نزدیک به ۶ ماه از آغاز فعالیت شهیندخت مولاوردی به عنوان معاون رییس جمهوری اسلامی در امور زنان و خانواده می‌گذرد. او روز ۱۶ مهر ماه امسال طی حکمی از سوی حسن روحانی به این سمت منصوب شد و فعالیت‌های وی از آن زمان تاکنون زیر ذره بین دو گروه قرار داشته است. گروه اول فعالان جنبش زنان هستند که با تاکید بر مطالبات خود خواهان اقدامات عملی از سوی دولت برای برابری جنسیتی شده‌اند. گروه دوم را هم چهره‌ها و رسانه‌های اصولگرایان تشکیل می‌دهند که معاون رییس جمهوری را بابت اجرا نکردن طرح‌هایی نظیر افزایش مرخصی زایمان و دورکاری زنان مورد انتقاد قرار می‌دهند.
انتقادهای پیاپی اصولگرایان
یکی از تازه‌ترین انتقادهای اصولگرایان نسبت به عملکرد معاون زنان رییس جمهوری از سوی خبرگزاری فارس، منتسب به سپاه پاسداران طرح شده است. این رسانه روز یکشنبه (۱۱ اسفند) در گزارشی با عنوان “حامی زنان در دولت چه کرد؟ طرح‌ها یکی پس از دیگری نقش بر آب می‌شود” از این گلایه کرده که چرا طرح‌هایی مثل “افزایش مرخصی زایمان مادران، بیمه زنان خانه‌دار و لایحه حمایت از زنان سرپرست خانوار… به رغم شعارهای مولاوردی معاون رئیس‌جمهور در امور زنان، هر کدام به دلایلی نقش بر آب” شده است. فارس همچنین از حذف جایگاه مشاور امور بانوان دستگاه‌ها انتقاد کرده و آن را خلاف وعده‌های دولت روحانی مبنی بر ارتقای جایگاه زنان دانسته است.
انتقادهایی از این جنس تازگی ندارد و سایر رسانه‌های اصولگرا نیز در ماه‌های گذشته مواردی مشابه را به عنوان نقاط ضعف معاون رییس جمهور در امور زنان ذکر کرده‌اند.
اذعان به بی‌برنامگی
برخی از انتقادهای طرح شده نسبت به عملکرد معاونت زنان با پاسخ‌هایی کلی از سوی مسوولان این نهاد همراه بوده است. برای مثال شهیندخت مولاوردی در گفتگوی خود با روزنامه فرهیختگان این موضوع را پیش کشیده که هنوز زمان زیادی از شروع فعالیت‌هایش در این نهاد نگذشته و عملی شدن برنامه‌ها نیاز به زمان بیشتری دارد. او گفته: “آنچه ما تحویل گرفتیم وضعیت ناخوشایند و تاسف‌برانگیز آمار مربوط به طلاق و فروپاشی خانواده و مباحث مربوط به دختران جوان بود”.
مولاوردی البته به مشخص نبودن چشم انداز‌ها و ماموریت‌های اصلی نهاد تحت مدیریت‌اش هم اذعان کرده و گفته که جدی گرفته شدن این سازمان بیش از همه بستگی به عملکرد خود آن دارد.
بودجه ناکافی و سنگ‌های بزرگ
مقام‌های مسوول در معاونت زنان رییس جمهوری می‌گویند که طرح‌هایی نظیر افزایش مرخصی زایمان و بیمه زنان خانه دار موضوعات پیچیده‌ای هستند و در مدت زمان کوتاه نمی‌توان درباره آن به نتیجه رسید. مولاوردی البته خود از حامیان طرح افزایش مرخصی زایمان است اما اعتقاد دارد که بودجه مضاعفی برای اجرای این طرح لازم نیست و دستگاه‌ها باید از بودجه‌های مصوب خود برای اجرای این طرح استفاده کنند. او در گفتگویی پیرامون این موضوع گفته است: “مگر در دستگاه‌های دولتی و اداری چند نفر از کارکنان رسمی را زنانی تشکیل می‌دهند که مشمول افزایش مرخصی زایمان می‌شوند بنابراین دستگاه‌ها و وزارتخانه‌ها با مدیریت بودجه خود می‌توانند افزایش مرخصی زایمان را اجرایی کنند”.
