روزآنلاین، تقریبا در روزهای آخر دولت دوم سیدمحمدخاتمی و روی کار آمدن محموداحمدی نژاد در سال ۸۴ شکل گرفت. چند ویژگی، روزآنلاین را از شماری از وب سایت های مشابه متمایز می‌کند. اول آنکه تقریبا همه کسانی که این مجموعه را راه اندازی کردند از روزنامه نگاران برجسته و تاثیر گذار دو دهه گذشته ایران بودند. دوم توافق جمعی وجود داشت که روزآنلاین علیرغم اینکه در خارج فعالیت می کند، اما مشی و روشی داشته باشد که با استانداردهای روزنامه‌هایی که بعد از دوم خرداد سال ۷۶ به بازار آمدند همخوانی داشته باشد. یعنی همان قواعد و خط قرمزهایی را استفاده می کردند که در آن زمان پذیرفته شده و تحمل پذیر بود.
برای همین روزآنلاین تا سالها حال و هوای روزنامه‌های پس از دوم خرداد را داشت. بخصوص طراحی وب سایت که تا چند سال اول، صفحه اول روزنامه‌های آن زمان را در ذهن تداعی می کرد و با توجه به سرکوب شدید مطبوعات در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد، عملا روزآنلاین نوستالژی شیرینی بود از آن دوران.
نکته دیگری که به نظرم در روزآنلاین پایداری و ثبات نسبی قابل قبولی داشته است، جهت گیری و پوشش موضوعی مشخصی بوده که در جلب مخاطبان جدی و دائمی نقش جدی داشته است. از مهمترین اهداف روزآنلاین، موضوعاتی مانند ترویج ارزش‌های دموکراتیک، پرداختن به حقوق بشر در کلیه بخش های آن و نیز ایفای نقش ناظر بر قدرت سیاسی بوده و است. به همین جهت روزآنلاین نشریه ای انتقادی به نظر می‌رسد و چنین نیز هست. وقتی نگاهی به برخی از وب سایت های خبری که کمی بعد یا حتی پیشتر از روزآنلاین راه اندازی شده اند می اندازیم، هر چقدر روزآنلاین متمرکز روی موضوعاتی مشخص در جهت اهداف اولیه است، آن وب سایت ها بیشتر به صورت کشکولی از مطالب مختلف هستند و هم از نظر سبک نگارشی هم از نظر تنوع موضوعاتی که به ان می پردازند پراکنده و بدون جهت خاصی هستند و عملا در نمایندگی کردن یک نوع طرز تفکر یا یک نوع روزنامه نگاری عاجز هستند. به علاوه اینکه بسیاری از این وب‌سایت‌ها با تغییر مدیریت و افت و خیزهای اداری عملا بخش عمده‌ای از مخاطبان خود را از دست دادند، اما روزآنلاین از باثبات ترین رسانه‌های چند سال اخیر به لحاظ مدیریتی بوده است.
روزآنلاین در طی هشت سال گذشته، با حفظ نسبی ترکیب اولیه، دهها روزنامه نگار را به صورت ثابت یا حق التحریری در کنار خود دید. خبرنگارانی که بسیاری از آنها سالهای درخشانی را طی دوران فعالیت حرفه‌ای خود در ایران پشت سرمی گذاشتند. از این منظر نیز روزآنلاین در کنار مگاوب‌سایت‌هایی مانند رادیوفردا و بی‌بی‌سی فارسی، از موفق‌ترین ها در این زمینه به شمار می‌رود.
از نظر ژانرهای مختلف روزنامه نگاری نیز تنوع و ثبات روزآنلاین، یکی از ویژگی های قابل توجهی است که درطی دو هزار شماره پیشین قابل مشاهده است. بخش یادداشت‌ها ( که مقاله خوانده می‌شود)، مصاحبه‌های درخشان، گزارش‌های روزانه از تحولات اخیر و در نهایت ترجمه اخبار مرتبط با ایران از نشریات مختلف جهان از جمله بخش های ثابت و پررنگ این وب سایت خبری به شمار می رود. بخش هنری روز اگر چه هر هفته با مطالب زیادی به مخاطبان عرضه می‌شود اما طی سالهای گذشته همواره در حاشیه مطالب سیاسی و اجتماعی باقی مانده و کمتر درخشیده است.
