درگذشت هوگو چاوز، رییس‌جمهور ونزوئلا، و واکنش محمود احمدی‌نژاد به این خبر، تبدیل به بهانه تازه اصول‌گرایان برای حمله به رییس دولت دهم شده است. پیام احمدی‌نژاد به مناسبت مرگ چاوز و سپس حضور او در ونزوئلا و در آغووش کشیدن مادر رییس‌جمهور فقید ونزوئلا محور حملات اخیر به رییس جمهوری اسلامی است.
خبرگزاری‌ها روز گذشته عکسی از احمدی‌نژاد و مادر هوگو چاوز منتشر کرده‌اند که در آن مادر رییس‌جمهور ونزوئلا، در آغوش احمدی‌نژاد گریه می‌کند. انتشار این عکس موجب واکنش در میان اصول‌گرایان و کاربران شبکه‌های مجازی شده. در عین حال محمدرضا میرتاج‌الدینی، معاون پارلمانی رییس دولت، هرگونه مصافحه را تکذیب کرده است.
احمدی‌نژاد را در سفر به کاراکاس، اسفندیار رحیم مشایی، رئیس دبیرخانه جنبش غیرمتعهدها، محمدرضا میرتاج الدینی، معاون رئیس جمهوری در امور اجرای قانون اساسی، علی اکبر صالحی، وزیر امور خارجه و اسدالله عباسی، سرپرست وزارت کار، همراهی می کنند.
محمد دهقان، عضو هیات رییسه مجلس، در این زمینه گفت: “رفتار یک مقام ارشد اجرایی کشور خلاف شان انسان مسلمان و مقید است. جریان انحرافی در حال برملا کردن ضمایر درونی خود است.”
محمدمهدی پورفاطمی، نماینده مجلس، نیز درباره در آغوش کشیدن مادر چاوز، گفت: “اگر فردی دیگر در چنین مراسمی شرکت می‌کرد و مادر چاوز را در آغوش می‌گرفت الان غیر از این بود که یک عده خاص به خیابان بریزند و علیه وی شعار داده و تظاهرات کنند؟ هم‌اکنون باید علما و مراجع درمورد عملکرد اخیر احمدی نژاد وارد میدان شده و به طور جدی با او برخورد کرده و رفتار او را محکوم کنند و اجازه ندهند که این آقا هر کار خلاف شریعت اسلام را که دوست دارد، انجام دهد.”
اما محمدرضا میرتاج‌الدینی، معاون پارلمانی احمدی‌نژاد، در این‌باره گفته است: “من و آقای صالحی در آنجا حضور داشتم و چنین چیزی صحت نداشته است. رییس‌جمهور فقط می‌خواست به ابراز احساسات مادر چاوز پاسخ بدهد. عکس‌ها را تغییر داده‌اند و یا آنها به گونه‌ای انداخته شده که این‌گونه برداشت شده است و مصافحه‌ای در کار نبوده است”.
هفته گذشته و پس از مرگ چاوز، هیات دولت یک روزعزای عمومی در ایران اعلام کرد. احمدی‌نژاد سپس در پیامی چاوز را چنین توصیف کرد: “تردید ندارم که او باز خواهد گشت و به همراه صالحان و حضرت مسیح و تنها باقیمانده از نسل پاکان، انسان کامل، خواهد آمد و جامعه بشری را در استقرار صلح و عدالت کامل و مهربانی و کمال یاری خواهد کرد.” وی همچنین پس از ورود به ونزوئلا نیز این‌گونه درباره رییس‌جمهور فقید این کشور سخن گفت: “خدای متعال، حضرت مسیح و انسان کامل، یار ملت ها خواهند بود و اینها حقایقی است که چاوز عمیقا به آنها ایمان داشت.”
احمدی‌نژاد همچنین در جلسه هیات دولت گفته بود که چاوز یک انسان موحد بود، اما فرصت نکرد این مساله را اعلام کند. وی همچنین چاوز را این‌گونه توصیف کرده بود: “با روحیه یک بسیجی مخلص تمام عیار و حزب اللهی و عاشق مردم بود”.
اعلام عزای عمومی و پیام احمدی‌نژاد با واکنش تند اصول‌گرایان مواجه شده بود. آنها ضمن انتقاد از احمدی‌نژاد، از او خواسته بودند که درباره مسایل دینی اظهارنظر نکند.
محمد یزدی، رییس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و رییس اسبق قوه قضاییه، در واکنش به پیام احمدی‌نژاد چنین سخن گفته بود: “ایشان نصیحت مشفقانه داریم که در مدت باقی مانده آرامش را حفظ کرده و از بیان مسائل اختلافی خودداری کنید، بپذیرید که اطلاعات دینی لازم را ندارید و اگر لازم بود، بپرسید. شما درباره رجعت که یکی از اصول مسلم شیعه است چقدر مطالعه کردید. وقتی درباره یک مطلب حساس و قابل بحث که اطلاعات شما درباره آن کافی نیست در این شرایط کشور اظهار نظر می‌کنید موجب می‌شود که حساسیت‌هایی به وجود بیاید.”
