ادبیات محمود احمدینژاد٬ بار دیگر انتقاد نیروهای اصولگرا را برانگیخت. در تازهترین انتقاد، علی لاریجانی٬ رییس مجلس گفته که ادبیات وی در کشور مشکل ایجاد کرده است. پیش از این، یکی از نمایندگان مجلس در نامهای به “معلم اخلاق هیات دولت”، این ادبیات را در شأن ایران ندانست و از وی خواست به رییس جمهور به خاطر چنین ادبیاتی تذکر دهد. اما محمود احمدی نژاد در پاسخ به تهدیدهای غرب نسبت به پرونده اتمی، از آنها خواسته است ادبیات را رعایت کنند.
البته ادبیات محمود احمدینژاد از سوی دفتر پژوهش و بررسیهای خبری خبرگزاری رسمی دولت جمهوریاسلامی (ایرنا)، گفتاری “به دور از تکلف، قدم در مسیر احیای عزت و اقتدار ملی و افزایش ضریب امنیت” توصیف شده است.
اما، این ادبیات چیست که واکنشهای داخلی و خارجی را به دنبال دارد؟
ادبیات سفرهای استانی
احمدینژاد در سفرهای استانی، تکیه کلام های ثابتی دارد. آن طور که داریوش قنبری، نماینده ایلام در مجلس گفته او “به جای صحبت درباره مشکلات، تصور میکند فرمانده گردان است و از پشت تریبون میگوید: کی خسته است؟”
جملهای که این مرد پرحاشیه در بیشتر سفرهای استانی از پشت تریبون چند بار تکرار میکند و حاضران باید در جواب وی بگویند: “دشمن”!
ادبیات احمدینژاد اما ویژگی های دیگری هم دارد. او در اسفند 1385 در رشت سخنانی گفت که واکنش شدید نمایندگان این شهر در مجلس را در پی داشت؛ آنجا که گفت: “برخلاف دیدگاه بعضی افراد، من معتقدم زنان گیلانی با حفظ عفاف خود در عرصههای مختلف کشاورزی حضور داشتهاند”.
احمدینژاد در سفر به زنجان گفت: “اگر بدخواهان به حقوق ملت ایران تجاوز کنند، این ملت با چاقوی زنجان دست و پای آنها را قطع می کند”.
اردیبهشت ۱۳۸۹ سخنرانی رییس دولت دهم در کاشان نیز با حاشیه همراه بود. پس از درخواست مردم برای استان شدن این شهر، او گفت: “سه راه وجود دارد، یک راه آن فقط دست شماست و راه دیگر آن دست مجلس است و راه دیگر آن نیز تلفیقی است. چه چیزی بهتر از اینکه به جای ۳۰۰ هزار کاشانی انقلابی و مومن، یک میلیون کاشانی نجیب داشته باشیم؟ چرا برخی حسادت میکنند؟ این سرمایه کشور است”.
رییس هیات دولت در خوزستان نیز، درباره اعضای شورای امنیت و قطعنامههای این نهاد گفت: “آن قدر قطعنامه بدهید تا قطعنامه دان شما پاره شود”.
این کلام در سفر استانی به خراسان جنوبی و در اجتماع مردم بیرجند به گونهای دیگر تکرار شد: “این دفعه اگر بخواهید غلطی بکنید، نیازی به همه ملت نیست، بلکه فقط همین جوانان بیرجندی چنان تودهنی به شما خواهند زد که راه خانه خود را گم کنید”.
وی در همین جمع، منتقدان دولت را افرادی معرفی کرد که “از بزغاله هم کم فهمترند”.
تمسخر غرب
احمدینژاد درباره فشار غرب به ایران گفته است: “یکی میگفت ابر قدرت، قدر قدرت، آی زکی”.
وی وضعیت آمریکا در عراق و افغانستان را چنین خطاب کرده است: “فعلا این گاوی که زائیدن رو بزرگ کنن”. چنانکه درباره همراهی دیگر کشورها با آمریکا برای اعمال فشار بر حکومت ایران گفته است: “اینا که خودشون سگ بقیه هستن، قلادشون دست دیگرانه”.
