سهیلا جلودارزاده، سابقه سه دوره نمایندگی مجلس را دارد و عضو شورای مرکزی خانه کارگر و رئیس اتحادیه زنان کارگر است. از او به عنوان یکی از کاندیداهای وزارت کار در دولت آینده نام برده می‌شود و همچنین وزارت زنان که حسن روحانی قول تاسیس اش را داده است. جلودارزاده اما در گفت‌وگو با “روز” به بحث کابینه ورود نمی‌کند و تمایلی به پاسخگویی به سئوالات در این زمینه ندارد. او ترجیح می‌دهد به مباحث کارگری و زنان بپردازد و اینکه نخستین مطالبه زنان ایرانی با مردان یکسان است و آن را رفع فقر و مشکلات اقتصادی می‌داند. مطالبه بعدی زنان در نظر او، امکان مشارکت یکسان در اداره امور کشور با مردان است.
خواست مشترک زنان و مردان
به تازگی نشست هم‌اندیشی زنان که از پیش از انتخابات فعالیت‌های خود را برای طرح و پیگیری مطالبات زنان آغاز کرده بود،بیانه‌ای تحت عنوان “هم اندیشی زنان برای طرح معیار انتخاب وزرای آینده” با امضای بیش از ۳۵۰ تن از تن از کنشگران جنبش زنان، شخصیت های فرهنگی، دانشگاهی و فعالان مدنی با گرایش های گوناگون فکری و سیاسی منتشر کرده است. این بیانیه به منظور بیان حساسیت جامعۀ زنان ایران به معیارهای گزینش وزرا از سوی رئیس جمهوری تهیه شده است. در این نامه طی هفت بند معیارهای جامعه زنان برای انتخاب کابیته مطرح شده که ترجیع بند آن رفع تبعیض در تمام موارد از زن‌هاست. سهیلا جلودارزاده هم یکی از۳۵۰ نفری است که پای این بیانیه را امضا کرده است. از او در خصوص لزوم تذکر چنین مواردی به دولت جدید می‌پرسم که پاسخ می‌دهد: “بالاخره انتخاب مردم و این حماسه سیاسی حالا یک فضایی را به وجود آوده که امید و جوشش را در اقشار مختلف جامعه می‌بینیم. حالا فضا برای بیان خواسته‌ها مهیا است چرا که مردم امیدوار شده‌اند در شرایط جدید بتوانند به خواسته‌های خودشان برسند.”
این نماینده سابق مجلس ادامه می‌دهد: “در واقع مشارکت سیاسی عموم مردم یکی از خواسته‌های دولت جدید است و این به وجود نمی‌آید مگر مردم خودشان بخواهند. بیانیه‌ای هم که به تازگی منتشر شد به نوعی یک اعلام همکاری با دولت در مرحله سیاستگذاری است؛ چون خواسته زنان این است که در مراحل سیاستگذاری، قانون‌گذاری، برنامه‌ریزی و اجرا مشارکت داشته باشند. حضرت امام هم فرمودند زنان باید در مقدرات اساسی مملکت دخالت داشته باشند و این پیرو همان توصیه‌هاست و ما احساس مسئولیت می‌کنیم که این مسائل را به گوش دولت جدید برسانیم.”
اما اولویت‌های مطالبات زنان در حال حاضر چه چیزهایی است؟ عضو جمعیت زنان جمهوری اسلامی در پاسخ این سئوال می‌گوید: “مهمترین اولویت امروز برای همه کسانی که این کشور را دوست دارند این است که امور سر و سامان پیدا کند و کشور از این به‌هم‌ریختگی نجات پیدا بکند.مهمترین مساله‌ای که زن و مرد امروزه با آن درگیر است مساله پایین آمدن ارزش پول، تورم و به تبع بیکاری آن است.”
