برای کسی که به نشانهشناسی سیاسی وارد باشد، تهران شهر فوقالعادهای است. سر هر چهارراهی روی دیوارها تصویر آیتاللهها و شهدای جنگ ایران و عراق به چشم میخورد. تصاویر ضدآمریکایی کمتر است اما مجسمه آزادی با صورت اسکلت دیوار سفارت پیشین آمریکا را تزئین کرده است و پرچم آمریکا با ستارههای اسکلتی و نوارهایی از رد بمب در خیابانی دیگر به نمایش گذاشته شده است.
هیچ تصویری از سیاستمداران خارجی تقریبا وجود ندارد، اما هفته گذشته یک وبسایت ایرانی تصویری از یک نقاشی دیواری ضد اوباما را نزدیکی میدان ولیعصر منتشر کرد. این تصویر باراک اوباما را نشان میدهد که کنار شمر ایستاده است؛ دو مرد یکی مربوط به سال 2013 و دیگری مربوط به سال 680، و زیر آن نوشته شده: “با ما باش، در امان باش.”
در آمریکا گوشه و کنایههایی مبنی بر این که اوباما یک مسلمان است از طرف دشمنانش شنیده میشود و در ایران از طرف ستایشگرانش. هومن مجد، روزنامهنگار ایرانی- آمریکایی در کتاب خود با نام دموکراسی آیتاللهها که در سال 2012 منتشر شد به یاد میآورد که وقتی اوباما کمپین انتخابات سال 2008 را برگزار میکرد در ایران این شایعه بر سر زبانها افتاده بود که سناتور ایلینوی ریشههای ایرانی دارد. برخی از هواداران نام میانی او، حسین را خیلی برجسته میکردند. عدهای هم نام خانوادگی او را نویدی میدانستند از این که “او با ماست.”
دیوارنگارههای تهران قصد دارد نشانهشناسی پنهان خود را با توسل به سنت شیعه معکوس کند. شمر متعلق به داستان شهادت امام حسین در نبرد کربلا در سال 680 میلادی است. حادثهای که مسلمانان را به دو گروه شیعه و سنی تقسیم کرد. شیعیان طرفدار خلافت اسلام به شیوه موروثی هستند. پس از قتل امام علی و مرگ فرزند و جانشینش امام حسن، پسر کوچکتر وی امام حسین با یزید خلیفه بنیامیه جنگید. یزید سپاه شمر را برای جنگ با او و پیروانش فرستاد. شمر به برخی از پیروان امام حسین در عوض خیانت پیشنهاد حمایت میدهد ولی آنها قبول نمیکنند.
در این دیوارنگاره شمر پیشنهاد مشابهی به بیننده ارائه میدهد و به همراه اوباما میگوید “با ما باش، در امان باش” و میخواهد بگوید اگر کسی با وجود تحریمهای شدید هنوز به اوباما علاقه دارد یا اینکه به خاطر ممانعت از درگیری میخواهد به خواستههای آمریکا، اتحادیه اروپا یا آژانس هستهای تن دهد، خائن است. ایران میگوید اوباما حسینی است که نمیتوان به او اعتماد کرد.
منبع: گاردین - 20 ژانویه