محمد جواد ظریف در اولین سخنرانی عمومی خود بعد از تمدید مذاکرات هسته‌ای از دستاوردهای دیپلماتیک جمهوری اسلامی در این مذاکرات دفاع کرد. او که در دانشگاه تهران و در جمع دانشجویان سخن می‌گفت تاکید کرد: “همه ما اذعان داریم دیپلماسی هسته‌یی در یک سال و نیم گذشته نه‌تنها یکی از موضوعات مهم سیاست خارجی ما، که یکی از مهم‌ترین موضوعات روابط بین‌الملل پس از جنگ سرد است. موضوعی که در مقاطع مختلف توانسته شش وزیر خارجه از کشورهای مختلف جهان را به یک شهر بیاورد تا در مقابل نمایندگان مردم ایران به مذاکره بپردازند و شاید برای نخستین بار سه مقام ارشد وزارت خارجه امریکا در تاریخ اخیر به صورت همزمان در واشنگتن نیستند و در یک شهر مشغول مذاکره‌اند و اگر تاریخ روابط خارجی امریکا را مشاهده کنید، کمتر دیده می‌شود که وزیر خارجه، قائم‌مقام و معاون سیاسی وی همزمان در واشنگتن نباشند؛ چه برسد به اینکه در جای دیگر مشغول مذاکره باشند که این نشان‌دهنده اهمیت جمهوری اسلامی ایران و اهمیت این مذاکرات در روابط بین‌الملل به ویژه در روابطی که کشورهای جهان را به خود مشغول کرده است.”
ظریف همچنین با اشاره به نزدیک شدن مذاکره‌کنندگان به توافق اضافه کرد: “نیاز به تمدید برای نگارش جزییات داشتیم، در غیر این صورت بعد از ۲۴ نوامبر به شرایط قبل از توافق ژنو بازمی‌گشتیم و ما نیاز داشتیم که فرصتی را فراهم کنیم که جزییات را بنویسیم، لذا تصمیم داشتیم و نیاز بود که این جزییات در یک زمانی تمدید شود.”
او با تاکید بر اینکه “حرکت روبه‌جلوی برنامه هسته‌یی ایران تا رسیدن به مرحله صنعتی ادامه خواهد داشت و غنی‌سازی ایران ادامه پیدا می‌کند” کنایه‌ای هم به مخالفان این مذاکرات زد و گفت: “کسی که می‌گوید مذاکرات «هیچ»! هیچ شناختی از مذاکرات ندارد.”
کنایه ظریف به روزنامه وطن‌امروز سخنگوی جبهه پایداری بود که پس از تمدید مذاکرات، کلمه “هیچ” را به تیتر اول خود تبدیل کرده بود. دیروز یکی از نویسندگان این روزنامه در جواب وزیر خارجه یادداشتی نوشته و تاکید کرده بود: “وزیر محترم امور خارجه به جای حمله به منتقدان، باید بداند اکنون نوبت پاسخگویی است. آقای ظریف باید پاسخ دهد حالا که بیش از ۱۵ ماه از مذاکره با طرف آمریکایی گذشته و پس از دادن امتیازات مهم به طرف مقابل، چه برای مردم ایران آورده است؟!”
دفاع دوباره نویسنده روزنامه وطن‌امروز از تیتر قبلی این روزنامه نشان می داد که نارضایتی تندروها از تمدید مذاکرات هنوز از بین نرفته است.
روزنامه وطن‌امروز در اولین روز پس از تمدید مذاکرات، حتی بصورت تلویحی از مخالفت آیت‌الله خامنه‌ای با آن هم خبر داده و نوشته بود: “براساس اخبار دریافتی «وطن امروز»، موافقت با تمدید مذاکرات، تصمیم دولت بوده است. اگرچه صراحتا مخالفتها با تمدید مذاکرات به دولت اعلام شد اما به نظر می‌رسد دولت با تمدید مذاکرات، عملا مسؤولیت عواقب این اقدام را بر عهده گرفته است. هزینه‌های تمدید مذاکرات کاملا مشخص است و به نظر می‌رسد تصمیم‌گیری برای قبول تمدید مذاکرات، یک ریسک بزرگ بود. از سوی دیگر برخی رسانه‌ها نیز گزارش دادند سناریوی تمدید، با فشار آمریکایی‌ها مطرح شد.”