ستون‌های ثابت کاریکاتور و طنز که توسط نیک‌اهنگ کوثر و ابراهیم نبوی اداره می‌شود، یا یادداشت‌هایی از چهره‌های شناخته‌شده روزنامه‌نگاری وسیاست و فرهنگ ایران، عملا روزآنلاین را یک سر و گردن نسبت به پروژه های رسانه‌ای مشابه بالاتر نگه می‌دارد.
به علاوه، به نظرم، در آستانه دوهزارمین شماره، در حالی که روزآنلاین هر هفته پنج روز در ساعت‌های آغازین به وقت تهران منتشرمی‌شود، مجموعه سردبیری می توانند ادعا کنند که یکی از کم اشتباه ترین نشریات را طی سالهای گذشته مدیریت کرده اند. کار خبری روزانه بدون اشتباه نمی‌شود. بخصوص وقتی تعداد خبرنگاران آزاد از افراد کادر ثابت به مراتب بیشتر است و کنترل داده های و مطالبی که منتشر می شود در برخی موارد جز با اعتماد کردن به همکاران و آن هم وقتی فشار رسیدن به زمان انتشار و رساندن مطالب به صورتی هر روزه وجود دارد ـ چنانکه در روزنامه ها باید در یک ساعتی صفحه را بست و به چاپخانه سپرد ـ امکان پذیر نیست. من شخصا از این نظر کارنامه سردبیری روز را با توجه به همه عواملی که می توانند در این زمینه دخیل باشند، بسیار مثبت و قابل قبول می دانم.
یکی از بخش های دیگر روزآنلاین که هیچگاه به وسعتی که هم اکنون در این پروژه رسانه ای وجود دارد در طرح اولیه دیده نشده بود، ترجمه مطالب بخش فارسی به انگلیسی است که آن هم علیرغم کاستی‌های مشهودی که دارد و علیرغم طراحی بسیار ناقص آنلاین و بعضا ترجمه‌های ضعیف، با این حال در بسیاری از مقالات و کتب می توان ارجاعاتی را به مقالات و مصاحبه های روزآنلاین دید که خود این موضوع نشان می دهد که به عنوان یکی از رسانه هایی که ارتباط بسیار نزدیکی با تحولات روزانه در کشور دارد، جای خود را به خوبی باز کرده است.
اما روزآنلاین نیز مثل همه رسانه‌های دیگر، فرصت ممتازی برای ارتقای کیفیت روزنامه‌نگاری و درنتیجه تاثیرگذاری خود را دارد. بخصوص آنکه می بینیم روزآنلاین، در شماره دو هزارم خود تفاوت چندانی با شماره های نخستین خود به لحاظ کیفیت روزنامه نگاری، بهره گیری از خواص شبکه‌های اجتماعی و نیز طراحی مدرن و به روز وب سایت های خبری ندارد. به علاوه هشت سال پس از تاسیس این بنگاه خبری، اطلاعات مربوط به اینکه چه کسانی دراین سایت فعالیت می کنند یا مثلا بخش های مختلف آن توسط چه کسانی مدیریت می شود وجود ندارد. روزآنلاین همچنین بعد از دوهزار شماره، و درحالی که یکی از با ثبات ترین رسانه های خارج از کشور به شمار می رود، از اینکه کدهای اخلاقی حرفه ای خود را مانند سایت های خبری چون بی بی سی تدوین و بر روی وب سایت خود در اختیار مخاطبان خود بگذارد، تا حدودی ناکام مانده است. این گام مهمی است که یک نشریه را از یک پروژه نامطمئن و غیرتخصصی و غیرحرفه‌ای رسانه‌ای جدا کند. با توجه به فربهی تجربه و دانش روزنامه نگاری در مجموعه، این شاید یکی از اولین اقداماتی است که برای افزایش اعتبار حرفه ای روزآنلاین می تواند در دستور کار مجموعه سردبیری و اجرایی قرار گیرد. این اقدام همچنین نشان دهنده نگاه حرفه‌ای گردانندگان این رسانه خواهد بود به کار پرزحمتی که انجام می دهند و همچنین آینه‌ای است برای کسانی که هم به عنوان خبرنگار و هم به عنوان مخاطب با این رسانه سر وکار دارند.
