نخستین حضور کاترین اشتون در ایران منحصر به دیدارهای رسمی با مقامات نشد؛ او ملاقاتی هم با جمعی از فعالان حقوق زنان و گوهر عشقی مادر ستار بهشتی (وبلاگ نویس کشته شده در بازداشتگاه پلیس) داشت. جلسه‌ای که با انتقاد شدید رسانه‌های اصولگرا مواجه شد و سخنگوی وزارت امور خارجه نیز به آن اعتراض کرد. اما نرگس محمدی، یکی از زنانی که در این دیدار حضور داشت در گفت‌وگو با “روزآنلاین” این دیدار و گفت‌وگوهای صورت گرفته در آن را حق طبیعی فعالان جامعه مدنی می‌داند و می‌گوید “ما هیچ اقدام نادرستی انجام ندادیم؛ بلکه به وظیفه‌مان عمل کردیم و چیزی هم برای کتمان کردن نداریم.”
از این فعال حقوق زنان پرسیدم که در جلسه با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا چه گذشت. محمدی توضیح می‌دهد: “خانم اشتون از من به عنوان نایب رئیس کانون مدافعان حقوق بشر وتعداد دیگری از فعالان مدنی دعوت کرده بودند تا در سفارت اتریش با هم دیدار و گفت‌وگو داشته باشیم. محورهای این گفت‌وگو هم مسایل حقوق بشر و جامعه‌ی مدنی در ایران بود. همچنین در خصوص سیر وضعیت حقوق بشر به ویژه در ۴-۵ سال اخیر نظراتی ارائه شد.”
او اضافه می‌کند: “در این گفت‌وگو که چند ساعت به طول انجامید من نیز بر ضرورت احیای جامعه مدنی و ضرورت وجود نهادهای مدنی و نهادهای زنان تاکید کردم.”
به گفته این فعال جامعه مدنی، کاترین اشتون نیز این دیدار را بسیار مهم دانسته و تاکید کرده که پیگیری وضعیت حقوق بشر در ایران جزو برنامه‌های اصلی او است. اشتون به صراحت گفته مسائل حقوق بشررا نه تنها در ایران، بلکه در کل دنیا پیگیری خواهد کرد و در گفت‌وگوهایی که در جریان است، مساله حقوق بشر نادیده گرفته نخواهد شد.
اما رسانه‌های اصولگرا به شدت معترض این دیدار شده و از آن به عنوان دیدار مقام اروپایی با “محکوم فتنه ۸۸” نام برده‌اند. نرگس محمدی در واکنش به این اصطلاح می‌گوید: “ در چند سال اخیر من محکومیت‌های متعددی داشتم اما همه این‌ها چه ربطی دارد به دیدار من با خانم اشتون؟ خانم اشتون از من به عنوان یک فعال حقوق بشر و حقوق زنان و به عنوان نایب رئیس کانون مدافعان حقوق بشر دعوت کردند و بنده هم با کمال میل و با قطعیت دعوت ایشان را پذیرفتم. محور گفت‌وگوها هم درباره مسائل زنان و حقوق بشر بود.”
او توضیح می‌دهد: “در اردیبهشت سال ۸۸ یعنی یک ماه قبل از انتخابات وقتی من عازم سفری برای سخنرانی در امریکا بودم پاسپورتم را گرفتند و من را ممنوع‌الخروج کردند. بعد از سال ۸۸ طبیعی بود که در روند سرکوب فعالان مدنی، برخورد با اعضای کانون مدافعان حقوق بشر هم شدت بگیرد. اما واقعیت این است که برخورد با کانون و من، قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری آن سال شروع شده بود. بعد از انتخابات فرصت مناسبی در اختیارشان قرار گرفت تا مسایل کانون مدافعان حقوق بشر را با وقایع ۸۸ پیوند بزنند و تندتر و شدیدتر با ما برخورد کنند. بله درست است؛ رزومه من در چند سال اخیر همراه با بازداشت و زندان بوده، حتی در دوران دانشجویی و سال ۸۱ هم بازداشت شده‌ام اما فعالیت‌های من در حوزه حقوق بشر و زنان، چیزی نیست که بشود آن را به منحصر به سال ۸۸ کرد.”
محمدی تاکید می‌کند که از این اقدام راضی است و بخشی از برنامه‌ی فعالان مدنی نه فقط در ایران، بلکه در سراسر جهان، معطوف به این است که در ارتباط با مسائل زنان و حقوق بشر وارد ارتباطات گسترده‌ی جهانی بشوند: “ارتباطات بین نهادهای مدنی با مسئولان جهانی همیشه وجود داشته و خواهد داشت. بنابراین، این دیدار مساله عجیب و غریبی نیست. من هم با کمال میل در این جلسه شرکت کردم و بعد از این هم اگر چنین دعوت‌هایی وجود داشته باشد با کمال میل قبول می‌کنم. اساسا فکر می‌کنم بخشی از وظیفه ما به عنوان فعال مدنی، شرکت در مذاکرات جهانی است.”
او خاطرنشان می‌کند: “اگرچه چندین سال است که مانع خروج من از ایران می‌شوند و دعوت‌های متعددی را از نهادهای بین‌المللی حقوق بشر و نهادهای مرتبط با زنان از دست داده‌ام اما از حق خودم به عنوان یک فعال حقوق زنان و حقوق بشر برای شرکت در مذاکرات جهانی استفاده می‌کنم و در کشور خودم از این فرصت‌ها استفاده خواهم کرد. کما اینکه دیدار با اشتون، سومین دیدار من با گروه‌هایی است که از اروپا به ایران آمده بودند.”
نظرش را در مورد اینکه برخی رسانه‌ها این دیدارها را سیاسی و امنیتی دانسته‌اند، می‌پرسم.پاسخ می‌دهد: “حقوق زنان و حقوق بشر مسائلی بین‌المللی هستند و فعالان مدنی از کشورهای مختلف حق مشارکت در تصمیم‌گیری و گفت‌وگو درباره این مسائل جهانی را دارند. ما هم می‌خواهیم در عرصه حقوق بشر و حقوق زنان در جهان، مشارکت جدی داشته و تاثیرگذار باشیم و در عین حال در جهت بهبود شرایط، تاثیر هم بگیریم. از طرفی همان حرف‌هایی که در داخل و در سایت‌ها و نشست‌ها و سخنرانی‌ها عنوان می‌کنیم، درگفت‌وگوهای بین المللی مطرح می شود. چیزی هم برای مخفی و کتمان کردن نداریم.”
این فعال حقوق بشر که دو سال پیش بر اثر مشکلات حاد سلامتی، با قید وثیقه به مرخصی آمده، در پایان تاکید می‌کند که “ من رویکردم تقویت جامعه مدنی است. برایم فرقی هم ندارد با معاون رئیس‌جمهور، خانم مولاوردی که خودشان از فعالان عرصه مدنی هستند صحبت کنم و یا با کاترین اشتون. چون محورهای گفت‌وگو مشخص است.”
