رولا خلف
کشورهای عربی که از تغییر سیاست آمریکا در قبال ایران نگران هستند، برای برقراری یک کانال ارتباطی رسمی درباره امنیت خلیج فارس که در دولت بعدی آمریکا هم پابرجا خواهد ماند، به دیدار قدرت های بزرگ دنیا می روند.
به گفتۀ یک مقام ارشد در خلیج فارس، وزیران خارجه چندین کشور عرب روز سه شنبه در اقدامی کم نظیر برای بحث و گفتگو دربارۀ ایران با پنج عضو دائم شورای امنیت در نیویورک دیدار خواهند کرد.
این دیدار در بحبوحۀ نگرانی های موجود در منطقه از موضع مورد نظر باراک اوباما رئیس جمهور منتخب آمریکا برای انجام گفتگوهای بدون پیش شرط با ایران صورت می پذیرد.
کشورهای عربی غیر از ابراز نگرانی درباره افزایش نفوذ ایران در منطقه که درصورت دسترسی به تسلیحات هسته ای صورت تحمل ناپذیرتری به خود خواهد گرفت، سیاست خاصی را در قبال ایران دنبال نمی کنند.
هرچند این کشورها مایل به اجتناب از یک مناقشه نظامی هستند، اما در عین حال نسبت به تأثیر مذاکره آمریکا و ایران در به رسمیت شناختن نقش فزاینده ایران در خاورمیانه، خصوصاً در عراق، لبنان و محدوده فلسطینی ابراز نگرانی می کنند.
مقام ارشد در خلیج فارس گفت: “ما نمی خواهیم آمریکا بدون شرکت دادن ما، با ایران و دربارۀ منطقۀ ما گفتگو کند. به همین دلیل ما می خواهیم همین حالا با جامعه جهانی بحث و گفتگو کنیم و این مسیر را بوجود بیاوریم تا دولت آینده (آمریکا) بتواند راحت تر آنرا سر و شکل بدهد.”
بعضی از کشورهای عربی نظیر عمان، از نشست نیویورک دوری کرده اند و مایل نیستند به چشم طرفدار یک سیاست ضد ایرانی به آنها نگاه شود.
درعین حال، شیخ خالد بن احمد بن محمد آل خلیفه وزیر خارجه بحرین می گوید نشست نیویورک، اقدامی برعلیه ایران محسوب نمی شود. او به فایننشیال تایمز گفت: “این نشست برای گفتگو دربارۀ امنیت ماست.”
مقامات آمریکائی مطلع از نگرانی های اعراب، نظیر رابرت گیتس که همچنان مقام وزارت دفاع را در دولت آینده بر عهده خواهد داشت، سعی کرده اند متحدان عرب خود را نسبت به پایبندی به تعهد خود در قبال امنیت منطقه خاطر جمع کنند.
آقای گیتس در نشست امنیتی آخر هفته در منامۀ بحرین گفته بود او حامل پیام “تداوم و تعهد در برابر دوستانمان در منطقه” از رئیس جمهور منتخب است.
او در کنفرانسی که از سوی مؤسسه بین المللی مطالعات استراتژیک لندن سازمان یافته بود گفت ایالات متحده بیشتر نگران “دخالت های بیجای” ایران است تا “نفوذ” آن، و تأکید کرد اوباما “دچار هیچ توهمی راجع به رفتار ایران نیست.”
در همین حال ژنرال دیوید پتریاس رئیس ستاد فرماندهی آمریکا روز یکشنبه تأکید کرد این کشور به دنبال توسعۀ همکاری های نظامی با کشورهای خلیج فارس در جبهه های مختلف از جمله دفاع موشکی، حفظ امنیت و محافظت از زیرساخت های اساسی است.
بااینحال، درخواست گیتس برای شرکت دادن عراق در شورای همکاری خلیج فارس- که یک سازمان منطقه ای شامل عربستان سعودی، کویت، قطر، بحرین، عمان و امارات متحده عربی است، بلافاصله از سوی مقامات خلیج فارس رد شد. آنها می گویند سازمان هنوز “آمادۀ” پذیرش عضو جدید نیست.
منبع: فایشننشیال تایمز- 14 دسامبر