دعوا بر سر جانشینی احمدی نژاد

نویسنده

‎ ‎‏ فرشته پاک‎ ‎نظر

در آستانه انتخابات مجلس‎ ‎هشتم، اختلافات در میان اصولگرایان حاکم بر ایران وارد مرحله جدی ‏تری شده است؛ هر چند‎ ‎برخی طرح این مباحث را به “بازی پیچیده اصولگرایان” تعبیر می کنند.‏‎ ‎

به گزارش منابع خبری در‏‎ ‎تهران،علی لاریجانی که پس از دیدار با آیت الله مهدوی کنی فهرست ‏مورد نظر خود را‎ ‎به جبهه متحد اصولگرایی تحویل داده بود بلا فاصله فهرست خود‎ ‎را از آنان پس ‏گرفته است. لاریجانی که به شدت از سوی نزدیکانش به دلیل ارائه فهرست مورد‏‎ ‎شماتت قرار گرفته ‏بود، به جبهه متحد اعلام کرده است تنها در صورتی حاضر به‎ ‎همکاری است که در صدر فهرست ‏جبهه متحد در تهران قرار گیرد و به او تضمین دهند که‎ ‎ریاستش بر مجلس قطعی است.‏‎ ‎

این تصمیم لاریجانی زمانی اتخاذ شد که نزدیکانش به او گوشزد کردند، فهرست جبهه متحد ‏اصولگرایان بسته شده است و امکان تجدید نظر در آن وجود ندارد. به گفته نزدیکان لاریجانی از ‏میان کسانی که وی پیشنهاد کرده بود احتمالاً چند نفر که با فهرست مورد نظر جبهه اصولگرایان ‏مشترک بود انتخاب می شدند تا گفته شود از نظر لاریجانی نیز در تهیه فهرست استفاده شده است. ‏رضایی و قالیباف نیز به همین علت حاضر نشده بودند فهرست خود را به جبهه ارائه دهند. ‏

منابع خبری نزدیک به جبهه متحد اصولگرایان مدعی شده اند فهرست سی نفره این جبهه از میان ‏حدود 35 نفر انتخاب خواهد شد و تاکنون نیز تکلیف 21 نفر از اعضای فهرست مشخص شده و ‏اختلاف تنها بر سر چند نفر است. در این فهرست هیچ جایی برای گروه های حامی رضایی، قالیباف ‏و لاریجانی در نظر گرفته نشده و توصیه های مهدوی کنی نیز موثر واقع نشده است. در فهرست ‏جبهه متحد، بیشترین سهم از آن راست سنتی و حامیان دولت شده است. ‏

اما در حال حاضر لاریجانی توانسته حمایت برخی چهره های سیاسی، مذهبی جناح حاکم از جمله ‏مهدوی کنی دبیر کل‏‎ ‎جامعه روحانیت مبارز و محمد یزدی دبیر کل جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ‏را جلب کند.او همچنین از معدود چهره های مورد حمایت آیت الله خامنه أی، رهبر جمهوری اسلامی‏‎ ‎است که اخیراً نیز مأموریت های مهمی در عرصه بین الملل از جمله دیدار با مقامات‎ ‎مصری و ‏سوری را به او واگذار کرده است‎. ‎

لاریجانی به دنبال اختلاف با‎ ‎محمود احمدی نژاد بر سر میزان اختیاراتش از سمت خود استعفا داد و ‏چند روز بعد هم به‎ ‎دستور رئیس جمهور از دفتر خود در شورای عالی امنیت ملی اخراج شد. او هم ‏اکنون در‎ ‎دفتری واقع در خیابان پاسداران تهران که از سوی نزدیکانش تهیه شده، مشغول برنامه‏‎ ‎ریزی برای ورود به مجلس هشتم است.‏‎ ‎

برخی از گروه های اصولگرای‎ ‎منتقد احمدی نژاد، لاریجانی را به عنوان سر لیست خود بر گزیده ‏اند. حامیان محسن‏‎ ‎رضایی هم که به تازگی حزب عدالت و توسعه را تأسیس کرده اند از جمله گروه ‏های حامی لاریجانی هستند. اما او همچنان امیدوار است راست سنتی که در‎ ‎انتخابات ریاست ‏جمهوری نیز پشتیبانش بود از سر لیستی وی حمایت کند.‏‎ ‎

