ژولین دروئز
روز یکشنبه ۹ دسامبر، لطف الله سیاهکلی، معاون رسانه مجازی سازمان صدا و سیما، خبر راه اندازی سایت “مهر” را اعلام کرد. در این سایت ایرانی که بسیار شبیه به سایت یوتیوب آمریکایی است که در بخش هایی از کشور دسترسی به آن امکان پذیر نیست، کلیپ های موسیقی و فیلم هایی گذاشته می شود که ازقبل توسط وزارت فرهنگ جمهوری اسلامی انتخاب و تأیید شده اند.
درعین حال، یک صفحه رسمی نیز در شبکه اجتماعی آمریکایی “فیس بوک” ایجاد شده تا این سایت جدید را تبلیغ کرده و آن را بهتر به مخاطبان بشناساند.
پلیس سایبری
ایران با داشتن ۳۶ میلیون کاربر اینترنتی [از ۷۵ میلیون نفر جمعیت] بیشترین تعداد کاربران اینترنتی را در منطقه دارد. ایرانیان نسبت به حضور در شبکه های اجتماعی، مانند فیس بوک و توئیتر که هر یک نسخه ای نیز به زبان فارسی ایجاد کرده اند، عطش بسیاری دارند. در سال ۲۰۰۹ به لطف همین شبکه های اجتماعی بود که هزاران مخالف توانستند صدای اعتراض خود را نسبت به انتخاب مجدد محمود احمدی نژاد به جهانیان برساندند و تصاویر سرکوب های خشونت بار حکومت علیه تظاهرکنندگان را به سراسر جهان انتقال دهند.
از آن زمان تاکنون، حکومت از شدت نظارت خود بر شبکه جهانی کم نکرده. درهمین راستا، سپاه پاسداران در سال ۲۰۰۹ کنترل شرکت مخابرات ایران را برعهده گرفت. همچنین “پلیس اینترنتی” که مورد نظارت بسیج است تأسیس شد تا وبلاگ ها و شبکه های اجتماعی را تحت کنترل خود بگیرد.
ازطرف دیگر، تدابیر فنی در زمینه کنترل جریانات ورودی داده به داخل کشور نیز ازسوی حکومت اتخاذ گردیده. درحال حاضر، جمهوری اسلامی به این بهانه که شبکه جهانی اینترنت تهدیدی برای ارزش های اسلامی است، بیشترین میزان فیلترینگ در جهان را به خود اختصاص داده. برخی از سایت های خارجی به طور کلی بسته شده اند و سرعت سایت های دیگر مانند یوتیوب و توئیتر به شدت کاهش یافته است.
ایجاد شبکه داخلی
فرانسوا برنار اوگ، متخصص شبکه های ارتباطاتی در مؤسسه روابط بین المللی و استراتژیک، می گوید: “هیچ کشوری در دراز مدت نمی تواند از اینترنت چشم پوشی کند. گذراندن یک هفته بدون دسترسی به شبکه جهانی مثل این است که یک هفته بدون برق زندگی کنید […] ولی این امکان وجود دارد که بسته های اطلاعاتی به داخل یا خارج از کشور مورد کنترل قرار گیرند.”
براساس نقشه ای که در اواخر ماه نوامبر توسط شرکت امنیت کامپیوتری “رنه سیس” در اینترنت قرار گرفت، ایران جزو کشورهایی است که میزان گسستگی اتصال اش به اینترنت “چشمگیر” است. به گفته این شرکت بریتانیایی، تعداد اتصالات میان ایران و بقیه جهان بسیار ضعیف است و همین مسأله کنترل اینترنت توسط حکومت را ساده تر می سازد. فرانسوا برنار اوگ دراین خصوص می گوید: “هر چه تعداد پل های ارتباطی در قلعه شما کمتر باشد، راحت تر می توانید ورود به آن و خروج از آن را کنترل کنید.”
بدگمانی نسبت به شبکه جهانی باعث شده تا ایران رو به ایجاد یک شبکه داخلی آورد. در تاریخ ۲۳ سپتامبر، رضا تقی پور، وزیر پیشین اطلاعات و فن آوری اطلاعات، از راه اندازی شبکه اینترانت داخلی که تمامی نهادهای ادارای کشور را به یکدیگر متصل می سازد خبر داد.
موتور جستجوی ایرانی
به گفته مقامات ایرانی، این شبکه از مارس ۲۰۱۳ برای تمامی شهروندان قابل دسترس خواهد بود. ولی این شبکه درحال حاضر صرفاً به تأمین چند آدرس الکترونیکی بسنده کرده و تاکنون موفقیت چندانی نیز کسب نکرده است. ایران همچنین قصد دارد یک موتور جستجو تحت عنوان “یا حق” که گزینه ای برای گوگل خواهد بود راه اندازی کند.
براساس گزارش منتشر شده ازسوی سازمان گزارشگران بدون مرز درخصوص کشورهای “دشمن اینترنت”، به نظر می رسد که حکومت تهران در جهت ایجاد “اینترنت با دو سرعت” گام برمی دارد: “یک نوع اینترنت با دسترسی آزاد به شبکه جهانی که مورد استفاده دولت، رهبران مذهبی، سپاه پاسداران، و شرکت های بزرگ خواهد بود و نوع دیگر، اینترنتی برای اکثریت مردم جامعه که صرفاً باید از یک اینترانت سانسور شده بهره ببرند”.
منبع: لا کروا، ۱۵ دسامبر