حزب دموکرات کردستان ایران و حزب کومله کردستان ایران با امضای توافقنامه ای بر ضرورت اتخاذ سیاست واحدی برای رویارویی با تحولات سیاسی جاری در ایران و منطقه تاکید کردند. این توافقنامه بالا‌ترین سطح همکاری میان این دوحزب در سی سال گذشته محسوب می‌شود.
به گزارش وبسایت‌های نزدیک به دو حزب، این توافقنامه که از آن به عنوان “نوعی همپیمانی میان این دو جریان سیاسی” یاد شده، روز چهارشنبه، یکم شهریور ماه ۱۳۹۰ در منطقه کوی سنجاق، در کردستان عراق به امضای عبدالله مهتدی و مصطفی هجری، رهبران این دو حزب رسیده است.
آن‌ها در اطلاعیه مشترک خود اعلام کرده‌اند که این توافقنامه خدشهای به اصل استقلال سیاسی، سازمانی، دیپلماتیک و رسانهای هیچ یک از طرفین وارد نکرده، بلکه تلاش خواهد کرد که هماهنگی و وحدت نظر میان آنان را در راستای اهداف مشترک یاد شده در این پلاتفورم تأمین کند.
در بخش دیگری از این بیانیه آمده همکاری میان این دوحزب، جهت “احقاق حقوق اقلیت‌های ملی و استقرار نظامی دمکراتیک، فدراتیو و سکولار” خواهد بود و از زمان انتشار دوطرف ملزم به پایبند بودن به مفاد این توافق نامه هستند.
آن‌ها در توافقنامه خود با تاکید بر جدایی دین از سیاست همچنین خواهان یک نظام، سکولار، دمکرات و فدرال در ایران شده و تاکید کرده‌اند که در نشستهای خود با مخالفان جمهوری اسلامی نیز بر این نکات پافشاری خواهند کرد.
کومله و دمکرات در این توافقنامه خود را مدافع آزادی بیان، آزادی قلم، آزادی مطبوعات، آزادی تأسیس سازمانهای سیاسی، آزادی بنیان نهادن سازمانهای مدنی و صنفی همچون کارگران، زنان، دانشجویان، جوانان و معلمان و … معرفی و اعلام کرده‌اند در جامعه از آنان حمایت قانونی خواهند کرد.
فراز و فرودهای احزاب عمده کردستان
به دلیل عدم وجود آمارهای مستند و رسمی، جمعیت کردهای ایران مشخص نیست اما جریان‌های مختلف تعداد کردهای ایران بین ۵ تا ۱۰ میلیون و گاهی بیشتر هم تخمین زده‌اند. تا زمان انتشار آمارهای رسمی، امکان راست آزمایی این ارقام وجود ندارد.
بر اساس تقسیمات کشوری، کردهای ایران ساکن چهار استان کردستان، کرمانشاه، ایلام و آذربایجان غربی هستند و تعدادی از آن‌ها هم در استان خراسان زندگی می‌کنند. بیشتر کردهای ایران مسلمان و سنی مذهب هستند، اما بخشی از آن‌ها به ویژه در استان کرمانشاه از آئین یاری پیروی می‌کنند.تعدادی از شهروندان بهایی هم به صورت پراکنده در این مناطق زندگی می‌کنند.
به دلیل ممنوعیت‌های قانونی، هیچ یک از احزاب کرد اجازه فعالیت در ایران را ندارند و بیشتر آن‌ها از سالهای پایانی دهه شصت به کردستان عراق رفته اند. در نخستین سالهای بعد از انقلاب اسلامی ایران درگیری های خونینی میان جمهوری اسلامی و احزاب کرد صورت گرفت.
جمهوری اسلامی از این دو حزب به عنوان “ضد انقلاب” یاد می‌کند و تاکنون به اتهام‌هایی نظیر “محاربه” شماری از اعضای آن‌ها را بازداشت، زندان و اعدام کرده است. در حال حاضر نیز شماری از شهروندان کرد به اتهام های مشابه و با احکام قطعی اعدام در زندان های مختلف کشور به سر می برند.
کومله و دمکرات در نخستین سال بعد از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ در چهارچوب “هیات مذاکره کننده کرد‌ها با حکومت مرکزی” تجربه نوعی همپیمانی سیاسی را از سر گذرانده‌اند، اما از آن تاریخ تا پایان دهه هفتاد خورشیدی روابط آن‌ها به تیرگی گرایید و در مقاطعی هم موجب رویارویی نظامی شد.
بر اساس گزارشهایی که از حوادث سوریه در ماه های گذشته منتشر شده، پ ک ک، حزب کارگران کردستان و همچنین حکومت اقلیم کردستان عراق تلاش کرده‌اند با حمایتهای نظامی و سیاسی خود بر سرنوشت کردهای سوریه تاثیر بگذارند.
شاید به همین دلیل باشد که حزب دمکرات کردستان ایران و حزب کومله کردستان در توافق نامه روز چهارشنبه خود یکی از بند‌های اصلی را به مساله کرد‌ها در سایر کشور‌ها اختصاص داده‌اند.
آن‌ها در بیانیه خود گفته‌اند که “از مبارزهی برحق مردم کرد در تمامی بخشهای کردستان پشتیبانی” می‌کنند اما در عین حال بر این باورند که هرگونه مداخله از جانب یکی بخشهای کردستان در امور سایر بخشها، سیاستی نسنجیده و زیانبار است.
جریانات سیاسی دیگر کردستان ایران تا این لحظه واکنشی به توافقنامه کومله و دمکرات نشان نداده‌اند.