این در حالی است که غلامعلی‎ ‎حداد عادل نیز با اتکا به ریاست چهار ساله اش بر مجلس هفتم، ‏ریاست فراکسیون اقلیت‎ ‎مجلس ششم و نزدیکی به آیت الله علی خامنه أی، مدعی سر لیستی و ریاست ‏مجلس هشتم است‎. ‎حداد عادل که خود را برای انتخابات ریاست جمهوری دوره آتی آماده می کند ‏معتقد است‎ ‎اصولگرایان باید از ریاست کسی برای مجلس هشتم حمایت کنند که نامزد بالقوه آنان ‏برای‎ ‎ریاست جمهوری باشد. به اعتقاد او، علی لاریجانی در انتخابات ریاست جمهوری شکست‎ ‎سنگینی متحمل شده است و در تهران نیز رأی ششم را کسب کرده و لذا توانایی سرلیستی‎ ‎ندارد.‏‎ ‎

در مقابل لاریجانی معتقد است کسی باید ریاست مجلس آتی را بر عهده بگیرد که برای ریاست ‏جمهوری ادعایی نداشته باشد و نخواهد از کرسی ریاست مجلس برای انتخابات استفاده کند. او با ‏اشاره به تجربه ناطق نوری در انتخابات دوم خرداد 76، معتقد است که سر لیستی حداد عادل به ‏زیان جریان اصولگرایی است. در این میان حامیان دولت نیز ساکت نیستند. آنان مدعی هستند که ‏اساساً رئیس مجلس باید کسی باشد که یار و یاور دولت نهم و رئیس جمهور باشد. به اعتقاد آنان سر ‏لیست اصولگرایان باید یک چهره اخلاقی و مذهبی حامی دولت باشد که او نیز کسی نیست جز ‏مرتضی آقا تهرانی، استاد اخلاق هیئت دولت که به شدت مورد حمایت مداحانی چون سعید حدادیان ‏و منصور ارضی است. ‏

اما آنچنان که از سخنان‎ ‎لاریجانی پس از ثبت نام در انتخابات مشخص می شود، اصولگرایان تصمیم ‏گرفته اند دعوا‎ ‎بر سر ریاست مجلس هشتم را به پس از انتخابات موکول کنند و لذا به احتمال فراوان ‏علی‎ ‎لاریجانی از حوزه انتخابیه قم و غلامعلی حداد عادل از حوزه انتخابیه تهران نامزد‎ ‎خواهند شد.‏‎ ‎

در این میان بازی حامیان‎ ‎قالیباف پیچیده تر است. آنان نه با حامیان احمدی نژاد رابطه خوبی دارند و ‏نه‎ ‎مایلند حداد عادل با تکیه دوباره بر ریاست مجلس، خود را به عنوان رقیب محمود احمدی‏‎ ‎نژاد ‏معرفی کند. از سوی دیگر میان مشی سیاسی لاریجانی با قالیباف نیز تفاوت های آشکاری‎ ‎وجود ‏دارد.‏‎ ‎

قالیباف در طول سالهای اخیر‎ ‎سعی کرده است خود را به اصلاح طلبان نزدیک کند و با اتخاذ ‏سیاستهایی اعتدالی، حساب‏‎ ‎خود را از احمدی نژاد و راست سنتی جدا کند. او در طول سالهایی که به ‏عنوان شهردار‎ ‎تهران مشغول بوده رابطه ای نزدیک با رسانه های اصلاح طلب برقرار کرده و ‏دستور داده‎ ‎است شهرداری تحت هیچ عنوانی از رسانه ها شکایت نکند.‏‎ ‎

قالیباف در این مدت‎ ‎کوشیده است تمایزات خود را با احمدی نژاد علنی کند. او در حالی که رسانه ‏های اصلاح‎ ‎طلب تحت فشار شدید دولت نهم بودند دستور داد تمام شکایت ها از روزنامه ها پس‎ ‎گرفته شود. او در حالی که وزارت ارشاد از دفن مهران قاسمی دبیر سرویس بین الملل‏‎ ‎روزنامه ‏اعتماد ملی در قطعه نویسندگان بهشت زهرا امتناع کرد، دستور داد تا قطعه ای‎ ‎جدید به نام اصحاب ‏رسانه ایجاد و مهران قاسمی در آن قطعه دفن شود. همچنین‏‎ ‎فرهنگسرای رسانه وابسته به شهرداری ‏تهران با بنری بزرگ در مقابل دفتر روزنامه‎ ‎اعتماد ملی، مرگ قاسمی را تسلیت گفت تا تفاوت های ‏قالیباف با احمدی نژاد را به رخ روزنامه نگاران بکشاند. ‏

