روحانیون حامی دولت احمدی نژادکه در 6 ماه گذشته از هیچ تلاشی برای مقابله با جنبش سبز فروگذار نکرده اند، خواستار برخورد با کسانی که آنان را “سران فتنه” می نامند، شده اند. در همین راستا علم الهدی، سخنران تجمع دولتی دیروز، میلیون‌ها معترض ایرانی را “بزغاله و گوساله” خواند.
“روز” در گزارش زیر عملکرد این روحانیون و نهادهای تحت اختیارآنان را بازخوانی کرده است.
مراجع تقلید از سکوت تا حمایت از دولت
در حال حاضر 12 نفر از فقیهان در قم صاحب رساله هستند و مرجع محسوب می‌شوند و به آنها عنوان “آیت‌الله العظمی” اطلاق می‌شود. جامعه مدرسین حوزه‌ی علمیه قم اما تنها چهار نفر را جائز التقلید اعلام کرده : آیت‌الله وحید خراسانی، آیت‌الله شبیری زنجانی، آیت‌الله مکارم شیرازی و آیت‌الله صافی.
از این میان آیت‌الله وحید خراسانی و آیت‌الله شبیری زنجانی باوجود تفاوت دیدگاه‌هایشان با حکومت، در ارتباط با وقایع 6 ماهه اخیر، سکوت اختیار کرده و حرفی نمی‌زنند. تنها آیت‌الله وحید خراسانی در سخنانی، صادق لاریجانی رئیس قوه قضاییه را که دامادش نیز هست مورد نکوهش قرار داده و او را از آخرت خود ترسانده بود.
در سوی دیگر آیت‌الله مکارم شیرازی علیرغم آنکه با سخنان دوپهلو خواسته است در بسیاری موارد رفتاری بینابین و مستقل از خود ارائه و حتی خود را به عنوان یک میانجی بین مردم و حکومت معرفی کند و دم از آشتی و کنار گذاشتن اختلافات بزند، در بسیاری مواقع به سود دولت و علیه معترضان و مخالفان سخن گفته است. او که از کسانی بود که رای به عدم مشروعیت مشائی برای به دست گرفتن سمت معاونت احمدی‌نژاد داد، در عین حال بارها معترضان به انتخابات 22 خرداد را مورد نکوهش قرار داده واز جمله در آخرین اظهارات خود در مورد حوادث روز عاشورا، مردم را “مغرضانی” دانسته که هدف‌شان “ویران کردن کشور و تجزیه ایران” بوده است. وی همچنین راهپیمایان روز عاشورا را کسانی خوانده که “قداست مراسم حسینی” را شکسته و با شعارهای “ساختارشکنانه” اقدام به ”تخریب اموال و آتش‌زدن” آنها کرده‌اند.
آیت‌الله صافی نیز گرچه زیاد وارد جریانات بعد از انتخابات نشده، اما برای برون رفتن از بحران، راه‌کارهایی ارائه داده است. وی حتی درخواست استیفای حقوق مردمی راکه مورد تعرض قرار گرفته‌اند مطرح کرده و گفته با آنها باید با “عطوفت اسلامی”برخورد شود، اما در عین حال گفته: “عده‌ای حریم‌ها را شکستند و سوء استفاده کردند. گروهی حریم رهبری را مراعات نکردند در حالی که باید احترام مقام رهبری محفوظ باشد.”
آیت‌الله نوری همدانی نیز یکی دیگر از مراجع بزرگ در قم است که در زمره‌ی روحانیون حامی دولت قرار دارد و معترضان جنبش سبز را “خوارج و قاسطین” نام نهاده است. این جمله او معروفست که: “خامنه‌ای کوثر است، دشمن او ابتر است.”
او همچنین در طول شش ماه گذشته علیه مهدی کروبی و میرحسین موسوی و جنبش سبز مواضع تندی گرفته و آنان را “محکوم به نابودی” دانسته است.
نوری همدانی نسبت به شعارهایی که در جریان مراسم تشییع آیت‌الله العظمی منتظری از سوی مردم بیان شده بود نیز موضع تندی گرفت و آن را محکوم کرد و گفت: “سکوت در برابر شعارهایی که دیروز در قم داده شد جایز نیست؛ زیرا تمام ارزش‌ها در هم شکسته شد”.