او درباره بیمه زنان خانه دار نیز استدلالی کرده که در واقع تاکید بر مشکلات اجرای عملی این طرح است. سال گذشته یعنی در دوره دولت دهم ۱۰۰ میلیارد تومان بودجه به این موضوع اختصاص یافت و امسال بودجه با کاهش ۸۵ درصدی به ۱۵ میلیارد تومان رسیده است. شهیندخت مولاوردی، اما مقایسه بودجه دولت دهم و یازدهم در این زمینه را مقایسه درستی ندانسته و گفته است: “1۰۰میلیارد اعتبار بیمه زنان خانه دار دردولت قبل فرضی بود اما ۱۵میلیارد این دولت واقعی است.”
او نسبت به موضوع مورد اختلاف دیگر یعنی حذف جایگاه مشاور امور زنان در دستگاه ها هم نگاهی خوش بینانه دارد. حذف جایگاه‌های مشاوره پیرو بخشنامه دولت برای چابک سازی دستگاه‌های اداری صورت گرفته و معاون امور زنان حالا با امیدواری می‌گوید که این بخشنامه می‌تواند به ارتقای جایگاه زنان در جامعه منجر و باعث شود که مشاوران دستگاه‌ها با ارتقای جایگاه بتوانند به عنوان معاون در سازمان‌ها ارتقا یابند. موضوع بحث برانگیز بعدی مربوط به طرح دورکاری زنان است؛طرحی که اصولگرایان اعتقاد دارند در صورت اجرا به زنان فرصت می‌دهد بیشتر در کنار خانواده خود باشند و برای تربیت فرزندانشان وقت بگذارند اما فعالان جنبش زنان با آن مخالفند و معتقدند اجرای این طرح باعث ترویج قالب‌ها و کلیشه‌های جنسیتی سنتی خواهد شد. معاون امور زنان رییس جمهوری نیز تا اینجای کار حاضر به همراهی برای اجرای این طرح نشده و گفته :“بخشنامه دور کاری زنان نقص‌هایی داشت که نیازمند کار کار‌شناسی و بررسی‌های مجدد است تا بتوان در مورد آن تصمیم گیری کرد.”
تعریف زنان در نقش‌های سنتی
بالا بودن حساسیت روی فعالیت معاونت امور زنان و خانواده رییس جمهوری چندان غیرمنتظره نیست. منتقدان اصولگرای دولت نگران به هم خوردن نقش‌های سنتی زنان هستند و این نگرانی را به صریح‌ترین شکل بیان می‌کنند. برای نمونه چندی پیش فاطمه آلیا، عضو فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی اظهارات مولاوردی را، که از آن مخالفت با افزایش مرخصی زایمان برداشت می‌شد، موضع گیری “نخ نمای فمینیستی” نامیده بود. در همان زمان ۱۸ نماینده مجلس نیز با ارسال نامه‌ای به رییس جمهور نسبت به اظهارات معاون امور زنان تذکر دادند. با توجه به این پیشینه کاملا قابل پیش بینی است که هرگونه فعالیتی از سوی معاونت امور زنان با واکنش‌های جدی در میان اصولگرایان همراه شود. آن‌ها در دوره دولت احمدی‌نژاد موفق شده بودند در عنوان معاونت امور زنان رییس جمهوری پسوند خانواده را هم اضافه کنند و حالا هم در راستای هدف خود یعنی پیوند زدن نقش زن با مفهوم خانواده از هیچ تلاشی فروگذار نمی‌کنند.
