تولید نفت ایران در سراشیبی سقوط افتاده است. نگرانی کارشناسان در این باره، در حالی مطرح می شود که وزیر پیشین نفت، نیز از این بابت اظهار تاسف کرده است. به گفته وی: “تولید نفت ما به زیر ۴میلیون رسیده است و کسانی که در کار تولید نفت هستند خوب می دانند که واقعا افزایش حتی هزار بشکه ای تولید نفت چقدر دشواراست و برای رسیدن به برنامه و جبران افت تولید کنونی راه دشواری در پیش رو داریم”.
مدیر عامل شرکت مناطق نفت خیز جنوب با اشاره به کاهش 330 هزار بشکه تولید نفت ایران، یکی از دلایل این کاهش تولید نفت را پیر بودن میادین بزرگ نفتی عنوان کرد و گفت: امسال با اجرای یک طرح ضربتی کاهش تولید نفت ایران جبران می‌شود.
هرمز قلاوند با بیان اینکه در حال حاضر اکثر میادین بزرگ نفتی ایران به ویژه در مناطق نفت خیز جنوب در نیمه دوم عمر خود به سر می برند، گفت: بر این اساس، به طور طبیعی تولید نفت ایران سالانه با کاهش روبرو می شود.
مدیر عامل شرکت مناطق نفت خیز جنوب با اعلام اینکه در شرایط فعلی برآوردهای انجام شده نشان می دهد متوسط تولید نفت ایران سالانه حدود 300 تا 330 هزار بشکه کاهش می یابد، تصریح کرد: در حال حاضر به طور متوسط روزانه سه میلیون بشکه نفت خام در مناطق نفت خیز جنوب تولید می شود. محمد رضا بیگلو مدیر عامل سابق همین شرکت با اعلام اینکه روزانه 3ملیون و 100 هزار بشکه نفت تولید می شود یادآور شده بود که 80 درصد نفت کشور، محصول مناطق نفت خیز جنوب است.
بر اساس گزارش منابع غیر رسمی در حال حاضر ایران روزانه سه میلیون و 612 هزار بشکه نفت تولید می کند. بنا بر گزارش خبر آن‌لاین: “این رقمی است که چند ماه گذشته توسط اوپک سه میلیون و 700 هزار بشکه اعلام شده بود.در این صورت طی ماه های قبل نیز ایران با کاهش تولید مواجه بوده است و این کاهش تولید شامل 88 هزار بشکه در هر روز می شود.
در این باره، وزیر سابق نفت هم به گفته خبر آن لاین، در این مورد ابراز نگرانی کرده است، نوزدری گفته است: “بالاخره میادین بزرگ ما در نیمه دوم عمر خود هستند که این یکی از مسائل مهم است. بخشی از این کاهش تولیدناشی از عدم تزریق گاز است. اما بخش اصلی این مساله به نوع نگرش و نگاه به تولید بر می گردد. باید بدانید چاه چه رفتاری دارد. مخزن چه رفتاری دارد. ما مخزن را زنده می دانیم. باید بدانیم که باید این موجود زنده باید چگونه برخورد کرد”.
وزیر اسبق نفت افزود: “شنیده ام که متاسفانه تولید نفت ما به زیر 4 میلیون رسیده است که کسانی که در کار تولید نفت هستند خوب می دانند که واقعا افزایش حتی هزار بشکه ای تولید نفت چقدر دشواراست و برای رسیدن به برنامه و جبران افت تولید کنونی راه دشواری در پیش رو داریم”.
رییس کمیسیون انرژی، حمیدرضا کاتوزیان نیز بر این باور است که: “اگر همچنان از سرمایه‌گذاری در صنعت نفت غفلت شود، ایران در مدت هفت سال آینده، وارد کننده نفت خواهد شد. تولید نفت هم اکنون با آنچه در برنامه چهارم توسعه مصوب شده بود یک میلیون بشکه فاصله دارد و تنها دلیل این شکاف عمیق به غفلت از سرمایه‌گذاری برای تولید صیانتی نفت باز می‌گردد.متأسفانه به علت بی‌توجهی به تولید صیانتی نفت، نه تنها به افزایش یک میلیون بشکه ای تولید نفت در پایان سال 88 نرسیدیم، بلکه به طور میانگین تولید نفت کشور 72 هزار بشکه کاهش یافت که این یک هشدار جدی برای مسئولان نظام درباره سرمایه‌گذاری در حوزه نفت و گاز است”.