وی در مورد شعار “جمهوری ایرانی و نه غزه نه لبنان، جانم فدای ایران” در روز قدس هم گفته بود: “این شعارها دهن کجی به تمام آرمان‌ها و شعارهای اصیل انقلاب اسلامی است که ما نباید در برابر آن بنشینیم و تنها تماشا گر باشیم.”
وی با چشم‌پوشی از خشونت‌های صورت گرفته از سوی حکومت بارها معترضان ایرانی را محکوم و از مردم به عنوان “هنجارشکنانی” یاد کرده که “تحت تاثیر تلقیات دنیای استکباری و صهیونیستی قرار گرفته‌اند”.
روحانیون مجلس خبرگان
مجلس خبرگان در قانون اساسی شاید قدرتمندترین نهاد کشور باشد که با داشتن “ابزار نظارت” می‌تواند سرنوشت و فضای سیاسی کشور را عوض کند. مجلسی که تمامی اعضای آن از روحانیون هستند و بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی، وظیفه نصب و عزل و نظارت بر رهبر را دارد.
بعد از انتخابات ایران و با توجه به مواضع آیت‌الله خامنه‌ای در حمایت از دولت احمدی‌نژاد و سخنانش در اولین نماز جمعه بعد از انتخابات که به گفته‌ی بسیاری راه خشونت علیه معترضان را باز کرد، بسیاری انتظار داشتند که مجلس خبرگان و فقها و روحانیون حاضر در آن با تشکیل جلسه‌ی سالیانه‌ی خود به وظیفه‌ی قانونی خود عمل کنند. اماآنچه که در پایان اجلاس فقهای خبرگان اتفاق افتاد امری دور از ذهن نبود، هر چند بر خلاف آن چیزی بود که مردم و منتقدان می‌خواستند، تا آن‌جا که مهدی کروبی در نامه‌ای به هاشمی رفسنجانی بعد از اجلاس خبرگان رهبری نوشت: “آنچه در این مجلس باید مطرح می شد، مطرح نشد و آنچه باید توسط اعضای آن مجلس مورد کنکاش قرار می گرفت، مورد کنکاش قرار نگرفت؛ و در یک کلام مجلس خبرگان که ممتاز ترین نهاد نظارتی در نظام جمهوری اسلامی باید باشد به نهادی بی اثر تبدیل شد.”
در این مدت نامه‌ای هم در رسانه‌های دولتی منتشر شد که در آن از حمایت قاطع بیش از 50 نفر از اعضای مجلس خبرگان از رهبری و دولت احمدی‌نژاد سخن رفته بود، نامه‌ای که امضا کنندگان آن هنوز مشخص نشده‌اند. اما بیانیه‌ی پایانی اجلاس خبرگان محلی بود برای اینکه فقهای این نهاد، رهبری جمهوری اسلامی را تنها “زیبنده” رهبری فعلی اعلام کنند. تاجایی که گفته شد هاشمی رفسنجانی به خاطر عدم همراهی و مخالفت با متن بیانیه پایانی در روز آخر اجلاس حضور نیافت و آیت‌الله دستغیب به خاطر مواضع انتقادی خود علیه رهبری و وضعیت موجود کشور در صحن مجلس خبرگان مورد مذمت و حمله‌های مکرر حامیان دولت قرار گرفت.
جنتی و شورای نگهبانش
شورای نگهبان دیگر نهاد قدرتمند در دست روحانیون است که بسیاری از امور کشور مستقیم و غیر مستقیم به آن‌جا ربط پیدا می‌کند. جایی که بسیاری منتظر بودند بعد از بررسی شکایت‌ها و گزارش‌های تخلف‌های انتخاباتی و اعتراض‌های میلیونی مردم ایران به انتخابات، بعد از مهلت مقرر رای به ابطال انتخابات و برگزاری مجدد آن بدهد. اما فقهای شورای نگهبان که همه از منصوبین رهبری هستند، نظری بر خلاف رای و نظر رهبری نداده و در حالی که هر یک از آنان خود از حامیان دولت احمدی‌نژاد هستند، رای بر درستی انتخابات دادند.
