فکر اجرای طرح تفکیک جنسیتی از سر دولت جمهوری اسلامی بیرون نمیرود. در حالی که به دلیل اعتراضات گسترده دانشجویان، اجرای کامل طرح تفکیک جنسیتی در دانشگاه‌ها به نتیجه نرسیده است، وزیر آموزش و پرورش اعلام کرد کتاب های درسی دانش آموزان بر اساس برنامه های این وزارتخانه تفکیک جنسیتی می شود.
به گزارش خبرگزاری مهر، حمیدرضا حاجی بابایی، وزیر آموزش و پرورش در همایش “هوشمندسازی مدارس استثنایی” که دوشنبه 26 دی‌ماه برگزار شد، گفت: “در بند 14⁄2 سند تحول بنیادین آموزش و پرورش آمده است که براساس تفاوت‌های جنسیتی دختران و پسران فضاهای آموزشی، آموزش و تربیت و کتاب‌های درسی دانش‌آموزان باید متناسب‌سازی شود.”
تحول از سال آینده
وی افزود: “باید مدارسی بسازیم که در آن دختران و پسران احساس آرامش کنند نه اینکه مدارسی بسازیم که بعد از ساخت آن نیاز به متناسب‌سازی داشته باشیم.”
وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه “سند تحول مبتنی بر آموزه‌ها و الگوهای قرآنی تبیین شده است”، تأکید کرد: “اگرهمه وارد میدان شوند از سال آینده تحول همه‌جانبه در آموزش و پرورش اتفاق می‌افتد؛ باید همه نگاه‌ها را طبق سند تغییر دهیم و در معلم، کلاس، کتاب، نحوه تدریس، چگونگی خواندن و نوشتن و… در همه زمینه‌ها تغییر ایجاد شود.”
به گفته حاجی بابایی وزارت آموزش و پرورش به‌طور هم‌زمان بیش از 100 موضوع را برای ایجاد تغییرات دنبال می‌کند. وی در تابستان امسال هم گفته بود: “هر استان به یک پردیس دانشگاهی ویژه فرهنگیان مجهز می‌شود.” پردیسهایی که به گفته مقامات آموزش و پرورش هدف از ایجاد آنان “تصریح در اجرای طرح تفکیک جنسیتی” است.
پیش از این در 30 مردادماه سال جاری اعلام شد وزارت آموزش و پرورش در دستوری ابلاغ کرده است که از این پس در کلاس‌های پیش‌دبستانی، دختران و پسران اجازه ندارند در کنار هم باشند. در همان زمان مرتضی رئیسی، معاون عمرانی وزیر آموزش و پرورش نیز از “محرم‌سازی بیشتر مدارس دخترانه” سخن گفت و اعلام کرد قرارست مدارسی با حیاط مرکزی احداث شوند.
پس از آن در اوایل مهرماه یکی از روزنامه های ایران، خبر از نامه جدید احمدینژاد به وزیر آموزش و پرورش داد که در آن وی با “تشکیل دانشگاه ویژه فرهنگیان، به صورت پردیس دختران و پسران” موافقت کرده بود.
در همین راستا طرح استتار مدارس دخترانه با عنوان طرح “شاداب سازی فضای مدارس دخترانه”، در سال 87 برای نخستین بار در برخی از مدرسه‌های تهران به اجرا در آمد. بر اساس این طرح، دیوار مدارس بلندتر می‌شد تا داخل مدرسه یه راحتی دیده نشود و دختران دانش آموز در برخی مدارس بتوانند بدون حجاب در مدرسه رفت و آمد کنند.
