وزیر انرژی روسیه که به ایران سفر کرده است، خبر داد که این کشور به زودی میلیاردها دلار قرارداد اقتصادی با ایران امضا خواهد کرد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه از سرمایه‌گذاری ۴۰ میلیارد دلاری در پروژه‌های میان مدت میان تهران و مسکو خبر داده و گفته: “از دید من از میان تمام بحثها و توافقات دیروز ما به سمت لیستی از پروژه‌ها با ارزش ۳۵ تا ۴۰ میلیارد دلار حرکت کرده‌ایم. مسلما این پروژه‌ها برای یک سال نخواهند بود بلکه برای یک دوره میان مدت مشخص انجام خواهند شد زیرا برخی از پروژه‌ها بلند مدت هستند.” او همچنین از احتمال تاسیس یک بانک مشترک میان ایران و روسیه خبر داده و افزوده: “در حال حاضر ما توافق کرده ایم که هیات ایرانی به منظور گفتگو در مورد همه جزئیات مربوط به تاسیس این بانک مشترک به مسکو سفر کند.”
حدود یک ماه پیش هم خبرگزاری مهر از خرید ۲۱ میلیارد دلاری ایران از روسیه در بخش تجهیزات فضایی خبر داده بود. بر اساس این گزارش منوچهر منطقی مدیر صنایع هوایی ایران در گفتگو با خبرگزاری روسی اسپوتنیک گفته بود: “ایران قراردادی را به ارزش ۲۱ میلیارد دلار برای خرید تجهیزات ماهواره ای و هواپیما با روسیه امضا کرده است.” گفته می‌شد که قرارداد مزبور شامل تجهیزات مربوط به ماهواره ها و همچنین سوپرجت‌های سوخوی ۱۰۰ که هواپیماهای مسافری هستند می‌شود.
به این ترتیب به نظر می‌رسد تنها در چند ماه اخیر حدود شصت میلیارد دلار قرارداد تجاری میان ایران و روسیه امضا شده است.
اوایل شهریور ماه گذشته نیز اخباری از بسته شدن قراردادهای چند میلیارد دلاری بین ایران و چین منتشر شد که گفته می‌شد برای ساخت نیروگاه‌های اتمی در ایران است. بعد از سفر علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی به چین که با هدف بررسی تغییر طراحی راکتور آب سنگین اراک صورت گرفته بود، بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران فاش کرد که مذاکراتی درباره “ساخت نیروگاه‌های کوچک و بزرگ” نیز با چین صورت گرفته است.
این قراردادها از آن جهت اهمیت دارد که گفته می‌شود میلیاردها دلار از اموال بلوکه شده ایران در دست چینی‌ها و روس‌ها است که حاضر به بازپس دادن آن به ایران نیستند. حتی یکبار غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی، نماینده رشت و عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس فاش کرد: “مجموع مطالبات ایران که در اختیار چین، روسیه، هند، امارات و دیگر کشورها است در مجموع حدود ۱۵۰ میلیارد دلار می‌باشد که سرمایه‌گذاری این پول در صنعت نفت در اولویت است.” او همچنین تاکید داشت: “بیش از ۱۳۰ میلیارد دلار از پول های بلوکه شده کشورمان در اختیار چینی‌ها و مابقی در اختیار کشورهای دیگر است.”
اکنون انتشار خبر قراردادهای میلیاردی جمهوری اسلامی و روسیه می‌تواند پازل اقتصادی تحرکات اخیر ایران و روسیه و همکاری‌های نزدیک‌تر آنان را تکمیل کند. چنانچه نامه سیدعلی خامنه‌ای به حسن روحانی هم در نظر گرفته شود که تاکید داشت “از ورود هر گونه مواد مصرفی آمریکا جداً پرهیز شود”، می‌توان حدس زد که برنامه آینده تجارت ایران همچنان رو به روسیه و چین خواهد بود.
ایرج ندیمی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس دیروز در گفتگو با خبرگزاری ایلنا، با اشاره به خواسته سیدعلی خامنه‌ای در زمینه وارد نکردن کالاهای مصرفی از آمریکا گفت: “ترکیب واردات به سه گروه کالاهای سرمایه‌ای، کالاهای واسطه‌ای و کالاهای مصرفی تقسیم می‌شود. تاکید رهبری بر مصرفی نبودن کالاهای وارداتی از آمریکا موید آن است که این منع شامل واردات کالاهای سرمایه‌ای و واسطه‌ای، وجود نمی‌شود.” او اضافه کرده: “در خصوص کالاهای مصرفی، طبیعی است که این قبیل کالاهای را باید از کشورهایی وارد کنیم که موجب افزایش ضریب امنیت کشور شود. برای واردات کالاهای مصرفی قطعا اروپا نسبت به آمریکا ترجیح دارد. در گذشته نیز رهبری همین تاکید را داشته‌اند و این چیز جدیدی نیست. هر نوع کالایی که یکبار مصرف نباشد و موجب حفظ و افزایش فعالیت‌های تولیدی شود، منعی برای واردات ندارد حتی اگر از آمریکا وارد شود. مثلا در صنعت پتروشیمی بسیاری از قطعات صنعتی را می‌توان از آمریکا وارد کرد. آن دسته از کالاهایی که مصرفی نباشد را می‌توان حتی از دشمن نیز وارد کشور کنیم.”
پیش از او هم مسعود کرباسیان، رئیس کل گمرک ایران تاکید کرده بود: “ تاکنون محدودیتی برای واردات از هیچ کشور خاص براساس قانون به ما ابلاغ نشده است و هیئت وزیران باید این فرمان را برای ورود کالاهای مصرفی آمریکایی مورد توجه قرار دهد. در صورتی که این ممنوعیت واردات کالا به گمرک ابلاغ شود جلوی واردات این محصولات گرفته می‌شود اما در حال حاضر ما محدودیت واردات از هیچ کشوری غیر از رژیم صهیونیستی نداریم.”
همزمان روزنامه شرق در گزارشی با عنوان “جلوگیری از نفوذ آمریکا با روسیه و چین” از قول حمید حسینی، عضو هیأت‌مدیره اتحادیه صادرکنندگان فراورده‌های نفت، درباره علت گسترش روابط اقتصادی ایران با روسیه و چین نوشت: “بالاخره روابط سیاسی الزاماتی به‌همراه دارد. با توجه به بحث‌های پس از توافق و برجام و اخطارهایی که درباره ورود و نفوذ آمریکا داده شده، نظام درصدد است جلو نفوذ آمریکا در ایران گرفته شود. یکی از راه‌ها هم همین است که حوزه نفوذ چین و روسیه در بازار ایران کاهش پیدا نکند ازاین‌رو تقریبا یک استراتژی مشخص در پیش گرفته شده که حجم روابط با چین حفظ شود و لطمه نخورد از آن طرف هم روابط سیاسی و اقتصادی با روسیه توسعه پیدا کند تا زمینه برای یکه‌تازی شرکت‌های اروپایی و آمریکایی در ایران مهیا نشود. این استراتژی از بالا تعیین شده و حتما هم لازم نیست که اقتصادی باشد و منافع اقتصادی برای کشور داشته باشد. قاعدتا کشور مسائل امنیتی و سیاسی مهمی دارد که براساس آن تصمیم گرفته شده تا همکاری با روس‌ها افزایش پیدا کند.”
