یک سوم ایرانیان زیر خط فقر

نویسنده
نازنین کامدار

» مرکز آمار: نرخ تورم محرمانه شد

با افزایش افسارگسیخته قیمت کالاها و خدمات در ایران که نتیجه بحران ارزی بی سابقه است، دولت رسما اعلام کرد از این پس نرخ تورم رامنتشر نخواهد کرد و آن را “محرمانه” می داند.این تصمیم را مرکز آمار ایران گرفته که به دستور محمود احمدی نژاد از ابتدای سالجاری به عنوان تنها مرکز رسمی انتشار آمارهای کشور انتخاب شده است.

تا پیش از این علاوه بر مرکز آمار، بانک مرکزی نیز نرخ تورم ماهانه را منتشر می کرد و معمولا رقم این دو نهاد با یکدیگر متفاوت بود.
بنا به گزارش خبرگزاری ایلنا، عادل آذر، رئیس مرکز آمار ایران، روز گذشته درباره محرمانه شدن نرخ تورم گفته است: “بر اساس مصوبه شورای عالی آمار، نرخ تورمی که توسط این مرکز تهیه شود، محرمانه است و ما آن را به مدیران کشور و تصمیم گیران ارائه می کنیم و در صورتی که آنها لازم بدانند، آن را منتشر می کنند”.

عادل آذر توضیح نداده که این تصمیم در چه مقطعی گرفته شده و آیا ارتباطی با سونامی گرانی روزهای اخیر که طرح کوپنی کردن کالاهای اساسی را هم به دنبال داشته است دارد یا خیر.
بنا به نوشته ایلنا، رئیس مرکز آمار ایران در پاسخ به سئوال خبرنگاری مبنی بر اینکه “چرا نرخ تورم اعلام شده از سوی مرکز آمار ایران با آمارهای بانک مرکزی همواره متفاوت است”، گفته است: “تا سال پایه آماری به ۹۰ تغییر نکند و ما سبد بررسی‌های خود را برای اعلام نرخ بیکاری نهایی نکنیم، بانک مرکزی نرخ تورم را همچنان طبق روند قبلی خود اعلام خواهد کرد و این اختلاف قدیمی است که سعی در حل این مشکل داریم. در نرخ هایی که مرکز آمار در آینده نزدیک به صورت قطعی متولی ارائه آن می شود، نرخ تورم شهرها و روستاهای کشور با آمارهای بانک مرکزی یکسان خواهد شد”.

گفتنی است خبر محرمانه شدن نرخ تورم که مرداد ماه گذشته از سوی موسی الرضا ثروتی، سخنگوی کمیسیون اقتصادی برای نخستین بار مطرح شده بود در ادامه همان سیاستی است که محمود احمدی نژاد از سال ۸۹ و با اعلام مخالفت خود با انتشار هرگونه آمار اقتصادی و اجتماعی در پیش گرفته است.
احمدی نژاد سال ۸۹ در جریان بازدید از مرکزآمار ایران گفته بود: “باید نوع نگاهمان را نسبت به نظام آماری تغییر دهیم زیرا اگر آن اصلاح شود نظام برنامه ریزی مان هم اصلاح خواهد شد. باید یک نگاه خودی، برنامه خودی و یک نظام آمار و اطلاعات خودی در سراسرکشور ایجاد کنیم. دستگاه های دولتی باید با هماهنگی هم اطلاعات آماری را منتشر کنند به طوری که تنها یک آمار متحد در کشور منتشر شود. همچنین مرکز آمار باید به سطح اطلاع رسانی توجه ویژه ای داشته باشد زیرا اطلاعات آماری هم بر روی ذهن تصمیم گیران و هم بر روی ذهن آحاد مردم تاثیر می گذارد. پس باید اطلاعات آماری را طبقه بندی کرد. اطلاعاتی وجود دارد که انتشار آن در جامعه ضرورتی ندارد. برخی اطلاعات که منتشر می شود موجب می شود که مردم احساس کنند بدبخت هستند که این اصلا خوب نیست. اگر می خواهید تحریک کنید شوک ایجاد کنید، نقشی را بگویید و یا چیزی را اثبات کنید باید همگی در جهت رسیدن اهداف برنامه ها باشد. اطلاعات آماری باید انگیزاننده باشد نه رکود آفرین”.

 این دیدگاه درباره آمار و اطلاعات اقتصادی، هم اکنون به نرخ تورم هم رسیده و به اعتقاد دولت بهتر است مردم از نرخ تورم آگاه نشوند تا «احساس بدبختی» نکنند.
بر اساس آخرین آمار، که به شهریور ماه مربوط است، نرخ تورم ۲۴ درصد اعلام شده بود. این درحالیست که پیش از بحران ارزی و سونامی گرانی کنونی، برخی از نمایندگان مجلس از جمله الیاس نادران، نرخ تورم واقعی را بیش از ۶۰ درصد اعلام کرده بودند.

در خبری دیگر که سایت آفتاب منتشر کرده، عادل آذر رئیس مرکز آمار ایران، میانگین درآمد هر خانوار ایرانی را منتشر وعملا گزارش های غیر رسمی درباره افزایش میزان جمعیت زیر خط فقر در ایران را تایید کرده است.
به نوشته آفتاب، عادل آذر گفته است: “متوسط درآمد سالیانه یک خانوار شهری در جدیدترین بررسی ‌ها، ۱۳ میلیون تومان و یک خانوار روستایی را نیز ۷ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان است. بدین ترتیب متوسط درآمد ماهیانه خانوار شهری بیش از یک میلیون و ۸۳ هزار تومان و خانوار روستایی بیش از ۶۵۸ میلیون و ۳۳۳ هزار ریال بوده است”.

رقمی که خبرگزاری ایلنا، نظر حسین راغفر، کارشناس اقتصادی را درباره آن پرسیده و به نقل از او که چند هفته قبل نرخ خط فقر را درآمد یک و نیم میلیونی هر خانوار اعلام کرده بود، نوشته است: “بر اساس محاسبات، میزان فقر مطلق در ایران بین ۲۵ تا ۳۲ درصد است. بر اساس این آمار، طی ۳ سال گذشته در دولت احمدی‌نژاد، هر سال ۲ درصد به جمعیت فقیر کشور (۳۲ درصد) افزوده شده است. در این بررسی، وضعیت بازار کار بر اساس شغل رییس خانوار تعیین می‌شود. در ۷ سال گذشته شدت فقر افزایش پیدا کرده، ضمن اینکه نابرابری نیز افزایش داشته است”.

او آمار های عادل آذر را هم رد کرده و گفته است: “از سوی دولت آمار شفافی در مورد خط فقر و ضریب جینی تا کنون اعلام نشده است، اما فضای موجود نشان از رشد نابرابری و گسترش فقر دارد و بر اساس محاسبات صورت گرفته از سوی محافل غیر دولتی، میزان فقر مطلق در ایران بین ۲۵ تا ۳۲ درصد است”.