از او می پرسم مشخصا مطالبات زنان چیست که جواب می‌دهد: “این اولین نیازجامعه زنان هم هست، زنانی که بیکار هستند؛ ما الان حدود ۴۰۰هزار زن تحصیل کرده جویای کار داریم. زنانی داریم که سرپرست خانوار هستند و امروز دارند به شدت زیر بار فقر له می‌شوند. از سوی دیگر زنانی هم هستند هم که مشکلات اقتصادی همسرانشان مدیریت و لمس می‌کنند. این الان مهمترین مشکل همه زنان است. بعد هم مساله مشارکت سیستماتیک‌شان در اداره امور کشور است. زنان باید بتوانند خواسته‌هایشان را به طور عمومی پیگیری بکنند و در تمام حوزه‌ها به حق خودشان برسند.”
تجربه‌های ناکارآمد قبلی در حوزه زنان
ایجاد وزارتخانه زنان یکی از وعده‌های حسن روحانی بوده است؛ عده‌ای این کار را در راستای احقاق حقوق زنان مثبت و عده‌ای آن را جدا کردن مسائل زنان از دیگر مسائل کشور و نوعی تبعیض می‌دانند. اما نظر سهیلا جلودارزاده رئیس اتحادیه زنان کارگر در این خصوص چیست؟” من به شخصه با ساختار و ماموریتی که برای وزارت زنان تصور می‌کنم نظرم مثبت است. ما ساختارهای دیگر را ذهنی یا عملی تجربه کرده‌ایم و می‌دانیم نمی‌توانند خیلی کارآمد باشند. وزارت زنان می‌تواند این اختلاف فاحشی را که در بهره برداری از امکانات عمومی بین زنان و مردان در جامعه وجود دارد از بین ببرد چرا که ساختار وزارتخانه قدرتمند است و می‌تواند این کار انجام دهد. ساختارهای دیگر این قدررت را ندارند. وزارت زنان در صورت ایجاد باید در مقابل مجلس پاسخگو باشد و این خودش خیلی مهم است. وقتی این ساختار در قالب معاونت باشد، معاونت به آن شکل دربرابر مردم پاسخگو نیست. همچنین می‌بینیم ساختارهایی مثل مشاور رئیس جمهور در امور زنان، یا معاون رئیس جمهور در اموور زنان تا به حال نتوانسته‌اند رفع تبعیض بکنند و روز به روز هم این تبعیض علیه زنان گسترده‌تر شده است”.
کارفرمای خصوصی، خالق حماسه اقتصادی
از سهیلا جلوداراده رئیس اتحادیه زنان کارگرو عضو خانه کارگر به عنوان یکی از گزینه‌های تصدی پست وزارت کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی یاد می‌شود. او اما در این خصوص اظهارنظری نمی‌کند و می‌گوید هر نوع اظهار نظر در این زمینه گمانه‌زنی است و آقای روحانی هم تاکید کرده‌اند گمانه‌زنی نکنید.
از او در خصوص شرایط بحرانی وزارت کار می‌پرسم؛ جلو دارزاده معتقد است: “اینجا مساله روابط کار مطرح هست. امروزه به دلیل به هم ریختگی اوضاع اقتصادی سه جانبه‌گرایی که باید رابطه کارگر، کارفرما و دولت باشد دچار مشکلات زیادی شده است. بیکاری کارگران، سردرگمی و عدم موفقیت نیروهای جویای کار و احتمال بیکار شدن کسانی که الان مشغول به کار هستند تنها بخشی از مشکلات این روزهای وزارت است.”
او ادامه می‌دهد: “تعیین غیرعادلانه حقوق و دستمزد کارگران از دیگر مشکلات است، همانطور که می‌دانید حقوق کارگران امسال زیر نرخ تورم بود و این پرداخت‌ها هم حدود ۱۰ درصد کسری داشت.”
به گفته این عضو خانه کارگر،”اینها مسائلی است که حسن روحانی می‌داند و در مصاحبه‌هایش هم آن را مطرح کرده است و ما امیداریم در دولت جدید اوضاع رو به بهبود برود”. جلودارزاده با تاکید بر اینکه این مشکلات گریبان هم کارفرما و هم کارگر را گرفته است می‌گوید: “کارفرمای خصوصی که با توجه به نوسانات بالای نرخ ارز و تحریم‌ها به حیاتش ادامه می‌دهد خودش یک حماسه اقتصادی خلق کرده است.”
