در ادامه اعتراضها و انتقادها به پوشاندن لباس قرمز بر تن یکی از متهمان مریوانی و گرداندن او در سطح شهر، یک وکیل دادگستری در مصاحبه با روز میگوید نمایندگان مجلس میتوانند وزیر کشور را به خاطر این اقدام “توهین آمیز” که باعث “تحریک افکار عمومی” شده، استیضاح کنند. نماینده مریوان در مجلس ششم هم در گفتگویی جداگانه، تاکید میکند که به خاطر این اقدام، نیروی انتظامی و دستگاه قضایی باید به صورت رسمی از مردم عذرخواهی کنند.
روز دوشنبه، ۲۶ فروردین یک فرد محکوم به علت ارتکاب جرایم اجتماعی در مریوان با “پوشاندن لباس قرمز” جهت آنچه “عبرت و تادیب دیگران” خوانده شده، در سطح شهر گردانده شد. این فرد به همراه دو نفر دیگر مدتی پیش در جریان یک نزاع خانوادگی در مریوان بازداشت شده بودند.
هنوز مشخص نیست که حکم اجرا شده یکی از این سه متهم توسط نیروی انتظامی و آنطور که روزنامههای تهران نوشتهاند به صورت “خودسرانه” صادر و به اجرا درآمده یا در نتیجه یک روند حقوقی و از سوی دستگاه قضایی صادر شده است.
هر چند روزنامه بهار در شماره روز شنبه، ۳۱ فروردین ماه خود نوشت که این اقدام بدون حکم قاضی پرونده و فقط توسط نیروی پلیس مریوان انجام شده است، اما صالح نیکبخت وکیل مدافع دادستری به روز میگوید تا کنون مشخص نیست که مرجع صادر کننده این حکم کدام افراد یا نهاد بودهاند.
باید از جامعه انسانی عذرخواهی کنند
صالح نیکبخت در مورد جوانب قانونی این حکم میگوید: “دادگاهها میتوانند غیر از مجازات اصلی مجازاتهای تبعی دیگری را با نظر خود برای محکوم العلیه تعیین کنند. هر چند در قانون مجازات اسلامی انواع این مجازاتها تعیین نشده، ولی طبیعتا اعمال آنها باید در چهارچوب قوانین کشور و با حفظ و رعایت احترام فرهنگ عمومی مردم و جامعه باشد.”
نیکبخت اما اجرای مجازات آن فرد مریوانی را “ابداع نیروی انتظامی و دستگاه قضایی” میداند و معتقد است که “این مجازات با فرهنگ جامعه مباینت دارد و عملا توهین به نصف مردم کشور ایران و مردم آن دیار است.”
به گفته این وکیل دادگستری از نگاه مجریان این اقدام، “زنان طبقهای خوار و مهتوک هستند و لباس آنان در خورد افراد ناسازگار اجتماعی است که بدون آنکه در قوانین مجازات ایران تعریف شود برخی از مقامات قضایی چون دادستان سابق تهران (سعید مرتضوی) و بعضی از عوامل اجرایی آنها را اراذل و اوباش مینامنند.”
عبدالله سهرابی، نماینده مریوان در مجلس ششم هم به روز میگوید این اقدام “توهین به زنان، فرهنگ و لباس کردی است و با فلسفه مجازات مغایرت دارد.”
به گفته او شیوههای مجازات در قانون پیش بینی شده است اما هیچ جا نیامده که مجرمان به این طریق مجازات شوند. سهرابی میگوید این اقدام به چهره نیروی انتظامی لطمه زده است.
شواری شهر و امام جمعه مریوان به گفته سهرابی از جمله مسولان این اقدام هستند، اما فرماندار به عنوان رئیس شورای تامین شهر، اصلی ترین مسول رویداد روز دوشنبه هفته گذشته است.
این نماینده سابق همچنین میگوید نیروی انتظامی و “دستگاه قضایی باید از زنان، ملت کرد، مردم مریوان و کل جامعه انسانی به صورت رسمی عذرخواهی کنند. همه مسولان از بالا تا پایین خصوصان نمایندگان مجلس مسئول هستند و نباید بیتفاوت باشند نسبت به این موضوع.”
برخی از فعالیتهای نیروی انتظامی تحت نظر وزارت کشور است. صالح نیکبخت میگوید به این دلیل نمایندگان میتوانند عالی رتبهترین مقام این وزارتخانه را به خاطر این اقدام استیضاح کنند.
به گفته این وکیل دادگستری طبق قوانین مجازات نیروهای مسلح که نیروی انتظامی را هم شامل میشود هرگاه افراد نیروهای مسلح اعمالی را مرتکب شوند که موجب بدبینی مردم به رفتار آنها شود، باید تحت قرار بگیرند.
روزنامه بهار هم در شماره روز شنبه خود گزارش کرده که عضو هیاترییسه کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس معتقد است برای حل ماجرا، نیروی انتظامی باید معذرتخواهی کند.
“باعث تحریک افکار عمومی شدند”
انتشار خبر پوشاندن لباس قرمز رنگ بر تن یک مجرم مریوانی، با واکنش گستردهای در شبکههای اجتماعی روبرو شد و بسیاری از فعالان زن این اقدام را توهین به جایگاه زنان دانستند. همزمان به دعوت فعالان زن مریوانی و انجمن زنان این شهر روز سه شنبه، تجمعی در اعتراض به “گرداندن یک متهم مرد با لباس قرمز زنانه در سطح شهر” برگزار شد؛ تجمعی که با دخالت نیروی انتظامی خاتمه یافت.
در همین راستا ۱۷ نماینده مجلس با طرح سئوالی از وزرای کشور و داگستری نسبت به این “تنبیه عجیب” اعتراض کردهاند.
صالح نیکبخت میگوید به جهت حفظ وجه اجتماعی این رویداد و هم به دلیل اینکه این اقدام توهین به زنان کشور بوده اقدام گروهی ۱۷ نماینده مجلس به جا است و به نظر میرسد افرادی که این کار را انجام دادهاند به علت اینکه باعث تحریک افکار عمومی شده و زنان نجیب آن دیار را وادار به عکس العمل نمودهاند باید تحت تعقیب قضایی قرار بگیرند.
در ادامه واکنشها، در شبکه اجتماعی فیس بوک، کمپینی برای حمایت از زنان معترض مریوانی راه اندازی شد و به دنبال آن شمارای مردان با پوشیدن لباسهای عموما قرمز رنگ کردی، اقدام نیروی انتظامی مریوان را به چالش کشدند.
این اقدام با حمایتهای گستردهای در شبکههای اجتماعی روبرو شد، اما سایت امنیتی موسسه راهبردی دیدهبان هم، روز شنبه، ۳۱ فروردین در گزارشی اقدام مردان برای پوشیدن لباس قرمز را حرکتی “مضحک و ناشیانه” خوانده که “به بهانه دفاع از زنان کرد صورت گرفته است.”
انجمن زنان مریوان، یک انجمن ادبی و دانشجویان دانشگاه پیامنور مریوان هم با صدور اطلاعیهای ضمن محکوم کردن این اقدام نیروی انتظامی خواستار واکنش مقامات مسئول در برابر نقض حقوق انسانی زنان در جامعه و برخورد قانونی و قاطع با صادرکنندگان و اجرا کنندگان این حکم شدند.
در واکنشی دیگر، مرکز امور زنان و خانواده ریاست جمهوری طی بیانیهای با “سلیقهای” خواندن اجرای این مجازات، آن را “گواه روشنی است بر درک ناصحیح از جنس زن و عدم شناخت نسبت به ایشان” دانست.