پاسخ جمهوری اسلامی
فقط بگیر و ببند است

نویسنده
جلال یعقوبی

» اعتراض احمد منتظری به حبس علی اصغر غروی

یکم آبان ماه گذشته روزنامه بهار مقاله‌ای از دکتر علی‌اصغر غروی با عنوان “امام؛ پیشوای سیاسی یا الگوی ایمانی؟” منتشر کرد که بلافاصله واکنش محافل تندرو ایران را برانگیخت و بازداشت وی را در پی داشت؛ بازداشتی که هنوز ادامه دارد و احمد منتظری با انتشار نامه ای درباره آن نوشته است: “مسئولان امنیتی و قضایی نظام جمهوری اسلامی با دستگیری آقای دکتر غروی در واقع چنین پیامی را به دنیا مخابره کردند که ما هیچ منطق و استدلالی برای دفاع از امام معصوم خود نداریم و پاسخ ما فقط بازداشت و دادگاه و بگیروببند است؛ و این خود بد‌ترین شیوه دفاع است.”

غروی در این مقاله با اشاره به برخی جملات نهج‌البلاغه نوشته بود: “کلمات مولی آشکارا بیانگر این حقیقت است که خلافت، امری انتصابی از جانب خداوند نیست و جانشین سیاسی رسول خدا باید توسط مردم انتخاب شود.”

او تاکید کرده بود: “رفتار علی (ع) با هر سه خلیفه پیش از خود و به‌ویژه ابوبکر و عمر، که در بسیاری از کتب تاریخی مکتوب شده، به روشنی نشان می‌دهد که وی آن‌ها را کسانی نمی‌پندارد که سخن پیامبر را بر زمین زده و حکومت را غصب کرده باشند! “

او در پایان نوشته خود اضافه کرده بود: “نتیجه آنکه جزو وظایف رسولان الهی، از جمله پیامبر اسلام، تعیین جانشین یا خلیفه، که اصطلاحا نصب می‌گویند، برای تشکیل حکومت و اداره امور دنیای مردم نبوده است.”

بعد از تعطیلات عید غدیر در ایران، در حالی که فشار راستگرایان تندرو بر روزنامه بهار افزایش می‌یافت، روزنامه کیهان که مدیریت آن بر عهده منتخب آیت‌الله خامنه‌ای است، طی گزارشی با عنوان “اصلاح‌طلبان حمله به ولایت ائمه اطهار را از سر گرفتند” نوشت: “آغاز دوباره حملات جبهه اصلاحات به عقاید شیعی و نفی حاکمیت دینی در حالی است که نشریات وابسته به جبهه یاد شده در دوران حاکمیت دولت اصلاحات، تلاش گسترده‌ای را برای حذف ولایت ائمه اطهار(ع) تدارک دیده و به صحنه آورده بودند و در همان حال از پذیرش هرگونه پیشنهاد برای بحث و گفت‌وگو در این خصوص و یا انتشار جوابیه‌ها خودداری می‌کردند.”

آن روز در حالی که در روزنامه بهار یک متن عذرخواهی و سه مقاله نقد بر نوشته پیشین منتشر شده بود خبر رسید که هیات نظارت بر مطبوعات حکم به توقیف آن داده است. در ابتدا وزیر ارشاد طی سخنانی به دفاع از توقیف این روزنامه پرداخت اما چند روز بعد موضع خود را تغییر داد و این‌بار با اظهار تأسف از توقیف روزنامه‌ بهار تأکید کرد: “راه‌های دیگری به‌جز توقیف مطبوعات وجود دارند .” روزنامه بهار اما دیگر منتشر نشد.

در همان روزها، علی‌اصغر غروی نوشته‌ای دیگر با عنوان “ نه انکار امامت، نه انکار ولایت!” منتشر و تلاش کرد به انتقادها پاسخ دهد. اما در هیاهوی برخاسته، سخن او شنیده نمی‌شد.

هفتم آبان وبسایت انصارحزب‌الله تهران در نوشته‌ای با عنوان “رمی جمرات قلم بدستان مزدور” آورده بود: “حرف، همان است که پیر و مرادمان فرمود و مرتد اعلام کرد قلم به‌مزدهایی را که از ولایت الهی گریزانند و در کمال تاسف، خویش را به ولایت باطل ابلیس می‌سپارند . و دیگر چه فرقی می‌کند این باطل اباطیل را سلمان رشدی نوشته باشد یا گنجی یا سروش یا نویسنده‌ای عقده‌ای و معلوم‌الحال با هزار مشکل روانی در روزنامه خزان باطن بهار!”

هفته‌نامه یالثارات در مقاله‌ای دیگر با عنوان “امت حزب‌الله دهان یاوه‌گویان را پر از خاک می‌کند” نوشته بود: “چطور نویسنده‌ای چنین بی‌اطلاع که تعفن وهابیت از نوشته او به مشام می‌رسد با مسؤولان این روزنامه چنان ارتباط وثیقی دارد که دست‌نوشته‌اش بدون امعان نظر مدیران این رسانه، به عنوان سرمقاله صفحه اول در این روزنامه سراسری به چاپ می‌رسد؟!”

