یکی از معاونین وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی با وخیم توصیف کردن وضعیت بیکاری در استانهای مرزی گفته است طبق آخرین سرشماری رسمی کشور جمعیتی بالغ بر ۳۶ میلیون نفر در این مناطق زندگی می‌کنند که یک میلیون و ۷۳۰ هزار نفر آنها از بیکاری رنج می‌برند.
خبرگزاری مهر با انتشار گزارش مفصل و مستندی از وضعیت بیکاری کشور به نقل از مهر حسن طایی، معاون اقتصاددان وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، مخدوش بودن داده‌ها و اطلاعات در بازار کار، وجود جمعیت میلیونی بیکار، وخامت نرخ های بیکاری در مناطق مرزی و نبود تناسب لازم بین بهره وری، دستمزد، تامین معیشت و تورم را از چالش های اساسی در بازار کار ایران دانسته است.
طبق گفته معاون وزیر کار، وضعیت اشتغال در ۱۳ تا ۱۶ استان کشور از مجموع ۳۱ استان هم اکنون وخیم است. به نوشته مهر منظور معاون وزیر کار تمام نقاط و شهرهای استان های مرزی نیست بلکه او به برخی مناطق واقع در استان های مرزی و به ویژه نقاط محروم کشور اشاره دارد.
مهاجرت اجباری به علت بیکاری
استانهای سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی، خراسان رضوی، خراسان شمالی، گلستان، مازندران، گیلان، اردبیل، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، ایلام، خوزستان، بوشهر و هرمزگان از جمله استان های مرزی کشور هستند.
به گزارش خبرگزاری مهر ادامه روند بیکاری در بخش وسیعی از مناطق مرزی کشور باعث گسترش مهاجرت اجباری به استان ها برای کار و در نتیجه خالی شدن مناطقی از کشور از جمعیت و زندگی و در نقطه مقابل تمرکز شدید در دیگر مناطق مانند تهران خواهد بود.
علی محمد احمدی از نمایندگان استان ایلام روز یکشنبه ۱۷ مهر ماه در جلسه معارفه استاندار جدید با اشاره به مشکلات اقتصادی این استان گفته بود: “ایلام از نظر بسیاری از شاخص‌های توسعه در ردیف آخر استانهای کشور قرار دارد و از لحاظ فقر و مهاجرت در ردیف اول استانهای کشور است.”
حسین اکبری، از کارشناسان بازار کار نیز گفته است: “مرکز پژوهش های مجلس نیز قبلا درباره وضعیت کسب و کار در استان‌ها گزارشاتی ارائه کرده است. در هر صورت فرد بیکار مجبور می‌شود به جستجوی شغل بپردازد و این مسئله به دلیل نبود شغل مناسب در مناطق مرزی کشور در دهه‌های اخیر موج مهاجرت به شهرهای بزرگ را ایجاد کرده است.”
علاوه بر تهران در سالهای گذشت جمعیت چشمگیری از افراد جویای کار در مناطق کردنشین به کردستان عراق مهاجرت کرده اند.
بیکاری در مناطقی مانند سیستان و بلوچستان و کردستان همچنین باعث روی آوری شماری از مردم به مشاغل پرخطری مانند کولبری و بردوکی [در بلوچستان به کولبر، بردوک گفته می‌شود] شده است.
۳۲ میلیون نفردر معرض خطر بیکاری
هر چند مناطق مرزی به علت توسعه نیافتگی و قرار گرفتن در جدول استانهای محروم کشور همواره از معضل بیکاری رنج برده اما در سالهای گذشته، به گفته کارشناسان، به علت بحران اقتصادی ناشی از تحریم‌ها و هدفمند سازی یارانه‌ها بیکاری در این مناطق به شدت افزایش داشته است.
خبرگزاری مهر در گزارش مفصل خود که اول آذرماه منشتر شده، نوشته است طبق سرشماری سال ۹۰ در ۱۳ استان مرزی کشور که دارای مرز خشکی است ۳۲ میلیون و ۴۹۰ هزار و ۵۴۱ نفر زندگی می‌کنند که این جمعیت به صورت بالقوه در خطر بحران بیکاری قرار دارند.
در صورت افزودن جمعیت استان های دارای مرز آبی مازندران، هرمزگان و بوشهر به این آمار، جمعیت کل استان های مرزی به ۳۶ میلیون و ۲۴۱ هزار و ۸۵۵ نفر بالغ می‌شود.
مهر نوشته است با این وجود، دقیقا مشخص نیست چه تعداد از این جمعیت ساکن در استان های مرزی کشور، دارای بحران بیکاری هستند اما به صورت کلی استان‌هایی مانند سیستان و بلوچستان، ایلام، کرمانشاه و کردستان قطعا با مسائل بیشتری در بیکاری جوانان جویای کار مواجه‌اند.
بر اساس این گزارش اوضاع در برخی استانهای مرزی مانند خراسان‌های شمالی، رضوی، جنوبی، آذربایجان‌های غربی و شرقی به گواه آمارهای مرکز آمار ایران چندان بد نیست و نمی‌توان این بخش ها را دارای وخامت بیکاری دانست.
مرکز آمار ایران نرخ بیکاری در سال ۹۱ را با کاهش ۰ ۱ درصدی نسبت به سال ۹۰ معادل ۱۲٫ ۲ درصد اعلام کرده است.
این مرکز بر اساس آخرین سرشماری انجام شده اعلام کرده بیش از ۱ میلیون و ۷۳۰ هزار نفر در ۱۶ استان مرزی کشور بیکار هستند که از این بین سهم استان‌هایی مانند خراسان رضوی، خوزستان، کرمانشاه، گیلان و سیستان و بلوچستان بیشتر است.
