الیزابت کندی و برایان مورفی
برنامه کشورهای خلیج برای دادن میلیون ها دلار کمک به شورشیان سوریه، که برای پرداخت به مبارزین سوریه ای استفاده می شود، می تواند مشابه چک سفیدی به مخالفان برای ساختن زرادخانه ای علیه بشار اسد باشد.
هرچند که ممکن است که این کمک های مالی نتواند سرنوشت وقایع را به کلی تغییر دهد ولی این امر نشان می دهد که کشورهای خلیج تا چه میزان آماده اند تا از درآمد های نفتی خود علیه نفود روزافزون ایران در منطقه استفاده کنند.
لیکن هرچه دامه خشونت ها در سوریه گسترش می یابد بیم آن می رود که خونریزی های بیشتری توسط نیروهای اسد برای سرکوب مخالفان انجام شود. به گفته سازمان ملل بیش از 9000 نفر از زمان شروع مخالفت ها در مارس 2011 جان خود را از دست داده اند.
فائز جرجیس، رئیس مرکز خاورمیانه ای دانشگاه اقتصاد لندن گفت: “من فکر می کنم این امر بر روند وقایع اثر داشته باشد، ولی نه لزوما به نفع شورشیان.” او گفت مناقشات موجود ممکن است به صورت جنگ میان نمایندگان نیروهای مختلف خارجی در سوریه در آید.
او گفت: “هیچ کس نمی تواند بگوید هزینه این مناقشه برای سوریه و منطقه چقدر خواهد بود.”
کمک های کشورهای خلیج فارس تنها بخشی از کمک هایی است که بیش از 70 کشور، از جمله آمریکا، قول داده اند به مخالفان سوریه ای کمک کنند. آخرین تلاش دیپلماتیک برای پایان دادن به مناقشات سوریه، طرح کوفی عنان، فرستاده اتحادیه عرب است که بر اساس آن اسد باید نیروهای نظامی را تا 10 آوریل از شهر های سوریه بیرون ببرد.
مخالفان به ستوه آمده می گویند تنها سلاح و مهمات است که می تواند به آنان توان مقابله با رژیم اسد را بدهد.
Top of Form
Bottom of Form
جزئیات کمک های مالی به شورشیان مشخص نشده است. هنوز هیچ توافقی برای ارسال مستقیم سلاح برای شورشیان انجام نشده است، که یکی از دلایل آن این است که مخالفان هنوز انسجام و سازمان دهی مشخصی ندارند.
کشورهای غربی از مسلح کردن مخالفان سر باز زده اند و گفته اند این کار به جنگ داخلی در سوریه می انجامد.
ولی روز یکشنبه کنفرانس “دوستان مردم سوریه” در استامبول اعلام کرد عربستان سعودی و کشورهای خلیج به اعضای ارتش آزاد سوریه کمک مالی خواهند کرد.
یکی از شرکت کنندگان در این کنفرانس که خواست ناشناس بماند گفت این کمک ها شامل چندین میلیون دلار در ماه است.
گفته شده که این پول برای پرداخت حقوق افراد مورد استفاده قرار خواهد گرفت، ولی روشن نیست آیا تلاشی برای جلوگیری از مصرف آن برای خرید اسلحه انجام خواهد شد یا نه.
رژیم سوریه که معتقد است شورش های مردم نتیجه توطئه خارجی است گفت نشست استانبول شکست خورده است.
روزنامه دولتی تشرین نوشت “تصمیم به تامین مالی مخالفین نشان می دهد نیروهای خارجی تا چه حد در سوریه دخالت دارند.”
جنبش به وجود آمده در سوریه به کشورهای سنی خلیج فارس فرصت می دهد قدرت و نفوذ خود را تحکیم بخشند و ایران را از متحد قدیمی خود در منطقه، یعنی سوریه محروم سازند. رژیم سوریه که از متحدین نزدیک ایران محسوب می شود در دست اقلیت علوی این کشوراست، که شاخه ای از مذهب شیعه به شمار می آید.
روابط اسد با کشورهای خلیج در گذشته تاریک بوده است. اکنون کشورهای خلیج فارس در فکر سقوط اسد هستند.
در حالیکه شورشیان گفته اند که از نظر مالی و سلاح در تنگنا هستند، رژیم اسد دارای پشتیبانی کامل از سوی روسیه و ایران است. پول کشورهای خلیج ممکن است این توازن را بر هم بزند.
کشورهای خلیج در دوران بهار عربی از پول و قدرت خود به انحا متفاوت استفاده کرده اند.
آنها تا آخر با حسنی مبارک در مصر همراهی کردند ولی بر علیه معمر قذافی موضع گرفتند. قطر به مخالفان لیبی کمک مالی کرد و امکاناتی فراهم کرد تا شورشیان بتوانند نفت خود را بفروشند. قطر و امارات متحده عربی همچنین به ماموریت نظامی ناتو برای سرنگونی معمر قذافی کمک کردند.
کشورهای خلیج در داخل کشورهای خود نیز سعی دارند گروهی از مستخدمین دولتی را که احتمال تبدیل آنها به مخالفان وجود دارد تطمیع کنند. پس از اعتراضات شیعیان در عربستان سعودی، حدود 100 میلیارد دلار برای ارتقا خدمات و ایجاد شغل اختصاص یافته است.
اقدامات این کشورها در حمایت از شورشیان سوریه احتمالا به مهمترین نمونه از استراتژی این کشورها در هدایت جنبش های منطقه تبدیل خواهد شد.
این کمک ها در ایران به عنوان اقداماتی با پشتیبانی عربستان سعودی و متحدین غربی آن در نظر گرفته می شود.
مسعود جزایری، از چهره های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گفت: “زمان آن رسیده که نیروهای خارجی را که در سوریه درگیر هستند تنبیه کنیم.”
منبع: هافینگتون پست – 2 آوریل