سقوط تا حد یک رییس دفتر بی نفوذ

نویسنده

» تحلیل نوول ابزرواتور از وضعیت سخت احمدی نژاد

محمود احمدی نژاد در گذشته در برابر رقبای خود به مخالفت برمی خاست، ولی انتخابات مجلس که در تاریخ ۲ مارس در ایران برگزار خواهد شد می تواند او را تا حد یک رییس جمهور بی نفوذ پایین آورد. این بهایی است که او باید بخاطر به چالش کشیدن رهبر انقلاب علی خامنه ای بپردازد.

او که به دلیل اظهارات ستیزه جویانه اش علیه اسراییل و آمریکا، در نظر قدرت های غربی از اعتبار چندانی برخوردار نیست، مدت ها به محبوبیت خود نزد طبقه مذهبی و طبقه محروم جامعه و همچنین حمایت سپاه پاسداران و شبه نظامیان بسیجی می بالید.

تا سال ۲۰۰۵، بسیاری از ایرانیان او را که هنوز شناخته شده نبود، دست کم گرفته بودند. او در انتخابات ریاست جمهوری، هاشمی رفسنجانی، مهم ترین شخصیت سیاسی در تهران را شکست داد. انتخاب مجدد او در سال ۲۰۰۹ به شدت ازسوی مخالفان اصلاح طلب مورد اعتراض قرار گرفت و پس از آن، ۸ ماه تظاهرات اعتراض آمیز مردمی با خشونت تمام مورد سرکوب قرار گرفت.

محمود احمدی نژاد مجدداً توانست مواضع خود را به لطف حمایت بی شائبه رهبر انقلاب به دست آورد. ولی پس از آن به نظر رسید که به مخالفت با آیت الله خامنه ای برخاسته است. او سال گذشته پس از عدم موفقیت اش در برکنار کردن وزیر اطلاعات، به مدت ۱۰ روز از منزل خود خارج نشد و در آن مدت نیز خامنه ای وزیر برکنار شده را به منصب خود بازگرداند.

در جمهوری اسلامی موقعیت رییس جمهور هرچه باشد، این رهبر انقلاب است که حرف آخر را می زند. کریم سجادپور، کارشناس و تحلیلگر امور ایران در مؤسسه کارنگی، دراین خصوص می گوید: “ایران به یک نظام تک حزبی تبدیل شده: حزب خامنه ای. مهم ترین مشخصه نامزدهای مجلس این است که نسبت به رهبر انقلاب التزام داشته باشند.”

احتمالاً محمود احمدی نژاد در انتخابات روز جمعه بهای تخطی های خود را خواهد پرداخت و حمایت مجلس را ازدست خواهد داد. بعلاوه او در ماه مارس برای پاسخ دهی به سؤالات مجلس، به ویژه در زمینه مدیریت اقتصادی، فراخوانده شده که این به نوبه خود رویداد بی سابقه ای در طول عمر جمهوری اسلامی است.

سجادپور در ادامه می گوید: “خامنه ای دوست دارد چنددستگی و انشقاق ایجاد کند تا بهتر بتواند حاکمیت خود را پیش ببرد. به همین دلیل، منفعت او در این است که درعین نگاه داشتن رییس جمهور و اطرافیانش تحت سلطه خود، مواضع آنها را تضعیف سازد.”

تحریم های اعمال شده ازسوی ایالات متحده و اروپا به هدف عقب نشاندن ایران از برنامه هسته ای اش باعث افزایش قیمت انرژی [آب، برق، گاز] و مواد غذایی شده است.

بسیاری از ایرانیان احمدی نژاد را مسبب مدیریت اقتصادی غلط می دانند. حذف یارانه های مواد غذایی و سوخت به شدت باعث افزایش تورم شده که میزان آن به طور رسمی ۲۰ درصد اعلام شده، ولی برخی اقتصاددان ها آن را ۵۰ درصد برآورد می کنند.

دولت همچنین با یک رسوایی اختلاس مالی از بیت المال به ارزش ۲ ممیز ۶ میلیارد دلار روبروست. علی انصاری، استاد تاریخ ایران در دانشگاه سنت اندروز اسکاتلند می گوید: “من فکر می کنم احمدی نژاد این انتخابات را ازدست خواهد داد. البته این مسأله پیامد خاصی درپی نخواهد داشت.”

او در ادامه می افزاید: “من فکر نمی کنم که تعداد رأی دهندگان زیاد باشد، ولی به هرحال رقابت، محدود به نامزدهای احمدی نژاد و نامزدهای رهبر خواهد بود. با توجه به اینکه سپاه پاسداران می خواهد کرسی های بیشتری را از آن خود کند، این به معنی قدرت بیشتر برای خامنه ای خواهد بود، زیرا این نامزدها بیشتر به سمت خامنه ای گرایش دارند.”

 

اصولگرا علیه اصولگرا

با توجه به اینکه اردوگاه اصلاح طلبان به شدت به حاشیه رانده شده و رهبران آنها میرحسین موسوی و مهدی کروبی به حصر خانگی درآمده اند، انتخابات بین جناح های مختلف اصولگرایان محدود خواهد بود.

خامنه ای و بسیاری از رهبران مذهبی، احمدی نژاد و رحیم مشایی رییس کابینه اش را متهم به “ایجاد یک جریان انحرافی” می کنند و آن را بسیار خطرناک برای اصول و آرمان های انقلاب اسلامی می دانند.

اردوگاه خامنه ای، به ویژه رییس جمهور را متهم به راه اندازی جریانی به نام “مکتب ایرانی” از اسلام می کنند که ترکیبی از دین و ملی گرایی است.

محمد شکیل، تحلیلگر مستقل، می گوید: “سران مذهبی هیچ گاه از کسی که احساس کنند نفعی به آنها نمی رساند حمایت نمی کنند. ولی رییس جمهور هرچه بیشتر به حاشیه رانده شود، بیشتر حس چالش طلبی پیدا خواهد کرد. شیوه زندگی به ظاهر زاهدانه او و تلاش هایش برای نشان دادن خود به عنوان مدافع محرومان امتیازات بزرگی به او داده تا بتواند دوره ریاست جمهوری اش را به پایان برساند.”

درحقیقت محمود احمدی نژاد بیشتر روی شیوه لباس پوشیدن و اصلیت روستایی اش حساب باز کرده تا بدین ترتیب بتواند خود را به رأی دهندگان طبقات محروم جامعه نزدیک کند. او ۵۶ سال پیش در روستای ارادان در جنوب شرقی تهران به دنیا آمده و کمی پس از آن به همراه والدینش به تهران آمده است.

منبع: نوول ابزرواتور، ۲۵ فوریه