این هفته‌نامه از قول “یک عضو هیات نظارت بر مطبوعات” که نامش مشخص نبود، تهدید کرده بود: “لغو مجوز کمترین کاری است که هیات نظارت بر مطبوعات می‌تواند در قبال عمل شنیع این روزنامه بد سابقه انجام دهد؛ چه آنکه در صورت تداوم حیات این جرثومه‌های فساد به دلیل مسامحه مسئولین، امت حزب‌الله وارد عرصه عمل شده و دهان این یاوه‌گویان را پر از خاک خواهد نمود.” (یالثارات-۸ آبان ۱۳۹۲- صفحه۶(

در همین حال احمد بخشایش اردستانی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس طی گفتگویی با وبسایت عصرایران، توقیف روزنامه بهار را اقدام درستی دانست وگفت: “روزنامه بهار به باورهای شیعه توهین کرده است. آیات قرآن را زیر سئوال برده، روایات را مجعول دانسته، با نصب امامان هم مخالفت کرده و ائمه را هم ساختگی دانسته است. وقتی امامت ساختگی باشد، ولایت فقیه هم ساختگی می‌شود. این مقاله در پی القای چنین ایده‌ای بود. وقتی کسی با این روش باورهای مردم را سست می‌کنید، معلوم است با او برخورد می‌شود.”

حجت‌الاسلام سید محمود نبویان نماینده تهران نیز در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان در مورد این موضوع که برخی‌ها نوشتن چنین یادداشتی را با طرح هولوکاست مقایسه می کنند و می‌گویند همانگونه که ایران انتظار داشت در مورد طرح هولوکاست بحث شود، باید در مورد این موضوع نیز بحث شود، گفته بود: “اصلا مگر روزنامه جای بحث علمی بود؟ نویسنده مقاله باید این موضوع را محترمانه به دانشگاه می‌برد و در مجامع علمی مطرح می‌کرد.”

او معتقد بود: “ما در داخل ایران زندگی می‌کنیم، اگر کشوری می‌خواهد در خصوص حضرت علی (ع)، اسلام و … صحبت کند، هیچ کس حرفی ندارد؛ ما آماده مناظره هستیم اما در داخل کشور باید قانون‌گرایی رعایت شود و قانون اساسی تصریح کرده است که آزادی نباید مخل اندیشه‌های دینی باشد.”

تا هشتم آبان که خبر رسید آیت‌الله حسین نوری‌همدانی در آغاز درس خودگفته است: “چرا باید در یک کشور اسلامی یک روزنامه به خود اجازه دهد و جرأت جسارت و توهین به مقدسات، غدیر و امامت و ولایت را پیدا کند.”

او معتقد بود: “تخصص در احکام دین کار ساده‌ای نیست، از این رو هر فردی نباید به خود اجازه دهد در این عرصه قلم فرسایی کند.”

آیت الله مکارم شیرازی نیز در ابتدای درس خارج خود در اعتراض به یادداشت روزنامه بهارگفته بود: “برخی‌ها فکر نکنند که دولت جدید آمده و آزادی است و هر کسی هر کاری می‌خواهد بکند و هرچه خواست بنویسند؛ باید به این مسئله جداً توجه داشته باشند. حتی اگر کسی که لامذهب و مادی‌گرا است ولی به این مملکت علاقه دارد باید این عقاید را تقویت کند تا مملکت حفظ شود.”

او تاکید کرده بود: “نویسنده گستاخ در این روزنامه حرف‌های بسیار زشتی نوشته بود، روزنامه توقیف شده است ولی نباید به این هم قناعت شود.”

عاقبت با فشار محافل مذهبی محافظه‌کار ایران، دکتر علی‌اصغر غروی در روز ۱۹ آبان ماه از سوی دادگاه انقلاب اصفهان احضار و بازداشت شد تا به توقیف روزنامه قناعت نشود. او اندکی پس از بازداشت به بند ۲۰۹ وزارت اطلاعات در زندان اوین تهران منتقل گردید و تاکنون در حبس مانده است. بازداشت غروی، اعتراض‌‌های زیادی برانگیخت. از جمله بیش از ۳۰۰ نفر از فعالین فرهنگی و اجتماعی اصفهان در نامه‌ای سرگشاده به رئیس قوه قضائیه خواستار آزادی فوری او شدند. روزنامه ایران نیز در یادداشتی با عنوان “اندیشه را با اندیشه پاسخ دهیم”، نوشت: “نویسنده مقاله مذکور درباره امامت نظر خود را بیان کرد و ما می‌توانیم با آن مخالف باشیم که البته بنده نیز با نظر ایشان مخالفم. در عین حال تا زمانی که ایشان به طرح نظرات خود می‌پردازد، ما نباید به سراغ برخوردهای قضایی برویم و با زندانی کردن ایشان، ابعادی متفاوت به مسائل فکری بدهیم. “

نویسنده تاکید کرده بود: “باید یک بار برای همیشه باور کنیم که آنچه یک اندیشه را از کرسی حقانیت به زیر می‌کشد، اندیشه‌ای برتر و غنی‌تر است نه برخوردهای امنیتی یا قضایی. “

