مارک لنارسیک
مریم میرزا درحالیکه یک شلوار جین آبی، روپوش بنفش رنگ و روسری اجباری که به زحمت موهایش را پوشانده به تن داشت، از ماجرای بازداشت اخیر خود در جریان همایش حقوق برابر برای زنان ایران سخن می گفت.
او حین صرف ناهار در یکی از هتل های تهران گفت: “من یکی از 33 زنی بودم که به دلیل اعتراض در مقابل دادگاه انقلاب بازداشت شدیم. نیروهای پلیس و سربازان با وارد شدن به صحنه، به ما دستور دادند آنجا را ترک کنیم، اما ما امتناع کردیم. آنها هم در مقابل بر سر ما فریاد کشیدند و ما را روسپی خواندند. سپس ضرب و شتم شروع شد. بعضی از زنها چنان بد مورد ضرب و شتم قرار گرفتند که نیاز به رسیدگی پزشکی داشتند. 18 نفر از زنان را داخل یک مینی بوس کوچک جا دادند. ما را به زندان مخصوص فاحشه ها و معتادان مواد مخدر منتقل کردند. ما را مجبور کردند توالت های آنجا را نظافت کنیم.”
وی گفت پلیس چند ساعت بعد به زن ها گفت آزادند و می توانند بروند، اما در عوض، آنها را به زندان مخوف اوین در تهران منتقل کردند.
او گفت: “چشمان مرا بستند و من را روبروی دیوار نشاندند. سعی کردند از من بازجوئی کنند، اما من از جواب دادن خودداری کردم.” وی می گوید پس از چهار روز بازجوئی، بدون وارد شدن هیچ گونه اتهامی ، آزاد شده است.
خانم میرزا 28 ساله است و یک عضو فعال در “همایش یک میلیون امضأ” می باشد؛ جنبشی که ظرف سه سال گذشته خواستار تغییر در قوانین تبعیض آمیز علیه زنان در مواردی نظیر ازدواج و طلاق، ارث، شهادت در دادگاه و دیه نقص عضو و یا مرگ شده است.
به نظر می رسد مسأله حقوق زنان در انتخابات 22 خرداد نیز جلوه نمائی کند.
بسیاری از زنان در حال پشتیبانی از میر حسین موسوی، رقیب عمدۀ محمود احمدی نژاد رئیس جمهور فعلی کشور هستند. آقای موسوی، به عنوان یک مهندس معمار و نخست وزیر سابق کشور، که اغلب با همراهی همسرش، زهرا رهنورد رئیس سابق دانشگاه، به برپائی همایش ها مشغول است، از حمایت محمد خاتمی رئیس جمهور کشور در فاصله سال های 1997 تا 2005 برخوردار است. دوره خاتمی را به بهانه تلاش های وی در اصلاح نظام و رفع محدودیت های موجود علیه زنان و جوانان کشور، “بهار تهران” یاد می کنند.
شهاب مباشری 36 ساله، یکی از طرفداران موسوی، در مورد اصولگرایان حاکم گفت: “آنها فکر می کنند مأموریت دارند ما را به بهشت محبوب و خیالی خود ببرند. آنها فکر می کنند ما گوسفند هستیم و باید به ما بگویند بی چون و چرا کدام طرفی برویم.”
رویا مسعودزاده طرفدار جوان دیگر موسوی با خبرنگار آسوشیتد پرس درباره دلیل جذب شدن خودش به سوی موسوی و همسرش گفت: “رهنورد نماد حقوق زنان است. او زنان را برای به پا خواستن و درخواست حقوقشان از نظام تحت حاکمیت اکثریت مردان تشویق می کند. ما تشنۀ آزادی هستیم و او ما را به انجام کارهای لازم تشویق می کند.” البته فعالان حقوق بشر ایران می گویند تضمینی نیست که حقوق زنان در دورۀ رئیس جمهور جدید به نحو چشمگیری تغییر کند. محدودیت و خصوصاً مسألۀ پوشش، از اصول انقلاب اسلامی است و رئیس جمهور فعلی به شدت از چنین قوانینی حمایت می کند.
زنان ایرانی از انقلاب سال 1357 به این سوء، هم کسب امتیاز و هم از دست دادن آن را تجربه کرده اند.
زنان حق خود برای رأی دادن را که از سال 1963 توسط شاه مخلوع به آنها داده بود حفظ کرده اند. تعداد زنان باسواد از مرز 80 درصد می گذرد و حدود 60 درصد دانشجویان دانشگاه ها را نیز زنان تشکیل می دهند. زن ها به مشاغل مختلفی مشغول هستند، از طبابت گرفته تا رانندگی تاکسی و با تفکیک جنسی که در اغلب کشورهای همسایۀ عرب نظیر عربستان سعودی به چشم می خورد، روبرو نیستند.
با این حال، زنان ایران هنوز باید مو و بدنشان را بپوشانند. البته بسیاری از زنان با پوشیدن روپوش های تنگ، رنگ های روشن و روسری های نواری، این قوانین را دور می زنند. یک زن ایرانی برای ازدواج به اجازه پدر، و برای طلاق به اجازه شوهرش نیاز دارد. مگر آنکه قبل از ازدواج توافقی جهت تضمین حقوق زن صورت گرفته باشد. در مواردی نظیر مرگ یا آسیب های عضوی، جان و سلامتی یک زن تنها به اندازه نیمی از یک مرد ارزش دارد.
جنبش یک میلیون امضأ که تا کنون صدها هزار امضأ از طریق مشارکت اینترنتی جمع آوری کرده، به دنبال پایان دادن به چند همسرداری و آنچه اصطلاحاً “ازدواج موقت” خوانده می شود، است. این نوع از ازدواج تحت قوانین شیعه مجاز شمرده شده اما از دید بسیاری از ایرانی ها، معادل کلاه شرعی برای فاحشه گری است. ضمناً این جنبش خواستار افزایش سن مسؤولیت پذیری به 18 سال، حق انتقال شهروندی ایرانی به فرزندان یک زن ایرانی که با یک خارجی ازدواج می کند، اصلاح قوانین برای کاهش مجازات “قتل های محق” که در آن اعضای خانواده مرد، قتل را با اطمینان خاطر از رفتار غیراخلاقی بستگان زن مجاز می شمارند، شده است.
فعالان می گویند تا کنون 40 زن به جرم مشارکت در این جنبش محکوم شده اند و سه تن از آنان هنوز در زندان به سر می برند. دو تن از این افراد، عالیه اقدام دوست، در حال گذراندن محکومیت سه ساله به جرم مشارکت در اقدامات صلح جویانه برای پیشبرد حقوق زنان، و ژاله جواهری، که از 1 مه در بازداشت به سر می برد، نام دارند. هادی قائمی، سخنگوی جنبش بین المللی حقوق بشر در ایران می گوید، خانم جواهری با هیچ اتهامی روبرو نشده و دلیلی هم برای بازداشت وی ارائه نشده است.
صدای حقوق بشر ایران، گروه حقوق بشر خارج از ایران، می گوید نفر سوم هم روناک صفار زاده از سنندج است که دوره محکومیت 5⁄4 ساله خود را در زندان آن شهر سپری می کند.
یک فعال حقوق بشر می گوید زنان از زمان انقلاب به حضور و تأثیر خود در تمامی جوانب زندگی افزوده اند، اما همچنان مشمول نابرابری جنسی در قانون هستند.
منبع: واشنگتن تایمز- 31 مه
