امتیازاتی که ایران به امریکا داده

آسوشیتد پرس شنبه ۱۵ آذر ۱۳۹۳

» گزارش آسوشیتد پرس از سند توافق

دولت اوباما به کنگره آمریکا گفته امتیازات زیادی را در مذاکرات با ایران کسب کرده است، از جمله قول جمهوری اسلامی به قبول بازرسی از تاسیسات هسته ای خود و خنثی کردن بخش اعظم ذخیره اورانیوم غنی شده.

این شرایط در سندی درج شده است که مقامات آمریکایی می گویند شروط و ضوابط تمدید هفت ماهه مذاکرات هسته ای بین قدرت های جهانی و ایران است که در ۲۴ نوامبر سال جاری تائید شد. یک نسخه ازاین سند به دست آسوشیتد پرس رسیده است.

اصالت این سند توسط سه تن از مقامات آمریکایی و اعضای کنگره که با مذاکرات پشت درهای بسته آشنا بوده اند، تائید شده که شامل مذاکره کننده ارشد آمریکا در مذاکرات هسته ای، وندی شرمن و جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی جو بایدن معاون سابق رئیس جمهور است. مقامات امتیازاتی را که ایران در مذاکرات داده به اطلاع قانونگذاران می رسانند به امید اینکه آن ها با تمدید مهلت توافق موافقت کنند و از برقراری تحریم های جدید، که ممکن است راه حل های دیپلماتیک را بی اثر سازد، خودداری کنند.

هیچ دلیلی وجود ندارد که تهران به مراحل ذکر شده یا توافق شده متعهد باقی بماند. ایران و قدرت های جهانی هم در زمان اعلام تمدید مذاکرات از میزان پیشرفت های حاصل شده سخنی نگفتند. هیچ نشانه ای از توافق در اظهارات آن ها مشاهده نشد ولی مقامات دولتی آمریکا می گویند ایران محدودیت های مهمی را در زمینه برنامه هسته ای خود پذیرفته است. مقامات اجازه نداشتند در مورد مسائل حساس مورد توافق سخن بگویند و همه بر ناشناس ماندن تاکید داشتند.

آمریکا می گوید که ایران همچنین فناوری جدیدی برای غنی سازی اورانیوم، علاوه بر آنچه برای تولید سوخت انرژی لازم است، بکار نخواهد گرفت. تهران می گوید هدفش تنها تولید انرژی از سوخت هسته ای است ولی واشنگتن و متحدان آن بیم آن دارند که ایران به دنبال تولید سلاح هسته ای باشد.

مقامات آمریکایی می گویند ایران نمی تواند تولید مقیاس صنعتی اورانیوم غنی شده را دنبال کند و به همین دلیل نخواهد توانست به نقطه غیر قابل بازگشت در راه تولید سلاح هسته ای برسد. در مورد سانتزیفیوژ هایی که ایران قصد استفاده از آن ها را دارد، تصمیم گرفته شده که ایران آن ها را با گاز اورانیوم تغذیه نکند و استفاده سریالی از آن ها را، که مرحله ضروری در توسعه آن هاست، انجام ندهد.

ایران همچنین موافقت کرده است که ۳۵ کیلوگرم از اکسید اورانیوم با غلظت بالا را به سوخت تبدیل کند تا قابل استفاده برای تولید سلاح هسته ای نباشد. این مقدار تقریبا نیمی از ذخیره مواد در اختیار ایران است که به لحاظ نظری توان تبدیل به شکلی از اورانیوم قابل استفاده در سلاح های هسته ای را داراست.

علاوه بر آن دولت آمریکا می گوید ایران به بازرسان بین المللی اجازه می دهد که دسترسی وسیعی به تاسیسات تولید و سانتریفیوژهای ایران داشته باشند و به آژانس هسته ای سازمان ملل اجازه می دهد بازرسی های خود را دو برابر کنند یا به بازرسی های “سرزده” مبادرت ورزند.

و در آخر ایران از پیگیری هر شکل دیگری از غنی سازی، از جمله استفاده از فناوری لیزری برای این کار خودداری کند. توافق سال گذشته، پیشرفت ایران را در برنامه توسعه سانتریفیوژهایش متوقف کرد ولی مقامات آمریکا بیم آن دارند که ایرانی ها از فناوری های دیگری برای انجام همان کار استفاده کنند. آمریکا معتقد است که ایران در گذشته از فناوری لیزری برای غنی سازی استفاده کرده ولی اکنون متعهد است که این کار را متوقف کند.

از واکنش کنگره به این موارد اخباری در دسترس نیست.

بسیاری از قانونگذاران از بن بست در مذاکرات سخن می گویند و معتقدند آمریکا و متحدانش امتیازات زیادی به ایران داده اند، بدون اینکه توانسته باشند برنامه هسته ای ایران را از حرکت بیاندازند. تعدادی از سناتورهای دموکرات و جمهوری خواه تهدید کرده اند که دست به طراحی تحریم های جدیدی خواهند زد تا ایران را مجبور به توقف کامل برنامه هسته ای خود کنند. کنگره ۱۷ ماه پیش در طرفداری از تحریم ها رای داد.

با این وجود اوباما نیز هر گونه تحریمی را تهدید به وتو کرد. دست راستی های سنا در صددند با ایجاد اکثریت 67 رای لایحه ای را با کمک جمهوری خواهان به تصویب برسانند که غیر قابل وتو باشد.