با این همه حمله محافل محافظه‌کارحتی پس از بازداشت‌ غروی هم ادامه داشت. امام جمعه شهر نائین حجت الاسلام روح‌الله امینی، در نماز جمعه این شهر دکتر علی‌اصغر غروی را فردی وهابی، بی سواد، مفسد، اجیرشده اجانب و مزدور خطاب کرده و همفکران او را ویروس، میکروب و لجن خوانده بود. او همچنین خواهان برخورد شدید و منزوی کردن همفکران و دوستداران غروی در شهرنایین شده بود. در همین حال علی غفرانی، از فرهنگیان بازنشسته شهر نایین و از دوستان دکتر سید علی اصغر غروی، به دلیل تلاش برای جمع آوری امضا از اهالی شهر نایین در ذیل بیانیه‌ای مبنی بر درخواست آزادی غروی دستگیر شد.

علی اصغر غروی پس از بازداشت، اجازه ارتباط با خانواده خود را نیافت تا اینکه در اواخر آذر ماه بعد از حدود چهل روز خانواده‌اش موفق به ملاقات با او شدند. سایت ندای‌سبز آزادی در خبری که از این ملاقات منتشر کرد، نوشت: “در این ملاقات کابینی، وضعیت جسمانی دکتر غروی بسیار نامساعد بوده، به گونه‌ای که فرزندان وی که هر یک از مسافتی دور خود را رسانده بودند تا با پدر و مربی خود دیدار کنند، شدیداً منقلب شده و نگرانی‌های ایشان از عواقب ادامه چنین روندی، دو چندان گردیده است.”

همزمان اظهارات آیت‌الله مکارم شیرازی هم منتشر شد که در دیدار جمعی از ائمه جماعات و مسئولین شهرستان نائین گفته بود: “باید جلوی طغیان قلم برخی نویسندگان گرفته شود.” و “روزنامه بهار که به ساحت مقدس حضرت علی(ع) اهانت کرد، به کل شیعه نیز اهانت کرده و شیعیان را انسان‌های جاهل نامید، معنای حرف آن‌ها این است که همه فقها، علمای شیعه و اصحاب ائمه (ع) هم در جهالت بودند. این مسئله از نظر ما مسئله‌ای مهم و قابل تعقیب است، به خصوص این که بعضی مسئولین از این مقاله دفاع کرده و از توقیف روزنامه اظهار تاسف می‌کنند.”

مکارم پیشنهاد کرده بود: “صدای خود را به گوش مسئولین برسانید و طومار اعتراض‌آمیزی را برای تک‌تک مراجع عظام، جامعه مدرسین و دفتر مقام معظم رهبری ارسال کنید؛ چرا که اثر بیشتری خواهد داشت و امیدواریم خدای متعال شر این‌ها را از سر مسلمانان کم کند.”

مکارم شیرازی سابقه ای طولانی در تشویق گروه های تندرو به مقابله با گروه ها یا اشخاص مخالف  دارد که از جمله می توان به تشویق به تخریب حسینیه دراویش اشاره کرد که آغاز دستگیری وسیع این گروه بود.

 سخنان جدید آیت‌الله مکارم شیرازی پاسخ حجت الاسلام احمد منتظری را به دنبال داشت. منتظری در نامه خود خطاب به مکارم نوشته است: “اینجانب با اینکه مقاله آقای دکتر غروی را خوانده بودم، بعد از سخنان شما یک‌بار دیگر آن را ملاحظه کردم اما چنین برداشتی از کلام ایشان نداشتم. اگر منظور شما این است که تفسیر ایشان از آیه «اکمال دین» برداشت جدیدی است که صحیح نمی‌باشد، باید با کمال احترام پاسخ داده شود.”

او پرسیده: “آیا بهتر نبود جنابعالی به جای فراخوان طومار برای مراجع معظم تقلید، آقای دکتر غروی را دعوت به مناظره می‌کردید و یا شخصیت بزرگوار دیگری را برای مناظره با ایشان معرفی می‌نمودید؟ ” و اینکه “مسئولان امنیتی و قضایی نظام جمهوری اسلامی با دستگیری آقای دکتر غروی در واقع چنین پیامی را به دنیا مخابره کردند که ما هیچ منطق و استدلالی برای دفاع از امام معصوم خود نداریم و پاسخ ما فقط بازداشت و دادگاه و بگیروببند است؛ و این خود بد‌ترین شیوه دفاع است.”  منتظری در پایان نامه خود تاکید کرده: “امیدوارم در پرتو رهنمودهای حضرتعالی دستگاه قضایی از این راه اشتباه خود برگردد و با آزادی فوری آقای دکتر غروی و دیگر زندانیان عقیدتی و سیاسی، باب مناظره و گفتگو در مطالب علمی و وقایع تاریخی باز گردد.”

قرار است روزنامه بهار روز ۱۵ دی ماه محاکمه شود. گفته می‌شود ممکن است علی‌اصغر غروی نیز در همان روز به دادگاه آورده شود.