سولماز شریف
روزهای آغازین پاییز که در همه جای دنیا خبر از آغاز جوششی علمی می دهد، با سخنان مسئولین وزارت علوم، نمایندگان منتقد به عملکرد وزارت علوم و انعکاس سخنان آنان در روزنامه های جناح راست، حامل اخبار ناخوشایندی برای دانشجویان ایرانی است.بر اساس این اخبار وزارت علوم قصد دارد “با هدفی سیاسی اما به بهانه مسائل اقتصادی به تدریج خوابگاهها را تعدیل و بعد جمع کند”. برای اینکه: “دیگر محلی برای اجتماع دانشجویان و ایجاد دردسر برای مسئولین علوم باقی نماند.”
معاون دانشجویی وزارت علوم به مناسبت آغاز سال تحصیلی جدید که بر خلاف سالهای گذشته از 24 شهریور ماه شروع شد، در گفت و گو با خبرگزاری مهر اعلام کرد: “امسال 300 هزار دانشجوی متقاضی خوابگاه داریم که برای نیمی از آنها خوابگاه نداریم”.
دکتر محمود ملاباشی با بیان این مطلب افزود: “در سال تحصیلی جدید 10 درصد به جمعیت خوابگاهی دانشگاهها اضافه می شود. در نیمسال گذشته حدود 154 هزار دانشجو خوابگاهی بودند و در نیمسال اول سال تحصیلی جدید 170 هزار دانشجوی خوابگاهی خواهیم داشت”.
این مطلب در حالی از سوی ملاباشی مطرح می شود که نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی تهران در گفت و گو با خبرگزاری آفتاب می گوید: “در بودجه سرانه‌ای که دولت برای هر یک از دانشجویان دانشگاه‌های دولتی در اختیار وزارت علوم قرار می‌دهد، مبلغی هم برای خوابگاه در نظر گرفته شده است. این سرانه بین پنج تا هفت برابر شهریه‌ای است که دانشگاه آزاد از دانشجویان خود دریافت می‌کند اما متاسفانه امکانات و خدماتی که به دانشجویان دانشگاه‌های دولتی داده می‌شود در همان حد دانشگاه آزاد هم نیست”.
اما معاون دانشجویی وزیر علوم معتقد است “ابتدا باید در صدد بهینه سازی خوابگاههای موجود بود و بعد به توسعه خوابگاههای بیشتر اقدام کرد”. به عبارت دیگر ابتدا “باید خوابگاههای دانشجویی به حداقل های نیازهای طبیعی یک دانشجو رسانده شوند و سپس اقدامی برای دانشجویانی صورت گیرد که خوابگاه ندارند”.
در حالیکه عضو کمیسیون آموزش مجلس این حرفها را بهانه می خواند و می گوید: “وزارت علوم قصد دارد به دلیل مسائل سیاسی و برای جلوگیری از تجمعات دانشجویی خوابگاههای دانشگاه‌های تهران را به مرور زمان کاهش داده و تعطیل کند”.
مشیری با اشاره به اعتراض برخی از دانشجویان کارشناسی ارشد مبنی بر خودداری دانشگاهها از دادن خوابگاه به آنان، می گوید: “پس از چندین ماجرای اعتراضی که دانشجویان در آن شرکت داشتند، وزارتخانه تصمیم گرفته است که تا حد امکان خوابگاههای دانشجویی را در تهران کاهش دهد. این مساله کاملا با اهداف سیاسی رخ می‌دهد، به نحوی که به هیچ یک از دانشجویان کاردانی خوابگاه تعلق نمی‌گیرد، ظرفیت خوابگاههای دوره کارشناسی کاهش یافته و دوره‌های کارشناسی ارشد و دکتری نیز به مرور فاقد خوابگاه می‌شوند”.
آن هم درحالیکه به گفته این نماینده مجلس “هرچند که وزارتخانه سعی می‌کند تا با اهداف سیاسی خوابگاههای تهران را از میان بردارد، اما دولت همچنان سرانه دانشجو را به صورت کامل در اختیار وزارتخانه قرار می‌دهد و در حال حاضر بخشی از این سرانه که به امور خوابگاهها مربوط بود در اختیار وزارتخانه باقی می‌ماند تا آن را به هر نوع که می‌خواهد خرج کند.”
همزمان وام اجاره بهای خوابگاه ها نیز با تغییراتی رو به رو شده است. اگر چه رئیس صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم در این مورد به ایسنا گفته است که “هیچ محدودیتی برای ارائه وام اجاره بهای خوابگاه ها در دانشگاه های کشور وجود ندارد” اما تفاوت در اینجاست که “اطلاعاتی که در گذشته به صورت دستی از دانشگاه ها به صندوق ارائه می شد و صندوق دانشجویان را بدهکار می کرد” از این به بعد “به خود دانشجویان ارائه می شود”.
به گفته رئیس صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم “اجاره بهای خوابگاه ها افزایش نیافته و فقط سیستم اصلاح شده است”. سیستمی که “با احتساب اعتبارات تخصیصی” قرار است “تا پایان سال 86 به رکورد عجیبی در اعطای وام های دانشجویی دست” یابد و رقم پرداختی “پس از گذشت سه سال از آغاز کار دولت نهم به بیش از دو برابر 30 سال گذشته ” برسد. حال با توجه به اینکه “اخلاق خوب دانشجویان” می تواند عامل موثری در پرداخت این وام ها باشد، باید دید چه تعداد دانشجو بی خوابگاه می مانند و چه تعداد مشمول “وام اجاره بها” می شوند.