بنابراین اگر قالیباف در‎ ‎چنین شرایطی که تا حدودی تلاشهایش برای نزدیکی به اصلاح طلبان و ‏جلب نظر افکار‎ ‎عمومی موثر واقع شده است تصمیم بگیرد با لاریجانی ائتلاف کند باز هم دچار ‏مشکل می‎ ‎شود. چرا که لاریجانی به دلیل نوع مدیرتش در صدا و سیما و نیز شورای عالی امنیت‏‎ ‎ملی به شدت مورد انتقاد اصلاح طلبان قرار دارد و حتی شعارهایش درباره “آشتی ملی” نیز مورد ‏استقبال قرار نگرفته است و برخی آنرا یک تاکتیک انتخاباتی خوانده اند.‏‎ ‎

در همین حال به گزارش منابع خبری از‏‎ ‎تهران در پی رایزنی های مکرر سران جریان اصولگرا با ‏محمد باقر قالیباف برای پیوستن‎ ‎به ائتلاف انتخاباتی این جناح، وی اعلام کرده تنها به شرطی حاضر ‏به حضور در‎ ‎ائتلاف است که حامیان احمدی نژاد جایی در این ائتلاف نداشته باشند. با این حال ‏منابع نزدیک به قالیباف می گویند که به هیچ عنوان در انتخابات مجلس هشتم فهرستی ارائه نخواهند ‏داد و هیچ یک از فهرست ها را مورد حمایت علنی قرار نمی دهند. قالیباف با این شعار که “بهتر ‏است هر کس کار خودش را در مسئولیتی که به عهده گرفته انجام دهد” قصد دارد از زیر بار حمایت ‏از فهرست های اصولگرایان شانه خالی کند. ‏

از سوی‎ ‎دیگر حامیان احمدی نژاد نیز اعلام کرده اند به هیچ قیمت حاضر به ائتلاف با حامیان ‏قالیباف نیستند. آنها همچنین در مورد غلامعلی حداد عادل نیز گفته اند به شرطی حاضرند از وی ‏حمایت کنند که تعهد دهد در انتخابات ریاست جمهوری با احمدی نژاد رقابت نمی کند. ‏

برخی منابع خبری نزدیک به اصولگرایان نیز گزارش داده اند، به احتمال فراوان فهرست های ‏انتخاباتی آنان متعدد است و البته اشتراکاتی دارد. مطابق این اخبار فهرست انتخاباتی حامیان احمدی ‏نژاد با سر لیستی مرتضی آقا تهرانی، استاد اخلاق هیئت دولت، فهرست راست سنتی با سر لیستی ‏مشترک غلامعلی حداد عادل، علی لاریجانی احمد توکلی و محمد رضا باهنر و فهرست منتقدان ‏دولت با سر لیستی علی لاریجانی منتشر می شود. ‏‎ ‎همچنین در فهرست منتقدان اصولگرای دولت، ‏چهره هایی چون باهنر و حداد عادل نیز حضور ندارند و در فهرست دولت نیز برخی چهره ها، ‏چون محمد علی رامین و سردار کوثری حضور دارند که در سایر فهرست ها نیستند. مطابق این ‏گزارش ها بیشترین اشتراک میان راست سنتی و حامیان دولت خواهد بود. ‏

بر این اساس ناظران سیاسی مستقل در تهران معتقدند امکان ائتلاف میان اصولگرایان به هیچ عنوان ‏وحود ندارد چرا که همه آنان چشم به انتخابات ریاست جمهوری دوخته اند و مایل نیستند با اشتباه در ‏این عرصه، کرسی ریاست جمهوری را از دست بدهند. آنها ناچارند حساب خود را از یکدیگر جدا ‏کنند چرا که تنها چند روز پس از انتخابات مجلس هشتم، گمانه زنی ها و رایزنی ها برای انتخابات ‏ریاست جمهوری آغاز می شود. انتخاباتی که همه ژنرال های جناح اصولگرا در آن مدعی هستند. ‏از محمود احمدی نژاد تا احمد توکلی، غلامعلی حداد عادل، محسن رضایی و محمد باقر قالیباف. ‏