احمدینژاد خطاب به اوباما، رئیس جمهور آمریکا گفته است: “گندهتر و گردن کلفتتر از تو هم نتونستن از این غلطا بکنن، تو که جای خود داری…” و یا: “آب رو بریز آنجایی که میسوزد”.
وقتی هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا از برنامههای هستهای جمهوری اسلامی انتقاد کرد، پاسخ رئیس دولت ایران این بود: “یک کلمه هم از مادر عروس.”
وی در واکنش به سخنان وزیر امور خارجه فرانسه در مورد شرایط نامناسب حقوق بشر در ایران هم گفت: “کوشنر؟ کوشنر؟ ههه! همین وزیر خارجه فرانسه؟ اینکه خود فرانسویها هم میگن عقل درست حسابی نداره همینجوری حرف میزنه”.
و اظهارات او درباره اسرائیل هم در بسیاری رسانه های جهان بازتاب داشت: “صهیونیستها 60 سال عادت کردهاند که زبانشان 12 متر و گوشهایشان اندازه یک نخود باشد. اما وقت آن است که زبانشان قیچی و گوششان هم دراز شود”.
دردسرهای مترجمان
به جز تعجب و حتی تاسف از ادبیات احمدینژاد در میان سیاسیون داخلی، مترجمان خارجی نیز با دردسرهای زیادی برای ترجمه گفتارهای عامیانه مردی که خود را رییس جمهور 75 میلیون ایرانی متمدن میداند ایجاد کرده است. روزنامه آمریکایی “نیویورکتایمز” بعد از جملهی عجیب احمدینژاد در همایش پرحاشیه ایرانیان خارج از کشور یعنی “آن ممه را لولو برد” نوشت: “این جملهی رییس جمهور ایران بیشباهت به استندآپ کمدی و آکنده از جوکها و مثلهای عامیانه و هرزه نبود!”
هومن مجد، مترجم احمدینژاد در سفرش به مقر سازمان ملل در آمریکا هم اخیرا کتابی منتشر کرده تحت عنوان “من و محمود”. وی در این کتاب نوشته که ترجمه جملات محاورهای و عامیانه احمدینژاد بزرگترین دغدغهاش بوده است.
به همین دلیل است که گاه بعد از سخنرانیهای احمدینژاد ترجمهها و تحلیلهای عجیب و غریبی بر خروجی رسانههای خارجی قرار میگیرد.
اعتراض نمایندگان
تاکنون تعداد زیادی از نمایندگان مجلس و منتقدان دولت بر ادبیات احمدینژاد خرده گرفته و خواهان برگزیدن اصطلاحاتی فاخر از سوی وی شدهاند. در همین راستا یکی از نمایندگان مجلس در نامهای به مرتضی آقاتهرانی که “معلم اخلاق هیئت دولت” خوانده میشود، این ادبیات را در شأن ایران ندانست و از وی خواست به رییس جمهور به خاطر چنین ادبیاتی تذکر دهد.
اسماعیل گرامیمقدم، عضو فراکسیون اقلیت مجلس هفتم نیز با انتقاد از محتوا و ادبیات سخنرانی احمدی نژاد گفته است: “این نوع ادبیات در شان ملت ایران و نظام جمهوری اسلامی نیست وقتی رییس جمهور میگوید ایران ترمز و دنده عقب قطار هستهای خود را دور انداخته است، نشان دهنده آن است که تصمیمهای گرفته شده توسط احمدینژاد کاملا انحصاری است و ایشان هیچ مشورتی را نمی پذیرد”.
یکی دیگر از نمایندگان مجلس درخصوص پاسخ احمدی نژاد به اعتراض نمایندگان به گرانی میوه و تره بار گفت: “ایشان بدترین توهینها را در قالب شوخی در صحن مجلس به نمایندگان کرده و مجلس با توجه به شرایط، بزرگواری کرده و در برابر توهینها سکوت کرده است. این چه حرفی است که وقتی ما به قیمت گوجه فرنگی اعتراض داریم، میگویند بیایید از میدان محله ما گوجه بخرید”.