بازگشت ستاره‌دارها نمایشی است

کاوه قریشی
کاوه قریشی

» اتهام تازه به دانشجویان محروم از تحصیل

قائم مقام تشکل “اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان مستقل” در واکنش به تلاش‌ دولت برای بازگرداندن دانشجویان ستاره‌دار به دانشگاه گفته برخی از این دانشجویان اعضای گروه‌هایی مانند پژاک بوده اند و از دولت به این خاطرانتقاد کرده است.

آرش صالح، از دانشجویان ستاره‌دار و از اعضای سابق اتحادیه دانشجویان دمکراتیک کرد با تکذیب این ادعا به روز می‌گوید دانشجویان محروم از تحصیل از طیف‌های مختلف بوده و بیشتر آنها حتی اسم پژاک و گروه‌های مشابه را هم نشنیده‌اند. یک دانشجوی محروم از تحصیل دیگر هم به روز می‌گوید که حوزه جغرافیایی دانشجویان محروم از تحصیل گسترده است و امکان تفکیک آن بر اساس گرایش‌های سیاسی و محل سکونت وجود ندارد.

محمدرضایتی، قائم‌مقام تشکل حکومتی موسوم به “اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل” در یک نشست خبری گفته است: “اغلب دانشجویان ستاره‌دار عضو گروه‌هایی مانند پژاک بوده‌اند. موضوع دانشجویان ستاره‌دار با این شرایط مسئله اول وزارت علوم شده است.”

این دانشجوی اصولگرا آنطور که سایت خبری “بسیج پرس” نوشته، همچنین گفته است چهار و نیم میلیون دانشجو در کشور وجود دارد اما “وزیر علوم وقتش را صرف تعدادی از دانشجویان که عنوان ستاره‌دار را دارند، می‌کند.”

آرش صالح، از دانشجویان ستاره‌دار و از اعضای سابق “اتحادیه دانشجویان کرد” در واکنش به این اظهارات به روز می‌گوید: “بیشتر دانشجویانی که ستاره داره شدند افرادی بودند که حتی اسم چنین گروه‌هایی را نشنیده‌اند. علاوه بر این چنین گروه‌هایی از جمله گروه‌ها و دسته‌های محارب به شمار می‌روند و برخورد با اعضا و هواداران آنها به عهده وزارت اطلاعات و نهادهای امنیتی و قضایی و احکام آنها زندان‌های سنگین و در مواردی اعدام است.”

پژاک، حزب حیات آزاد کردستان، از احزاب کرد مسلح و مخالف جمهوری اسلامی است که در سالهای گذشته شماری از اعضا و هواداران آن به اتهام محاربه به دار آویخته شده اند.

به گفته آقای صالح “چنین اظهارنظرهایی و نسبت دادن دانشجویان ستاره‌دار به گروه‌هایی مانند پژاک ناشی از بی‌اطلاعی است. به نظر می‌رسد آن‌ها انگیزه های دیگری دارند و به دنبال پاک کردن صورت مساله هستند. آنها می‌خواهند برای اقدامات خود مشروعیت‌‌یابی کنند و بگویند ستاره‌دار ها افراد محارب بوده‌اند. فارغ از اینکه این حنا دیگر رنگی ندارد.”

یک دانشجوی محروم از تحصیل دیگر هم که نمی‌خواهد نامش ذکر شود به روز می‌گوید بسیاری از دانشجویان ستاره دار از فعالان دانشجویی مرکز مانند تهران، شیراز و اصفهان بودند و هیچ ارتباطی با تشکل‌های سیاسی کرد مانند پژاک نداشتند. او از مجید دری، دانشجوی زندانی به عنوان مثال بارز چنین دانشجویانی یاد می‌کند.

 

بازگشت افراد گمنام

سخنان قائم‌مقام تشکل “اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل” واکنشی است به تلاش‌های وزیر علوم در جهت اجرای آنچه بازگرداندن دانشجویان ستاره‌دار به دانشگاه‌ها خوانده شده. با انتخاب روحانی به عنوان رئیس جمهوری اسلامی و انتخاب کابینه برخی از مقامات دولت او وعده دادند که برای حل مشکل دانشجویان ستاره دار چاره اندیشی خواهند کرد.

 

بازگشت دانشجویان محروم از تحصیل به دانشگاه، با واکنش اصولگرایان مواجه شدکه حضور آنان مراکز آموزشی را، برای محیط دانشگاه ها نامناسب می دانند.

