پس از آنکه روز یک شنبه منوچهر متکی وزیر خارجه برای پاسخگویی در خصوص دومین همایش ایرانیان خارج کشور، در مجلس حضور یافت و با افشاگری نماینده اصولگرای منتقد دولت مواجه شد، برخی گروه ها و جریانات سیاسی منتقد احمدی نژاد، از احتمال بروز اختلاف بین متکی و رئیس دولت مستقر سخن به میان آوردند و انتصاب چهار نماینده ویژه احمدی نژاد در امور کشورهای همجوار را در جهت کاهش اختیارات وزیر خارجه ارزیابی کردند. همزمان برخی منابع خبری از تغییرات گسترده در وزارت خارجه خبر داده اند.
از سوی دیگر حامیان احمدی نژاد افشاگری نادران و موضوعات مطرح شده از سوی وی در خصوص سلب دائمی اختیارات از وزارت خارجه توسط احمدی نژاد و دیگر مسائل مربوط به دومین همایش ایرانیان خارج از کشور را کذب و بی اساس خواندند؛ دفتر احمدی نژاد هم این نماینده منتقد را تهدید به پیگیری قضایی کرد.
واکنش متکی به افشاگری نادران
منوچهر متکی دیروز در واکنش به سخنان نادران در مجلس گفت: “متاسفانه اظهارات آقای نادران در جلسه روز گذشته مجلس به ویژه در زمانی که دیگر فرصتی برای پاسخگویی وزیر امور خارجه نبود هیچ ارتباطی به سئوال مکتوب او از وزیر خارجه نداشت.”
به نوشته ایرنا متکی در ادامه گفته های خود افزوده: “مطلب وی که بسیار سفسطه گرایانه و خارج از موضوع سئوال مطرح گردید این ذهنیت را به وجود می آورد که گویا نمایندگان باید در تایید یا رد ادعاهای او در خصوص همایش ایرانیان رای دهند در حالیکه متن سئوال وی در مورد آزادی 2 تبعه ایرانی در خارج از کشور و نقش شورا در این رابطه و اساسا جایگاه قانونی شورای عالی ایرانیان بود”.
متکی در ادامه با انتقاد از نحوه اداره جلسه روزیک شنبه مجلس گفته: “جلوگیری از سخنان ناطقی که خارج از موضوع بحث می کند بر عهده رییس مجلس است که متاسفانه این وظیفه انجام نشد. به اعتقاد من روز گذشته می بایست دو کارت زرد به آقای نادران و مدیریت جلسه داده می شد ولی چه باید کرد که آیین نامه ای در این زمینه وجود ندارد.”
تهدید نادران
همزمان دفتر محمود احمدی نژاد در قبال سخنان الیاس نادران، نماینده ای که پیش از این نیز در پی افشاگری در مورد معاون احمدی نژاد تهدید به پیگیری قضایی شده بود، واکنش نشان داد و ضمن دفاع از اسفندیار رحیم مشایی، این نماینده اصولگرای منتقد را بار دیگر تهدید به پیگرد قضایی کرد. در اطلاعیه کوتاه دفتر احمدی نژاد، اتهام دیدار مشایی با سفیر سابق امریکا در اسرائیل تکذیب و سایر موضوعات مطرح شده توسط نادران بی اساس خوانده شده است.
الیاس نادران روز یک شنبه در پرسش از منوچهر متکی در خصوص دومین همایش ایرانیان خارج از کشور، خواستار توضیح او در مورد هزینه 50 میلیارد تومانی برگزاری این همایش و اتفاقاتی که در آن روی داد، شد.
این نماینده در افشاگری و ادعای های خود که با استقبال شمار چشمگیری از نمایندگان مجلس همراه شد، همچنین از وزیر خارجه خواست که در مورد نقش این وزارت در برگزاری و برنامه های این همایش توضیح دهد.
محمد رضا میر تاج الدینی، معاون پارلمانی احمدی نژاد نیز افشاگری نادران را ادعاها و اتهاماتی دانسته که به گفته وی در هیچ جا ثابت نشده است؛ وی همچنین طرح این گونه اتهامات را با انگیزه سیاسی و به منظور تشدید اختلافات بین مجلس و دولت معرفی کرد.
واکنش شورای عالی ایرانیان خارج از کشور
گفتنی اینکه شورای عالی ایرانیان خارج از کشور نیز طی بیانیه ای نسبت به آنچه الیاس نادران درمجلس علیه این شورا و وزارت خارجه مطرح کرد، واکنش نشان داد و اظهارات نماینده تهران را “دروغ پراکنی، توهین به نظام و همسویی و هم صدایی با دشمنان قسم خورده نظام” دانست.
در این بیانیه از نادران خواسته شده در قبال آنچه در جلسه علنی مجلس بیان کرده، از همه مهمانان همایش و مردم عذر خواهی کند.
