آرش سیگارچی
با گذشت 26 روز از گروگان گرفته شدن یک کشتی جمهوری اسلامی ایران، و با وجودی که خبرها حکایت از پرداخت باج دویست هزار دلاری به ربایندگان دارد اما دزدان دریایی هنوز کشتی ایرانی را پس نداده اند. این باج در حالی پرداخت شده که اینک بسیاری مایلند بدانند که بار کشتی “ایران دیانت” چیست که از یکسو دزدان دریایی برای برگرداندن آن باجی “دو میلیون دلاری” درخواست کرده اند و از سوی دیگر جمهوری اسلامی تاکنون حاضر شده است دویست هزار دلار به آنها پرداخت کند.
منابع بین المللی اعلام کرده اند جمهوری اسلامی ایران تا کنون مبلغ دویست هزار دلار در پی باج خواهی دو میلیون دلاری دزدان دریایی، پرداخت کرده است اما هنوز خبری از آزادی این کشتی و خدمه آن نیست. خبرگزاری فارس هم به نقل از رویترز گزارش داده، علیرغم پرداخت 200 هزار دلار توسط ایران به دزدان دریایی سومالی برای آزادی کشتی ربوده شده ایران، هنوز این کشتی آزاد نشده است.
یک افسر پایگاه برنامه کمک دریانوردان آفریقا به این خبرگزاری گفته است: “ قرار بود با پرداخت این مبلغ کشتی مزبور در روز دوشنبه آزاد شود اما تا کنون هیچ اقدامی از سوی دزدان دریایی برای آزادی این کشتی انجام نشده است.“
”اندرو مانگورا” افزوده است: “انتظار می رفت با پرداخت این مبلغ کشتی مزبور آزاد شود اما اکنون آن ها می گویند 200 هزار دلار فقط برای تسهیل این کار بوده است.“
این خبر در حالی منتشر شده است که “کمیته واکنش اضطراری” شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران روزگذشته ضمن تکذیب خبر خبرگزاری رویترز و فارس، با رد “پرداخت دویست هزار دلار به دزدان کشتی ایران دیانت” به خبرگزاری فارس گفته است: “علی رغم پیشرفت امیدوار کننده مذاکرات با ربایندگان کشتی ایران دیانت و نزدیک شدن به توافق نهایی تاکنون هیچ مبلغی به این افراد از سوی این شرکت پرداخت نشده است.”
در آخرین پنجشنبه مرداد ماه یک کشتی دریایی ایران به نام “ایران دیانت” به همراه دو کشتی دیگر از سوی دزدان دریایی به گروگان گرفته شد. این رویداد در حاشیه خلیج عدن در دهانه ورودی دریای سرخ روی داد. بسیاری از کشتی های ایرانی که از دریای مدیترانه به سوی ایران حرکت می کنند، ابتدا به دریای سرخ می آیند و سپس از تنگه عدن به سمت دریای عمان و خلیج فارس مسیر خود را ادامه می دهند؛ اما “ایران دیانت” در همین مسیر توسط دزدان دریایی به گروگان گرفته شد. در پانزده سال اخیر کشور سومالی فاقد حکومت مرکزی بوده و به همین دلیل توسط چهار حکومت خودمختار اداره می شود که این وضعیت به دزد راهزنان دریایی امکان داده تا این منطقه را به مکانی ناامن برای کشتی ها تبدیل کنند.
پنجشنبه 31 مرداد در حالی کشتی ایرانی گروگان گرفته شد که بر اساس اطلاعات مرکز کشتیرانی بین‌المللی در کوالالامپور، تبهکاران دریای با گشودن تنها چند لحظه آتش به روی کشتی ایرانی، کنترل آن را به دست گرفتند.
محموله مشکوک
چند ساعت پس از گروگانگیری کشتی ایران، “احمد فروغی” مدیرکل امور دریایی سازمان بنادر و دریانوردی ایران ضمن اعلام سلامتی کلیه خدمه کشتی به خبرگزاری ایسنا گفت: “این کشتی هم‌اکنون به محلی بنام ییل در سواحل سومالی منتقل شده است و انتظار می‌رود ربایندگان در این منطقه درخواست‌های خود را برای آزادی کشتی ارائه کنند.“
غیر از فروغی، “محمدحسین داجمر” مدیر عامل شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی نیز با تاکید بر سلامت بیست خدمه این کشتی، اعلام کرد: “کشتی حامل ۴۰ هزار تن سنگ آهن و در حال انتقال بار خود از چین به هلند بوده است.“
با این حال چنانکه فروغی گفته بود، گروگانگیران بعد از دو روز مبلغ مورد درخواست خود را اعلام کردند و گفتند برای آزادی کشتی ایرانی دو میلیون دلار پول می خواهند. خبرگزاری رویترز در این مورد گزارش داد که: “عبدالقادر موسی یوسف، وزیر امور کشتیرانی منطقه خودمختار پوتلند سومالی اعلام کرد ۲۸ خدمه کشتی ایران دیانت که دو شهروند روسیه، دو پاکستانی و یک سوری نیز در میان آنها حضور دارند، به محض پرداخت دو میلیون دلار باج توافق شده آزاد می شوند.”
هرچند مقام های ایران پس از این پیشنهاد واکنشی نشان ندادند اما گروگان گیران وقتی پی به اهمیت محموله باری کشتی ایران دیانت بردند، مسئله باج را مطرح کردند. به دنبال این مسئله مقامات ایران اعلام کردند که “ایران دیانت” تنها زغال سنگ حمل می کند اما وزیر امور کشتیرانی منطقه خودمختار پوتلند سومالی گفت: “دزدان دریایی به شدت خشمگین هستند، چون وقتی درب محموله کشتی ایرانی را باز کردند، چند سومالیایی جان خود را از دست دادند و چند نفر دیگر نیز موهای خود را از دست دادند یا پوستشان سوخت. ”
این مقام کشتیرانی منطقه خودمختار پوتلند سومالی همچنین افزود: “پوتلند دو هفته پیش از دزدان دریایی خواسته که این کشتی ایرانی را که گفته می شود اسلحه به اریتره می برده، تحویل دهند. من غذا و انواع کالاها را در این کشتی را دیدم اما نمی دانم چه چیزی زیر آن پنهان است.“
بعد از این اتفاق رویترز خبر داد که “کشتی ایران دیانت حاوی محصولات شیمیایی بوده است” نه زغال سنگ. اما در مقابل روز دوشنبه کمیته واکنش اضطراری کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران با اعلام اینکه هیچگونه محموله خطرناکی در کشتی ایران دیانت وجود ندارد، “کشته شدن دزدان دریایی و سوختگی پوست برخی از این افراد” را دروغ محض خواند و اعلام کرد: “اساسا هیچگونه محموله خطرناکی در کشتی ایران دیانت وجود ندارد.“
به نوشته فارس، کمیته واکنش اضطراری کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران همچنین حق اعلام جرم بر علیه اندرو موانگورا را که ظاهرا سخنگوی انجمن دریانوردان آفریقایی است به علت اشاعه اکاذیب برای خود از طریق مجامع ذی صلاح حقوقی بین‌المللی محفوظ دانسته و اعلام کرده است: “این کمیته اجازه نخواهد داد موضوع آزادسازی کشتی ایران دیانت و خدمه آن دستمایه تبلیغات افراد سودجو قرار گیرد.“