به علاوه این ایده که یک نشریه خبری پنج روز در هفته منتشر شود آن هم در یک ساعت خاص همه مطالب روی سایت قرار بگیرد و در همه روز و شب هیچ مطلبی به آن اضافه نشود، با ساده ترین مفاهیم روزنامه نگاری آنلاین در تناقض است. در واقع روزآنلاین مانند یک مایکروویو می ماند که با مکانیسم سماور نفتی کار می کند. یعنی وب سایتی است که مردم می توانند از طریق وصل شدن به اینترنت و روی رایانه خود آن را ببینند اما در عین حال کارکردهای مفهوم روی خط بودن و فوریت در انتقال خبر و همچنین به روز کردن لحظه به لحظه یا ساعت به ساعت هفت روزه را در خود ندارد. این درحالی است که خبرنگاران روز آنلاین در سه قاره جهان زندگی می کنند و امکان به روز کردن مطالب در ساعات مختلف شبانه روزی امکان پذیر است.
اما مدیریت متمرکز و سردبیری هسته ای روزآنلاین، به مثابه آنچه در روزنامه های چاپی سنتی در ایران برقرار است، عملا روزآنلاین را به تنها نشریه آنلاینی تبدیل کرده است که عملا یک وب سایت آنلاین است ولی نمی تواند از عادت های روزنامه های چاپی خود را خلاص کند. بنابراین همه مطالب روی سایت قرار می گیرند و تا بیست و چهارساعت بعد مخاطب چیز جدیدی روی سایت نخواهد دید و شنبه و یک شنبه هم تعطیل است. این تناقض البته وقتی به چشم می زند که متوجه باشیم روزآنلاین برای مخاطب ایرانی در داخل کشور تهیه می شود و مردم در داخل ایران شنبه و یک شنبه ها تعطیل نیستند. بلکه فقط جمعه ها تعطیل هستند. بنابراین دو روز مفید در هفته نیز این چنین به خاطر چنین نگاهی به انتشار و توزیع خبرها از دست می رود.
از این هم بگذریم که در تعطیلاتی مانند نوروز، عملا کل وب سایت به مدت دو هفته تعطیل است. از نظر من به عنوان یکی از افرادی که از ابتدا افتخار همکاری با روزآنلاین را داشته ام، این تعطیلات دوهفته‌ای فاجعه بوده است. اگر چه متوجه هستم که مجموعه سردبیری ۵۲ هفته در سال پنج روز در هفته ساعت های متمادی همچون کار پرتنش روزنامه‌ای را تجربه می کنند و دو هفته مرخصی کمترین چیزی که می تواند برای تجدید قوا در نظر گرفت. اما با تغییر چگونگی گردش کار و نحوه مدیریت سایت و توزیع مسئولیت هاو در نهایت تغییر در تعریف اینکه یک وب سایت خبری چه کارکردهایی را دارد و چگونه چنین مجموعه پرامکاناتی به لحاظ نیروی انسانی می تواند کارآمدتر به فعالیت خود ادامه بدهد، این نقیصه جدی می تواند به راحتی برطرف شود.
از نقطه نظر کیفی نیز روزآنلاین همواره با افت و خیز بسیار جدی در ارائه مطالب مواجه است. در واقع در کنار بعضا مطالب درخشانی که در روزآنلاین منتشر می شود - چه گزارش، چه مصاحبه و چه یادداشت - مطالب بسیار کم کیفیت که رعایت اصول اولیه خبرنگاری نیز در آنها دور از چشم مانده است، در این وب‌سایت به وفور یافت می‌شود و عملا شهرت وب سایت را هدف می گیرد. یکی از مشکلاتی که شاید روزآنلاین با آن مواجه است سطح بسیار متنوع تجربه و حرفه‌ای گری در میان همکاران است. در طی هشت سال گذشته تا آنجا که من به خاطر دارم دوره آموزشی یا جلسات هماهنگی یا جزوه های آموزشی که اصول اولیه مورد قبول مدیریت وب سایت را با دهها خبرنگاری که با روزانلاین همکاری می کنند، وجود نداشته است. چنین دوره هایی برای روزآنلاین ضروری به نظر می رسد. حتی برای همکاران پرسابقه هم دوره‌های کوتاه مدت - آنلاین یا حضوری- یا جلسات توجیهی در مورد نکات نگارشی، نویسندگی به منظور برطرف کردن نقاط ضعف و ارتقاء کیفیت وب سایت می تواند بسیار کارگشا باشد. حتی در رسانه‌های آنلانی معتبرجهانی نیز، خبرنگاران تازه استخدام شده یک دوره کوتاه را می‌گذرانند تا با استاندارهای خبرنگاری رسانه جدید آشنا شوند. چنین اقدامی ظرفیت سازی مناسبی در جهت هماهنگ کردن و همگون کردن مطالب منتشر شده روی این سایت خبری خواهد بود.