وی همچنین اضافه کرد: “برخی از اعضا خیلی ناراحت بوده و می‌گفتند که چرا حوزه باید در برابر این سخنان ساکت باشد و اظهار نظر نکند و ما باید به وظیفه دینی خود عمل کنیم. پس از گفت‌وگوهای فراوان قرار بر این شد که در یک مصاحبه محدود، به طور اجمال این مطالب را گوشزد کرده و یک نصیحت مشفقانه داشته باشیم و بگوییم اطلاعات دینی شما کم بوده و تحصیلات عمومی دارید و باید در شرایط اجتماعی سیاسی کنونی پیرو نظرات ولی امر و مراجع باشید، وقتی از حوزه و مراجع فاصله بگیریم این لغزش‌ها پیش می‌آید. چرا هر روز کاری می‌شود که به مقدار وجهه و حیثیتی که بوده نیز ضربه می‌زند.”
پیش از یزدی، احمد خاتمی، عضو مجلس خبرگان و امام جمعه موقت تهران، سخنان احمدی‌نژاد پیرامون هوگو چاوز را زیاده‌روی توصیف کرده و هشدار داده بود که این پیام در محافل دینی عکس‌العمل‌هایی را به دنبال خواهد داشت: “به صراحت می گویم آنچه ایشان در این پیام گفت زیاده روی بود. می شد یک پیام دیپلماتیک داد و وارد حوزه های اعتقادی نشد… بنده ورود در مباحث اعتقادی در این پیام را درست نمی دانم”.
رییس جامعه مدرسین درباره دلایل تصمیم این تشکل همچنین گفته است: “چون سفارش موکد ولی امر این است که در شرایط کنونی کشور را آرام نگه داریم کسانی که ولایی هستند سعی می‌کنند مطالب اختلاف‌انگیز و سوژه‌های خاص را دست دوست و دشمن ندهند و آرامش کشور را در آستانه انتخابات حفظ کنند.”
وی همچنین به بحث رهبر جمهوری اسلامی و عدم تبعیت احمدی‌نژاد از وی نیز اشاره کرده: “امام زمان که ایشان سخنان خود را با نام آن حضرت شروع و ختم می‌کند در این کشور یک نایب زنده، حاضر، مدیر و مدبر دارد که تصمیم‌گیرنده است، کسی نمی‌تواند بگوید تابع امام زمان هستم ولی از نظرات ولی فقیه بالفعل تبعیت نکند… تصمیم ایشان تصمیم امام زمان است.”
علاوه بر یزدی، محمدتقی مصباح یزدی، از روحانیون حامی احمدی‌نژاد، نیز به انتقاد از پیام رییس‌جمهور پرداخته است. وی با اشاره به پیام احمدی‌نژاد گفته است که “مراقب باشید حرف‌های غلط نگویند، نباید بگویند از حکومت صالحان حرف می زنیم و رئیس جمهوری ونزوئلا را مطرح کنند.”
حسن ابراهیمی، عضو شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز نیز چنین درباره پیام احمدی‌نژاد اظهارنظر کرده: “رفتارهای اخیر رئیس جمهور موید شناخت صحیحی از مذهب نیست”.
محسن قرائتی، رییس ستاد اقامه نماز نیز پیام احمدی نژاد را نشانه “دوری او از مراجع تقلید” دانسته و گفته است: “کسی در گوشه ای از دنیا می میرد و کسی هم دز گوشه دیگر دنیا تسلیت می گوید و می نویسد که من اطمینان دارم که او از عباد صالح است و به همراه مسیح و مهدی موعود خواهد آمد؛ شما چه کاره هستند که این حرف ها را بر زبان می آورید؟… کسی که دستش را از دست مراجع خارج کند، دچار این غفلت‌ها خواهد شد.”
در مقابل این انتقادها، محمدرضا میرتاج الدینی، معاون رییس جمهوری، گفته بود که “هوگو چاوز یک شخصیت انقلابی و مبارز بود که با الهام از آرمان‌های امام خمینی، تربیت شده بود” و اضافه کرده بود: “چاوز همین موضوع را در سازمان ملل مطرح کرد در حالیکه شاید برخی روسای جمهور سابق خودمان نیز به این صراحت در سازمان ملل مطرح نکرده بودند و به همین دلیل باید از این شخصیت تجلیل کرد.”
رابطه ایران و ونزوئلا در زمان ریاست‌جمهوری سیدمحمد خاتمی آغاز شد، اما هوگو چاوز از همان زمان با مجحمود احمدی‌نژاد که شهردار تهران بود، روابط حسنه‌ای برقرار کرد. در سال‌های گذشته و هم‌زمان با تحریم‌های غرب علیه جمهوری اسلامی، ونزوئلا از جمله کشورهایی بود که روابط خود را با جمهوری اسلامی گسترش داد. ونزوئلا از جمله کشورهای صادر کننده نفت و عضو اوپک است.
چاوز در یکی از سفرهای خود به ایران، در شهر مشهد، به زیارت حرم امام رضا رفته بود که با اعتراض برخی از روحانیون و اصول‌گرایان روبه‌رو شده بود. وی در سال‌های گذشته ۹ بار به ایران سفر کرده بود.
