مایک شوستر
انتخابات بعدی ریاست جمهوری در ایران قرار است در سال 2013 برگزار شود، اما این تردید وجود دارد که آیا این انتخابات برگزار خواهد شد؟
محافظه کاران مجلس اخیرا در مورد کمیسیون مخفی حرف می زنند که توسط رهبر ایران تعیین شده است و در مورد حذف کردن ریاست جمهوری کار می کند. در عین حال دعوا بین رهبر و رئیس جمهور، محمود احمدی نژاد بالا گرفته است.
در آخر هفته، قوه قضائیه علی اکبر جوانفکر، یکی از افراد نزدیک به احمدی نژاد را به دلیل انتشار یک نشریه برخلاف قانون اساسی، به یک سال زندان محکوم کرد.
جوانفکر مدیر روزنامه دولتی ایران است، در مصاحبه ای علنا نیرو های محافظه کار نزدیک به رهبری را به مبارزه طلبیده و آنها را علیه خود و رئیس جمهور شورانده بود.
در نتیجه نیروهای نزدیک به رهبر روز دوشنبه به روزنامه ایران حمله کردند و قصد داشتند جوانفکر را دستگیر کنند.
همیشه رهبر و رئیس جمهور درکنار هم کار می کنند و رهبر قدرت کامل و مطلق است. با درگیری که بین رهبر و رئیس جمهور پیش آمده، این روند تغییر کرده است.
رضا مرعشی، یکی از اعضای نایاک معتقد است که به دلیل همین درگیری هاست که رهبر تصمیم گرفته است مقام ریاست جمهوری را حذف کند. او معتقد است که کمیسیون محفی به توصیه خامنه ای قصد تغییر قانون اساسی را دارند.
مرعشی می گوید: آنها یک کمیسیون از کارشناسان تشکیل داده اند و قوانین مدنظر رهبری را به تصویب می رسانند. به نظر می رسد که در جمهوری اسلامی، دیگر انتخابات ریاست جمهوری برگزار نشود.
خامنه ای در مورد وجود چنین کمیسیونی اظهارنظر نکرده است اما در یک سخنرانی این پیشنهاد را مطرح کرد.
وجود این کمیسیون و برنامه کاری آن توسط یکی از اعضای محافظه کار مجلس، محمد دهقان، مطرح شد. عباس میلانی، مدیر بخش مطالعات ایران دانشگاه استنفورد، می گوید که محمد دهقان منبع خبر قابل اعتمادی است.
میلانی می گوید: “آنچه این داستان را باورپذیر می کند این است که تعداد زیادی از سایت ها و افراد نزدیک به آقای خامنه ای در مورد این کمیسیون و حذف ریاست جمهوری حرف می زنند.”
طبق این پیشنهاد، به جای رئیس جمهور که با رای مستقیم مردم انتخاب می شود، نخست وزیر که توسط مجلس انتخاب می شود، بیاید. از سال 1979 تا 1989، ایران نخست وزیر داشت و در سال 1989 این مقام حذف شد.
میلانی معتقد است که تعویض نخست وزیر برای خامنه ای کم دردسر تر است.
میلانی می گوید: اگر گفته شده باشد “سیستم پارلمانی” یک رای منفی می تواند باعث شود که نخست وزیر دردسر ساز حذف شود و کس دیگری بجای او انتخاب شود.
درحال حاضر، استیضاح رئیس جمهور در قانون اساسی وجود دارد و بسیاری از اعضای مجلس تهدید کرده اند که از این قانون علیه احمدی نژاد استفاده خواهند کرد.
روند نامشخص
اینکه چگونه خامنه ای می خواهد مقام ریاست جمهوری را حذف کند، مشخص نیست. این روندی است که باید از طریق قانون اساسی طی شود که این روند قطعا منجربه تنش های سیاسی بیشتری خواهد شد. باید جلسات خبرگان قانون اساسی تشکیل شود که اعضای آن طبق قانون اساسی توسط مردم انتخاب می شوند. بعد، این افراد قانون اساسی را تغییر می دهند.
برخی معتقدند که خامنه ای این کار را با حکم خود انجام می دهد. میلانی معتقد است که او دست به چنین کاری نخواهد زد.
میلانی می گوید: “من فکر می کنم خامنه ای از قانون اساسی پیروی کند. او آنقدر قدرت سیاسی ندارد که بتواند با حکم خود ریاست جمهوری را حذف کند. شرایط او مخاطره آمیز است.”
مرعشی معتقد است که احمدی نژاد دومین دوره ریاست جمهوری اش را تا سال 2013 به پایان می برد. اما با کمیسیونی که خامنه ای تشکیل داده است، انتخابات بعدی ریاست جمهوری برگزار نمی شود.
او می گوید: “هیچ شکی وجود ندارد که این روند طی خواهد شد. درواقع من فکر می کنم که اگر انتخابات ریاست جمهوری در سال 2013 برگزار شود، جای تعجب است.”
مرعشی خاطرنشان کرد که یکی از دلایلی که خامنه ای می خواهد از شر ریاست جمهوری خلاص شود این است که انتخابات، عرصه ای است که اصلاح طلبان برای گرفتن قدرت سیاسی به میدان می آیند و آیت الله کاملا با این موضوع مخالف است.
ان پی آر، 21 نوامبر