بر اساس برخی گزارش‌ها مهر ماه سال گذشته تعداد اندکی از دانشجویان ستاره دار موفق شدند دوباره به صحن دانشگاه برگردند. این اقدام همزمان بود با برکناری برخی از روسای دانشگاه‌ها مانند صدرالدین شریعتی، رئیس سخت‌گیر دانشگاه علامه طباطبایی که بسیاری از دانشجویان وی را مسئول ستاره‌دار شدن دانشجویان محروم از تحصیل این دانشگاه می‌دانستند.

با این حال هنوز تعدادی زیادی از دانشجویان ستاره‌دار مانند مجید دری زندانی هستند؛ و شمار دیگری از دانشجویان محروم از تحصیل تا کنون نتوانسته اند به دانشگاه برگردند.

آرش صالح، عضو سابق اتحادیه دانشجویان دمکراتیک کرد با بیان اینکه اطلاعی از بازگشت دانشجویان ستاره‌دار ندارد، می‌گوید: “موارد زیادی از دانشجویان ستاره‌دار خارج از دانشگاه و در مواردی زندانی هستند. تعداد دیگری هم در دانشگاه‌های خارج از کشور به ادامه تحصیل پرداختند.”

به گفته این دانشجوی ستاره‌دار “ممکن است افراد گمنام و غیر موثری را به دانشگاه برگردانند و بخواهند از این طریق نمایشی درست کنند و کل قضیه دانشجویان ستاره دار را توجیه کنند. اما افرادی که ممکن است موثر ودر دانشگاه شناخته شده باشند قطعا به دانشگاه برنخواهند گشت.”

این نظر مستندست به تلاش‌های دولت برای بازگرداندن دانشجویان ستاره‌دار که با اعتراض شمار زیادی از نمایندگان مواجه و بر اساس آن رضا فرجی دانا، وزیر علوم تهدید به استیضاح شد. ماه گذشته حتی سه نماینده مجلس اسلامی از رضا فرجی دانا به دلیل ارائه نکردن “مستندات و مدارک” مربوط به “بازگشت دانشجویان ستاره‌دار به محیط تحصیل” به کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شکایت کردند.

بحث دانشجویان ستارهدار و بازگشت آن‌ها به تحصیل ابتدا در دوران سرپرستی جعفر توفیقی مطرح شد. وی تلاش کرد تا بخشی از این دانشجویان امکان بازگشت به تحصیل را پیدا کنند؛ مساله‌ای که در دوران وزارت فرجی‌دانا هم دنبال شد. او گفته بود که این مساله در هیات گزینش دانشجو مورد بحث و تصویب قرار گرفته است: “در مورد بازگشت دانشجویان ستاره‌دار و محروم از تحصیل یک روال قانونی طی شده و با توجه به مستنداتی که داریم جای هیچ‌گونه نگرانی در رابطه با شکایت نمایندگان وجود ندارد”.

دانشجویان ستاره‌دار عنوانی است که از دوران ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد٬ وارد ادبیات سیاسی ایران شد. در سال ۸۵ برخی از دانشجویان فعال در زمینه‌های سیاسی٬ به دلیل این فعالیت‌ها از حضور در دانشگاه محروم شدند. گرچه این مساله همواره با تکذیب مسوولان وزارت علوم مواجه شده بود. بعدها محمود احمدی‌نژاد هم گفته بود که این مساله برای نخستین بار در دوران وزارت مصطفی معین مطرح شده و وزارت علوم دولت خاتمی٬‌ مبدع این طرح بوده است.

آن زمان جعفر توفیقی، در این زمینه گفته بود که “مفهوم ستاره‌دار” در دولت خاتمی “به معنی منع از تحصیل یا منع از فعالیت نبود، بلکه به معنی بازبینی مجدد پرونده بود”.

از تعداد دانشجویان ستاره‌دار اطلاع دقیقی در دست نیست. آرش صالح، فعال سابق دانشجویی می‌گوید: “آمار دقیقی وجود ندارد. پیشتر انجمن دفاع از حق تحصیل در ایران فعال بود که برخی از اعضای آن دستگیر و زندانی شدند. دانشجویان زیادی به صورت گسترده ستاره‌دار شدند، اما شماری از آنها مانند آنهایی که به خاطر گرایش‌های مذهبی و تعلق به جوامع اقلیتی مذهبی از تحصیل محروم شده بودند با بدنه جنبش دانشجویی در ارتباط نبودند و از این جهت گمنام ماندند و به تبع آن هرگز آمار کاملی از دانشجویان محروم از تحصیل تهیه نشد.”