روحانیون درراه مدارس
از دی ماه سال گذشته کار گروه حجاب و عفاف کشور با همکاری دفتر مطالعات و تحقیقات سازمان جوانان اجرای طرحی با نام “طرح همیار حجاب” را در دستور کار قرار داد. هدف از اجرای این طرح آموزش کودکان و نوجوانان و نهادینه کردن الگوی حجاب در مراکز مهد کودک و پیش دبستانی عنوان شده است. گفته می‌شود تعداد زیادی از مربیان کودک در سطح کشور برای اجرای این طرح در حال دیدن دورههای آموزشی هستند. از “مبلغان حوزه علمیه” به عنوان اصلیترین مربیان این طرح نام برده شده است. این طرح سال گذشته و به صورت آزمایشی دراستان اصفهان اجرا گردید. قبلا اعلام شده بود در صورت موفق بودن طرح همیار حجاب، تمام استانهای کشور موظف به اجرای آن خواهند شد. مقامات استان اصفهان در پایان سال آموزشی 89-90 نتایج این طرح را موفقیت آمیز عنوان کرده بودند.
این همه در شرایطی است که استفاده از طلاب جوان به عنوان نیروی فرهنگی در مدارس دخترانه برای ترویج فرهنگ حجاب و عفاف از سال گذشته شروع شده و امسال نیز به شکل پررنگتری ادامه دارد. هنوز به درستی آمار روحانیونی که با هدف تبلیغ مسایل دینی رهسپار مدارس کشور شدهاند مشخص نیست، اما آنطور که مهری سویزی، مدیر کل امور زنان وزارت آموزش و پرورش در سال 89 خبر داده تنها در همان سال 25 هزار مدرس حجاب در این وزارتخانه استخدام شدهاند. به گفته سویزی این “ تنها یکی از راهکارهایی است که وزارت آموزش و پرورش برای گسترش طرح حجاب و عفاف انجام داده است.”
تمام طرحهایی که در حوزه حجاب و عفاف اجرا شدهاند همگی زیر مجموعه قانونی هستند به نام “قانون گسترش راهکارهای اجرایی عفاف و حجاب.” این قانون در سال 84 و تنها کمتر از شش ماه بعد از به قدرت رسیدن محمود احمدینژاد به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید.
قانونی که تازه گرفته
در دوره اول ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد در سالهای 84 تا 88 چندان برای اجرایی شدن این قانون تلاشی صورت نگرفت اما مقامات وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم در دو سال اخیر به‌شکل بی‌سابقه‌ای به اسلامی کردن مراکز آموزشی ایران روی آورده‌اند. هر چند مقامات دولتی در این دو سال موفقیت چندانی در اجرای این قانون به دست نیاوردهاند اما همچنان بر اجرای آن اصرار میورزند.
علی رغم مقاومت و همچنین اعتراض گسترده دانشجویان در ابتدای سال جاری تحصیلی به اجرای این قانون در دانشگاه‌ها، از ابتدای مهرماه سال بسیاری از دانشگاه های ایران با تفکیک جنسیتی در ارائه دروس به دانشجویان، عملا مقدمات جدایی کامل دانشجویان دختر و پسر را در دانشگاه ها فراهم آورده اند.
تاکنون دهها دانشگاه دولتی و غیر دولتی مشمول طرح تفکیک و تک جنسیتی نمودن دانشگاه ها شده است. دانشگاه های علامه طباطبایی، دانشگاه امیر کبیر، دانشگاه یزد، دانشگاه بین المللی قزوین، دانشگاه مازندران، دانشگاه مشهد و….. تنها نمونه های کوچکی از اجرای این طرح را به نمایش گذارده اند.
اما در اقدامی جدیتر دانشگاه جامع علمی کاربردی با تفکیک واحدهای دانشگاهی به “زنانه و مردانه” در دفترچه‌های نام نویسی امسال خود، عملا اجرای طرح تک جنسیتی نمودن این دانشگاه را در دستور کار قرار داد. دانشگاه جامع علمی کاربردی با انتشار دفترچه‌های نام‌نویسی کنکور کارشناسی ناپیوسته و بدون هماهنگی واحدهای دانشگاهی، دانشگاه‌ها را به زنانه و مردانه تبدیل کرده این در حالی است که 70 درصد دانشجویان این دانشگاه را بانوان تشکیل می‌دهند و اقدام انجام شده از سوی دانشگاه جامع به لحاظ افزایش هزینه‌ها، ضرر هنگفتی برای مدیران واحدها خواهد داشت.
