشته باید انجام شود و شرایط امسال با سال گذشته فرق دارد و ما بر اوضاع مسلط هستیم. قرار بر این شد که در ادامه ی کار نیز جلسات و تماسها ادامه یابد.”

این مقام ارشد موسسه و دفتر آیت الله خمینی، در ادامه نامه خود به سنگ اندازی های متعدد دولت، ستاد برگزاری نماز جمعه و نهادهای مختلف نظامی و امنیتی در برابر برگزاری مراسم سالگرد آیت الله خمینی و سپس قطع ارتباط خود با وحید که براساس نوشته وی نماینده رهبر جمهوری اسلامی در ستاد برگزاری بوده اشاره کرده و به صراحت آورده است: “شایان ذکر است پس از دیدار روز سه شنبه 31/1/89 تا روز 14 خرداد با جناب آقای وحید (علیرغم تاکید در جلسه قبلی مبنی تداوم هماهنگی ها و تماس ها ) توفیق جلسه مشترک و تماس با ایشان  را نیافتم و بهر دلیلی که قطعا مصلحت بوده است از هماهنگی بیشتر و انتقال بعضی دغدغه ها محروم گردیدیم.”

آخرین بخش از افشاگری ملایم انصاری درباره وحید به شرح او از ماجرای سخنرانی طولانی احمدی نژاد در مراسم 14 خرداد مربوط است. او در ادامه نامه خود خطاب به حسن خمینی آورده است: “اینجانب از جهت اطلاع وضعیت پیش آمده به جنابعالی به اطاق مجاور آمدم دریافتم که مقام معظم رهبری و روسای قوا و چند تن از شخصیت های روحانی و سیاسی کشور حضور دارند پس از عرض ادب و ارادت خدمت مقام معظم رهبری، به آقای وحید عرض کردم  برخلاف انتظار و برنامه های اعلام شده بناست که اقای رئیس جمهور تا زمان نماز به سخنان خود ادامه دهند، اظهار داشتند که با تذکر من قضیه حل نمی شود، به ناچار خدمت مقام معظم رهبری و در حضور میهمانان عرض کردم که ظاهرا بنابر اینست که نگذارند آقای حاج سید حسن آقا سخنرانی کنند که ایشان با قاطعیت فرمودند: “برای چه؟  حتما باید ایشان سخنرانی کنند”. تا آنجا که من می دانم پس از این مطلب نیز جنابعالی درخواست نمودید که با توجه به ضیق وقت سخنرانی نکنید که معظم له بر سخنرانی شما تاکید و به جناب آقای وحید نیز در این رابطه سفارشی داشته اند.

 

از سخنان وحید فهمیدم انتخابات تمام است

نامه فوق در واقع اولین نامه ای است که از زبان یک مقام نزدیک به حکومت ایران در مورد نقش وحید در ساختار دفتر رهبر جمهوری اسلامی پرداخته اما پیش از آن ابوالفضل فاتح، رئیس کمیته تبلیغات و اطلاع رسانی ستاد مرکزی انتخاباتی میرحسین موسوی هم نکات مهمی را در خصوص وحید بیان کرده بود.

این فرد نزدیک به موسوی در خاطرات مربوط به روزهای 22 و 23 خرداد 1388 از نامه سری مهندس موسوی در شب انتخابات به آیت الله خامنه ای درباره تخلفات گسترده انتخاباتی خبر می دهد: “حدود ساعت 11 شب جمعه 22 خرداد، مهندس موسوی نامه‌ای سری به مقام معظم رهبری نوشت، این نامه را به صورت دستی به بیت مقام معظم رهبری بردم و آن را تحویل آقای وحید دادم. چند دقیقه‌ای هم با هم صحبت کردیم از فحوای صحبت‌های ایشان دریافتم که باید انتخابات را تمام شده تلقی کنم. او می‌گفت برای چگونگی اعلام شمارش آرا به وزارت کشور تذکر داده است، اما ترکیب نهایی آرا را یک مرحله‌ای به نفع آقای احمدی‌نژاد می‌دانست. به ایشان گفتم تمام گزارش‌ها، مشاهدات عینی و ارزیابی‌های منطقی و علمی ما کاملا عکس آن چیزی است که دارد اعلام می‌شود.”

 

استنکاف موسوی از مذاکره با وحید

گفتنی است در ماجرای ترور سید علی حبیبی موسوی، خواهرزاده میرحسین موسوی در عاشورای خونین سال 88 تهران و به دنبال ممانعت دستگاه های امنیتی از تحویل جسد او به خانواده اش، در نیمه های شب با منزل خواهر مهندس موسوی تماس گرفته می شود.

فرد پشت خط خود را یکی از اعضای دفتر آیت الله خامنه ای معرفی و اعلام می کند که “آقای وحید قصد دارند تا به نمایندگی از مقام معظم رهبری با مهندس موسوی صحبت کرده و مراتب تسلیت ایشان را اعلام کنند.”

با استنکاف مهندس موسوی از گفت و گو با وحید، یکی از مشاوران او با وحید صحبت می کند و پس از قطع تماس اعلام می شود که مسئول اجرایی بیت رهبری برای گفت و گو یا آنگونه که خود می گوید عرض تسلیت قصد دارد به منزل خواهر موسوی بیاید.

با اطلاع از این امر مهندس موسوی اقدام به ترک منزل خواهری می کند و به دو تن از مشاوران خود برای گفت و گو ماموریت می دهد.

نتیجه حضور سردار وحید در منزل خواهر مهندس موسوی و مذاکرات چند ساعته او با خانواده مرحوم حبیبی و مشاوران مهندس موسوی، تحویل پیکر آن مرحوم در نیمه های شب و دفن ناگهانی او در صبح روز بعد بود.