در بخش یادداشت ها نیز عملا به نظر می رسد هر مطلبی که می رسد با همان کیفیت منتشر می شود و نظارت کیفی هم به لحاظ نگارش و هم به لحاظ منطق استدلالی و انسجام و دیگری مواردی که یک یادداشت را مستدل و در واقع تبدیل به نقطه نظری در تحلیل مسائل روز می کند، وجود ندارد یا در حداقل ممکن است. بخش یادداشت‌ها، از پرافت و خیزترین بخش‌های این رسانه خبری به شمار می رود. فقدان استانداردهای مشخص روزنامه نگاری در روزآنلاین هم در برخی مواقع تا آنجا می رود که یک پیش مصاحبه به عنوان مصاحبه چاپ می شود.
طراحی وب سایت روزآنلاین نیز به ماقبل دوران شبکه‌های اجتماعی برمی گردد. از نظر استفاده روی تلفن‌های همراه چه آیفون و چه آندروید نیز، روزآنلاین چند سالی از زمان حاضر عقب تر است. طراحی کنونی وب سایت نیز یکی از ضعیف ترین طراحی های وب سایت های خبری است و از نظر استفاده از عکس، شرح عکس در هر مطلب و نیز صفحات داخلی بسیار مبتدی و فاقد کارایی متوسط یک وب سایت خبری را ندارد. در واقع طراحی وب سایت روزآنلاین هیچ تناسبی با بدنه قدرتمند تحریریه و سردبیری آن ندارد و حتی به نوعی کاریکاتوری از توانایی و قدرتمندی حرفه‌ای مدیران آن است.
در مجموع علیرغم همه نقاط ضعفی که بنگاه‌های خبری جوانی همچون روزآنلاین دارند، به دلایلی که در بالا آمد، خودم روزآنلاین را جزو ۵ وب‌سایت خبری پرکار مستقل (از دولت‌ها) می دانم. بسیاری از مشکلاتی که البته در بالا آمد، بیماری عمومی رسانه‌های خبری تازه متولد شده است. اما روزآنلاین بعد از هشت سال شاید خوب باشد که یک گام حرفه ای بلندی بردارد برای ثبات و درعین حال ثبات کیفی تولیدات رسانه‌ای خود. برای کسانی که از نزدیک با روزآنلاین آشنا هستند، این پروژه رسانه ای در نسبت بین بودجه و تولیداتی که دارد و تعداد خبرنگارانی که به کار می گیرد، یکی از باصرفه ترین و پرکارترین وب سایت های خبری سالهای گذشته است. یعنی اگر قرار بود خیلی از پروژه های رسانه‌ای به اندازه روزآنلاین تولید داشته باشند، باید چند برابر هزینه می کردند. این بهره وری بالا، که در سایه تلاش شبانه روزی خبرنگاران زحمت کش و البته سردبیران روزآنلاین میسر می شود، البته نمی تواند دلیلی شود برای بی توجهی به مواردی که در بالا مطرح شد. به نظرم در این صورت است که می توان گفت صرف نظر از آژانس های خبری وابسته به دولت، روزآنلاین یکی از موفق ترین پروژه های رسانه ای سالهای اخیر است.
روزنامه نگار، ساکن واشینگتن دی سی. او از مدتی پس از تاسیس، عضو شورای اجرایی روزآنلاین بوده است و بین سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۰ برای روزآنلاین نوشته است.