او با اشاره به مشکلات سازمان تامین اجتماعی هم می‌گوید: “در تامین اجتماعی عدم بهره‌وری مناسب و حتی زیان‌دهی ناشی سوء مدیریت را در بنگاه‌های اقتصادی شاهد هستیم. هرز رفتن و تلف شدن منابع مالی ناشی از پرداخت حق بیمه کارگران را هم باید به آن اضافه کرد.”
این نماینده سابق مجلس معتقد است: “سازمان تامین اجتماعی بزرگترین بنگاه اقتصادی کشور است اما بسیار بد اداره شده است. از یک طرف می‌بینیم حقوق و مستمری بازنشستگانش را نتوانسته حتی متناسب با افزایشی که در سایر بخش‌ها اعمال شده پرداخت کند و از سوی دیگر بازنشستگان و کارگرانی هم که از بیمه درمانی این سازمان استفاده می‌کنند مشکلات زیادی دارند و داروهایشان را نمی‌توانند تامین کنند. در بخش تعاون هم که امید بخش اقتصادی ما، بخصوص برای اقشار متوسط و کسانی که سرمایه‌های خرد داشتند، بوده است می‌بینیم که این بخش هم دستخوش مجموعه نا به سامانی‌های اقتصادی کشور شده است.”
جلودارزاده پیشنهاد می‌دهد که باید بخش‌های حمایتی دیگر را هم تقویت کرد و بهزیستی را به عنوان مثال ذکر می‌کند: “باید با افزایش سرمایه و امکانات مالی مورد نیاز این سازمان کاری کنیم که حمایت‌های کافی از اقشار آسیب پذیر صورت بگیرد. توانمندسازی و اشتغال آنان یکی از مهمترین کارهایی است که باید انجام شود. از طرفی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گسترده شده است و نیازمند مدیران خوب و برنامه‌های خوب برای اصلاح است. همچنین وجود یک هماهنگ کننده با تجربه که بتواند این برنامه‌ها را جلو ببرد ضروری است.”
سختی مضاعف کار برای زنان کارگر
“مشکلات کارگران زن با مشکلات کارگران مرد فاصله پیدا کرده و علاوه بر مشکلاتی که همه کارگرها دارند زنان مشکل عدم پرداخت حقوق در بسیاری از کارگاه‌ها، عدم عقد قرارداد با آنها و استفاده از آنها در پیمانکاری‌هایی که تنها حداقل حقوق را به آنها می‌دهند، را هم دارند. همچنین عموما با زنان قرار دادهای موقت بسته می‌شود که همین امر باعث می‌شود زنان کمتر کار ثابت داشته باشند و از آنها بهره‌کشی هم بشود. همچنین زنان از امنیت شغلی بسیار پایین‌تری نسبت به مردان برخوردار هستند.” اینها را جلودارزاده در خصوص مشکلات زنان کارگر در ایران می‌گوید. از اودر خصوص راه‌کار حمایت از زنان کارگری که در کارگاه‌های کوچک بدون بیمه و قرارداد کار می‌کنند می‌پرسم؛ که پاسخ می‌دهد: “این زنان باید دراتحادیه زنان کارگر عضوبشوند تا بتوانند شرایط نسبتا مناسبی را برای خوشان فراهم کنند و مدام کارشان در معرض تهدید نباشد. همچنین این اتحادیه حمایت‌هایی هم در موارد مختلف از زنان کارگر خواهد داشت.”
او در پایان می‌گوید: “من همین‌جا اینجا اعلام می کنم که خانم‌هایی که در کارگاه‌های کوچک اعم از خدماتی و تولیدی و.. کار می کنند به اتحادیه زنان مراجعه کنند تا بتوانند یک اتحادیه حامی برای خودشان داشته باشند. این اتحادیه در مواقع لزوم، حالا چه در جهت دائمی کردنشان و چه در زمینه حمایت‌های حقوقی به آنها کمک خواهد کرد.”