یک کارشناس نفتی در این خصوص معتقد است که: “شرکت ملی نفت با تغییردادن برنامه تولید نفت در سالجاری وضعیت تولید را طبیعی جلوه داده است در حالیکه مقایسه برنامه تولید امسال با سال های گذشته نشان از بحران در میادین نفتی بالاخص میادین نفت خیز جنوب با تولید 85 درصد نفت کشور دارد.بحرانی که سعی شده با تغییر در برنامه مصوب تولید کمرنگ جلوه داده شود و ناکامی های مدیریتی دیده نشود.”
این اظهارات در حالی است که مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران ادعا می کند که کاهش تولید نفت ایران یک سو تفاهم بیش نیست و تولید ایران کم نشده است.
از سوی دیگر سازمان بین المللی انرژی اعلام کرده است که “ظرفیت تولید نفت عراق به بالاترین حد خود در ده سال اخیر رسیده است و این رقم طی شش ماه گذشته با 350 هزار بشکه افزایش به بیش از 2.68 میلیون بشکه در روز رسیده است.”
این در حالی است که ظرفیت تولید نفت عراق از ماه اوت سال پیش تا کنون بیش از 250 هزار بشکه افزایش داشته و سازمان بین المللی انرژی پیش بینی کرده است که ظرفیت تولید نفت عراق تا سال 2015 میلادی به یک میلیون بشکه در روز افزایش خواهد یافت و به 3.7 میلیون بشکه در روز خواهد رسید و عراق تا سال 2015 میلادی با پیشی گرفتن بر ایران به دومین تولید کننده بزرگ نفت اوپک پس از عربستان تبدیل خواهد شد.
شتاب عراق در رشد صنعت نفت در حالی است که ایران این روزها بیشتر درگیر دریافت وجه فروش نفت خود از مشتریان خویش است چنانکه بعد از مساله فروش نفت به هند ودریافت مبالغ فروش آن دیروز خبر گزاری فارس گزارش داد که میزان صادرات نفت ایران به چین در ماه ژوییه ۲۰۱۱ به بیش از ۲۷۴۸۱۱۹ تن رسیده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل با رشد ۳۵/۰۷ در صدی روبرو شده است.
بر اساس این گزارش صادرات نفت ایران به چین در هفت ماه نخست امسال نیز به بیش از ۱۶۲۲۰۹۹۲تن رسیده است که این رقم نیز نسبت به مدت مشابه سال قبل با رشد ۴۶/۷۳ درصدی روبرو شده است. چندی پیش روزنامه فاینشنال تایمز فاش کرد که تحریم های اقتصادی آمریکا بیش از پیش مشتریان اصلی جمهوری اسلامی را در پرداخت بدهی‌های خود به این کشور با مشکل روبرو کرده است. چین از جمله کشورهایی است که در پی راه حلی برای ناتوانی در پرداخت سی میلیارد دلار بدهی‌اش به جمهوری اسلامی است. پیشنهاد چین به جمهوری اسلامی این است که در ازای سی میلیارد دلار بدهی‌اش کالا به ایران صادر کند. ایران در یک سال گذشته ۴۹ درصد واردات کالا از چین را افزایش داده است.
در این خصوص کارشناسان معتقدند: ادامه این روند حکومت ایران را با مضیقه ارز روبرو خواهد کرد و در ادامه ورود انبوه کالاهای چینی، صنعت و کشاورزی ایران زمین گیر خواهد شد. به غیر از چین، هند، ژاپن، کره جنوبی و کشورهای مهم اروپایی نیز به دلیل همین تحریم‌ها پولی در ازای واردات نفت خام از ایران به این کشور نمی پردازند و ایران در بهترین حالت در ازای نفت صادراتی کالا و خدمات وارد کشور می کند.