دعوای درونی دولت
اما یک روز پس از افشاگری نادران، قدرت الله علیخانی، دیگرنماینده منتقد احمدی نژاد در مجلس طی گفتگویی با پایگاه خبری ـ تحلیلی فرارو با اشاره به انتصاب نمایندگان ویژه احمدی نژاد در امور کشورهای مختلف، علاوه بر اینکه این اقدام احمدی نژاد را که بدون دخالت متکی و حتی مشورت با وی صورت گرفته، غیرقانونی خوانده و گفته است: “انتصاب نمایندگان ویژه از سوی احمدی نژاد خلاف قانون و در جهت تضعیف وزارت خارجه تلقی می شود، بنابراین احتمالا احمدی نژاد با وزارت خارجه مشکل پیدا کرده و این کارها را می کند تا متکی استغفا دهد.”
به نوشته فرارو محمود احمدی نژاد با انتصاب چهارتن از نزدیکان خود به عنوان نماینده ویژه از همان ابتدا گمانه زنی ها در مورد تضعیف وزارت خارجه را قوت بخشید.
الیاس نادران در افشاگری روز یک شنبه با اشاره به همین نکته از متکی پرسیده بود اختیاراتی که دائما از وزارت خارجه سلب می شود، به چه علت است. وی همچنین با بیان اینکه نمایندگانی که اخیرا از سوی احمدی نژاد منصوب شده اند “خزعبلاتی” تحویل می دهند که موضع نظام تلقی نمی شود، افزوده بود: “این نمایندگان انتصابی باید «بفهمند» که چگونه صحبت می کنند و باید آموزش دیده باشند.”
علیخانی در ادامه گفتگو با فرارو افزوده: “در فراکسیون اقلیت مجلس پس از بررسی ها کارشناسانه به این نتیجه رسیدیم که این گونه اقدامات احمدی نژاد خلاف قانون و در جهت تضعیف وزارت خارجه است”.
این نماینده منتقد، با اشاره به فعالیت های متکی و بیان اینکه :اقلیت مجلس احتمال می دهد که احمدی نژاد با وزارت خارجه مشکل پیدا کرده باشد، اظهار داشته: “با وجود اینکه متکی دائما در حال سفر به این کشور و آن کشور است می توان گفت که وی یکی از فعال ترین وزرا بوده، اما ما نمی دانیم چقدر مثمر ثمر بوده است!”
حتی سفرا را هم احمدی نژاد انتخاب می کند
این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، ضمن تاکید ضمنی اختلاف بین متکی و احمدی نژاد، به فرارو گفته: “برخی دلیل این اختلاف را نزدیکی متکی با علی لاریجانی می دانند که این درست نیست چرا که متکی خارج از حوزه کاری ارتباط دیگری با رئیس مجلس ندارد.”
او بدون اشاره دقیق به علت اختلافات احمدی نژاد و متکی برای اولین بار صراحتا به نکته ای اشاره می کند که تاکنون هیچ از مقامات و مسئولان منتقد احمدی نژاد در مجلس و وزارت خارجه بر زبان نیاورده اند و آن اینکه حتی سفیرها را هم احمدی نژاد انتخاب می کند که نهایتا به اسم متکی تمام می شود. وی پس از بیان این نکته پرسیده: “با این اوصاف انتصاب نماینده ویژه در مناطق مختلف دیگر چیست؟!”
علیخانی با انتقاد از تضعیف وزارت خارجه افزوده: “چندی پیش گزارشی میخواندیم که در آن آمده بود در یکی از کشورهای اروپایی شخصی به عنوان نماینده ویژه از سوی احمدی نژاد امر و نهی میکند و همه کاره است.”
وی ادامه داده: “حرفهایی هم درباره برخی از این افرادی که به عنوان نماینده ویژه منصوب شدند، مطرح است.بقایی از راه نرسیده با اظهاراتی در مورد یکی از امورات مهم ترکیه، برای ما مشکل درست کرد. من می ترسم مبادا دست هایی در کار باشد که بخواهند به شکلی روابط ما با کشور همسایه مان را بهم بزند و به این علت یک کشوری را هم که برای ما برادری می کند از دست بدهیم.”
معمای وزارت خارجه
به دنبال انتصاب چهار نماینده ویژه از سوی احمدی نژاد در امور کشورهای همجوار، خبرهای دیگری دال بر تغییرات گسترده در وزارت خارجه طی روزهای اخیر منتشر شده است. بنا به همین خبرها، این تغییرات در سطح سفرا در برخی کشورهای اروپایی و تغییر نماینده ویژه ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی خواهد بود. تغییراتی که بر بحث اختلاف بین احمدی نژاد و متکی دامن زده است؛ عده ای عمده ترین دلیل این ختلافات را ناشی از اقدامات غیرقانونی احمدی نژاد در امور مربوط به وزارت خارجه، انتصاب های اخیر و احتمال تغییرات اساسی تر هم در بدنه این وزارت خانه و هم در نحوه سیاست گذاری آن و نزدیکی متکی به علی لاریجانی رئیس مجلس دانسته و عده ای نیز دلیل آن را ضعف عملکرد متکی در اداره این وزارتخانه و پیشبرد وظایف قانونی خود دانسته اند.
سیاست خارجی احمد نژاد تاکنون چهار دور تحریم اروپا و امریکا برای ایران را در پی داشته است.