دو روز بعد و با اعلام موضع صریح سیدعلی خامنه‌ای در دفاع از مذاکرات، روشن شد اخبار پشت صحنه روزنامه جبهه پایداری موثق نیست. خامنه‌ای گفته بود: “به همان دلیلی که با اصل مذاکرات مخالف نبودیم با تمدید مذاکرات هم مخالف نیستیم البته هر قرار عادلانه و عاقلانه را قبول می‌کنیم اما می‌دانیم که این دولت آمریکا است که نیازمند توافق است و از هرگونه عدم توافق ضرر خواهد کرد و اگر این مذاکرات در نهایت نیز به نتیجه نرسد، جمهوری اسلامی ایران ضرر نخواهد کرد.”
پس از آن زمزمه مخالفتها ناگهان فروکش کرد. حتی علی‌اکبر ولایتی، مشاور عالی رهبر جمهوری اسلامی صریحا گفت: “ممکن است بعضی بگویند مذاکرات هسته ای فایده ندارد و برخی نیز بگویند این مذاکرات فایده دارد اما همگان باید بدانند که فرمایشات رهبر معظم انقلاب فصل الخطاب است و پس از اینکه ایشان فرمودند ما با مذاکره و ادامه آن موافقیم سخنی در جهت مخالفت با مذاکرات هسته ای نباید گفته شود.” او معتقد بود: “رهبر معظم انقلاب در فرمایشاتشان فرمودند که از مذاکرات و از ادامه مذاکرات دفاع می‌کنیم و ما اطلاع داریم که تیم مذاکره‌کننده کشورمان در چهارچوب ترسیم شده از سوی معظم‌له حرکت کردند و مذاکرات و مذاکره کنندگان مورد تایید ایشان هستند. تیم مذاکره کننده هسته‌ای کشورمان نیز تاکنون تمام خطوط قرمز ترسیم شده از سوی رهبر معظم انقلاب را رعایت و تلاش‌های بسیاری کردند که باید از تلاش‌های آنان قدردانی شود.”
حتی حسین شریعتمداری، مدیر کیهان نیز که سخنگوی تندروهای اطراف آیت‌الله خامنه‌ای در ایران محسوب می‌شود، چند روز پیش نوشت: “ضمن ادامه مذاکرات که به ضرورت آن اشاره خواهیم کرد، به نتیجه گرفتن مطلوب از مذاکرات خوشبین نباشیم. این نگرش مانع از آن خواهد شد که با امید بستن به نتیجه مذاکرات، از پیمودن راه‌های دیگر غفلت ورزیده و یا ضرورت آن را دستکم - و‌در مواردی نادیده - بگیریم. شواهد موجود حاکی از آن است که دشمن اصرار دارد مذاکرات را به یک «جنگ فرسایشی» تبدیل کند و با بهره‌گیری از روش «کج‌دار و مریز» مسئولان کشورمان را از چاره‌جویی در عرصه‌های دیگر بازدارد که متأسفانه در استفاده از این ترفند، چندان هم ناموفق نبوده است!”
جالب آنکه چند هفته پیش روزنامه کیهان در یادداشتی با عنوان “نرمشی که به پایان می‌رسد” تاکید کرده بود که “نظام” حاضر به تمدید مذاکرات نیست. نویسنده یادداشت معتقد بود: “متأسفانه به نظر می‌رسد افرادی در داخل تمایل داشته باشند این مذاکرات به همین شکل ادامه داشته باشد و راهبرد «مذاکره برای مذاکره» همچنان در دستور کار قرار داشته باشد. این موضوعی است که بر روی آن مانور داده می‌شد و بیان مطالبی با عنوان تحلیل، یادداشت، تفسیر توافق ژنو و… تحت این عنوان که اگر مذاکرات به نتیجه نرسد می‌توان آن را مجددا تمدید کرد، نشان از این داشت که این علاقه‌مندی، به دنبال زمینه‌سازی برای اجرا است. موضوعی که نظام اسلامی به هیچ عنوان آن را نمی‌پذیرد.”
کیهان از قول “نظام” تاکید کرده بود: “قطعا سناریوی تمدید مذاکرات در صورت عدم وصول توافق نهایی، اجرایی نخواهد شد و ایران اسلامی اعتقاد دارد چنانچه از طرف مقابل اراده‌ای برای وصول به توافق وجود داشته باشد، زمان صرف شده تاکنون و باقی مانده، برای این امر کافی است و اگر هم طرف مقابل تمایلی به توافق نداشته باشد، معطل کردن و مذاکرات آتی، بی‌ثمر و بی فایده خواهد بود و هیچ عاقلی کار عبث و بی‌فایده نمی‌کند.”