در همان زمان کامران دانشجو، وزیر علوم دانشگاه های تک جنسیتی را “حق دانشجویان” ارزیابی وبر این اساس تاکید کرده بود: “اکنون اولویت را به دانشگاه‌های تک جنیستی دخترانه و پسرانه دادیم”.
همچنین دو هفته پیش مسئولان آموزش دانشکده فنی در دانشگاه تهران به دستور مقامات حراست از دانشجویان خواسته اند تا پیش از برگزاری آزمون های پایان ترم اول، انتخاب واحد و در کلاس های ویژه دختران و پسران نام نویسی کنند. بدین ترتیب به نظر میرسد مسئولین این دانشکده درصددند تا پیش از نیمه سال دوم تحصیلی، برنامه تفکیک جنسیتی را آماده اجرا کنند. آنطور که سایتهای دانشجویی خبر دادهاند دانشجویان دانشکده فنی که از این موضوع باخبر شده اند، در مهلت تعیین شده برای انتخاب واحد ترم دوم شرکت نکردند.
با این حال برخی از مسئولان دولتی این اقدامات را کافی نمیدانند. دبیر کارگروه حجاب و عفاف وزارت کشور در آخرین روز آذرماه گفته بود: “بیشترین اختلاط میان دختر و پسر در حیاط و بوفه دانشگاه صورت می‌گیرد و تفکیک جنسیتی کلاس‌های درس مشکل دانشگاه‌ها را حل نمی‌کند.” با تکیه بر همین ادعا طهورا نوروزی خواستار تفکیک کل فضای دانشگاهی کشور به دو قسمت مردانه و زنانه شده بود.
در ادامه این دست تلاشها روز سوم دی‌ماه غلامعلی نادری، مدیرکل دفتر آموزش های آزاد و انتفاعی وزارت علوم از ارائه 12 درخواست جدید به وزارت علوم برای راه اندازی دانشگاه تک جنسیتی در 9 استان خبر داد و گفت: “درخواست های جدید مربوط به راه اندازی دانشگاه تک جنسیتی در شهرهای مشهد، شیراز، ارومیه، کرمانشاه، زنجان، گرگان، ساری و اصفهان است.”
طرح محبوب روحانیون تندرو
اما طرفداران اصلی اجرای طرح تفکیک جنسیتی فقط دولتمردان جمهوری اسلامی نیستند بلکه روحانیون تندروی حامی حکومت نیز از این خواست حمایت می کنند. آنها تاکنون بارها بر اجرای کامل و سریع این طرح تاکید و مسئولان دولتی را برای تاخیر در اجرای آن مورد انتقاد قرار دادهاند.
اوایل آذرماه آیت الله علم الهدی، امام جمعه مشهد و از روحانیون نزدیک به حکومت خواستاراعمال “پدافند فرهنگی” در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی شده و با ابراز نارضایتی شدید از وضعیت فرهنگی دانشگاه های غیر انتفاعی، این دانشگاه ها را “مراکز غیر دینی” معرفی کرده و خواستار ساماندهی اوضاع این دانشگاه‌ها از طریق جداسازی جنسیتی شده بود.
چند روز قبل از آن نیز در 17 آبان آیت‌الله صافی گلپایگانی، از مراجع تقلید و روحانیون همسو با جمهوری اسلامی گفته بود: “کسی حق ندارد با تفکیک جنسیتی در دانشگاه‌ها مخالفت کند، تفکیک جنسیتی از سنت‌ها و دستورات اسلامی است و می‌بایست انجام شود.”
