نزدیک شدن ایران به لب پرتگاه

صادق حمزه
صادق حمزه

افزایش فشارهای سیاسی و اقتصادی غرب به تهران، نظام جمهوری اسلامی را به لبه پرتگاه نزدیک کرده است. به گونه ای که سه هفته گذشته افزایش قیمت دلار و کالا با اعتراض و خشم بازاریان تهران مواجه شد که می توان آن را یکی از جدیترین تهدیدات افزایش تحریم های اقتصادی غرب علیه ایران دانست، زیرا اعتراض بازاریان تهران موجب نگرانی مقامات ایران از گسترش و کشیده شدن آن به دیگر طبقات اجتماعی شد، اما از سوی دیگر موجب امیدواری و خشنودی رهبران آمریکا و اسراییل از به ثمر نشستن افزایش تحریم های اقتصادی علیه ایران، شد. درهمین حال برخی از رسانه های عربی اعلام کردند که اعتراض اخیر بازار تهران، مقامات اسراییل را قانع کرده است که آنها قادر خواهند بود با همکاری غرب و افزایش تحریم های اقتصادی علیه ایران، مردم این کشور را برای ساقط کردن نظام جمهوری اسلامی به خیابان ها بکشانند.

 با توجه به این مسائل پیش بینی می شود که رهبران جمهوری اسلامی برای مقابله با افزایش تحریم های اقتصادی، ناچار به ایجاد تغییرات جدی در سیاست های داخلی و خارجی خود خواهند بود. به عنوان نمونه در زمینه سیاست داخلی می توان به افزایش فشار بهارستان نشینان به محمود احمدی نژاد برای بهبود وضعیت اقتصادی کشور اشاره کرد. در سیاست خارجی نیز می توان انتظار داشت که مقامات ایران ناچار به کاهش حمایت خود ازحکومت دیکتاتوری بشار اسد شوند. چرا که با توجه به اینکه مردم ایران در بدترین وضعیت معیشتی خود قرار دارند، نظام جمهوری اسلامی میلیاردها دلار برای جلوگیری از ساقط شدن حکومت دیکتاتوری بشار هزینه کرده است. در همین راستا روزنامه الاهرام مصر در گزارشی به نقل از برخی مقامات آمریکا نوشت، مقامات تهران از ابتدای آغاز بهار عربی در سوریه تا کنون دستکم ۱۰ میلیارد دلار پرداخت کرده اند، با این حال مقامات تهران براین باورند که مردم ایران باید علاوه برحمایت از سوریه برای مقابله با اسراییل، تا زمان تکمیل پروژه هسته ای فشارهای اقتصادی را تحمل کنند. چرا که تکمیل پروژه ای هسته ای و حمایت از نظام دیکتاتوری بشار، علاوه بر تضمین امنیت ملی این کشور موجب ارتقاء جایگاه تهران در میان کشورهای قدرتمند جهان خواهد شد. این درحالی است که گفته می شود مقامات اسراییل با پذیرش اهمیت افزایش تحریم های اقتصادی و صرفنظر ازگزینه جنگ برای توقف قطار هسته ای جمهوری اسلامی، سعی دارند با همکاری اروپا و غرب تحریم های اقتصادی علیه ایران را تشدید کنند. پیش از این مقامات اسراییل براین باور بودند که تنها از طریق گزینه نظامی قادر به توقف قطار هسته ای جمهوری اسلامی خواهند بود، اما اعتراض اخیر بازار تهران موجب تغییر نگرش رهبران اسراییل نسبت به استفاده از گزینه جنگ علیه ایران شده است. در این حالت مقامات تهران برای رهایی از نتیجه بخش بودن افزایش تحریم های اقتصادی دو گزینه پیش روی خواهند داشت: گزینه اول به شیوه برخورد نظام حاکم با افزایش تحریم ها و تاثیر آن بر اقتصاد داخلی بستگی دارد که در این حالت باید پرسید آیا مقامات جمهوری اسلامی قادر به کسب اعتماد مردم خواهند بود یا خیر؟ گزینه دوم به صبر و تحمل مردم ایران بازمیگردد. به این معنا که مردم ایران تا چه زمانی قادر به تحمل تحریمهای اقتصادی بر وضعیت معیشتی خود خواهند بود؟