احمد جنتی رئیس شورای نگهبان از روحانیون تندرویی است که معترضان در شعارهایشان از او به عنوان “مشکل ملت” یاد می‌کنند. وی قبل و بعد از انتخابات دهم ریاست‌جمهوری به صورتی آشکارا و جانبدارانه از احمدی‌نژاد حمایت کرد و به شدت علیه موسوی، خاتمی، کروبی و هاشمی رفسنجانی موضع‌گرفت. او در طی این مدت بارها این افراد را “سران فتنه” خطاب کرده و بعد از انتخابات هم از اولین کسانی بوده که خواستار پخش علنی اعترافات متهمان شده است. وی که امام جمعه موقت تهران نیز هست در طول شش ماه گذشته بارها خواستار برخورد با معترضان و “صدور حکم جهاد” علیه آنان شده است. او دهمچنین ر خطبه‌های نماز جمعه بارها بر صحت انتخابات تاکید کرده و مردم معترض را “عوامل بیگانه” نامیده و عدم برخورد با آنان را “خیانت به اسلام، امت، انقلاب و شهدا” اعلام کرده است.
وی در روزهای ملتهب بعد از انتخابات و روزهای قبل از روز قدس، 13 آبان و روز دانشجو خواستار برخود با “نقشه‌های فتنه‌گرانی” شد که با پشتیبانی آمریکا و انگلیس به “انقلاب مخملی و براندازی نرم” روی آورده‌اند.
سید احمد خاتمی در رکاب رهبر در خدمت احمدی‌نژاد
“با سران اغتشاش قاطعانه و بی‌رحمانه برخورد کنید.” این جمله‌ای است که در طول شش ماه گذشته از سوی سید احمد خاتمی بارها عنوان شده؛ مردی که عنوان “آیت‌الله” خود را از سیدعلی خامنه‌ای اخذ کرده، درحالیکه مراجع عظام، هم‌چون مرحوم آیت‌الله منتظری مرجعیت خود آقای خامنه ای را رد کرده اند. سید احمد خاتمی امام جمعه موقت تهران و عضو هیات رئیسه مجلس خبرگان رهبری هم هست..
از جنجالی‌ترین و مشهورترین سخنان او که به طنز در ذهن بسیاری از ایرانیان حک شده، جمله‌ای است که وی در مورد مرگ ندا آقاسلطان بیان کرده است؛ جایی که در نماز جمعه تهران قتل ندا آقاسلطان را کار بی‌بی‌سی دانست و عنوان کرد که وی در یک کوچه خلوت کشته شد.او اظهار داشت: “اگر نظام بخواهد با کسی برخورد کند، در خیابان برخورد می‌کند، نه در یک کوچه خلوت!”
احمد خاتمی در طول شش ماه گذشته با توجه به تریبون‌های زیادی که در اختیار دارد ـ او حتی بر خلاف سنت هر ساله در روز قدس به جای آیت‌الله هاشمی رفسنجانی نماز جمعه تهران را اقامه کرد ـ در صف اول کسانی قرار می‌گیرد که خواستار برخورد دستگاه قضایی با موسوی، کروبی و خاتمی هستند. وی به دفعات این مساله را با خشم و عصبانیت اعلام کرده و همواره در خلال ماه‌های گذشته معترضان ایرانی را وابسته به سرویس‌های جاسوسی انگلیس و آمریکا دانسته و اعتراض‌ها و شعارهای مردم را علیه اسلام و در مسیر براندازی نرم تعبیر کرده است.
آیت‌الله یزدی مخالف آزادی‌های مدنی
آیت‌الله یزدی رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و دبیر مجلس خبرگان از دیگر روحانیونی است که مخالفت‌های خود با معترضان را بیش‌تر در سطح رهبران جنبش سبز، به ویژه هاشمی رفسنجانی عیان کرده است. او در این مدت در موارد متعددی از هاشمی رفسنجانی انتقاد کرده؛ بخصوص بعد از نامه‌ی روزهای قبل از انتخابات هاشمی رفسنجانی به خامنه‌ای و صحبت‌های او در آخرین نماز جمعه‌ای که در تهران اقامه کرد.
محمد یزدی به خاطر حمایت‌های هاشمی رفسنجانی از معترضان و به کار نبردن خشونت علیه آنها توسط نیروهای نظامی هم‌چون بسیج و سپاه، خطاب به وی گفته بود: “شما دارید تقابل ایجاد می‌کنید بین سپاه و مردم، شما دارید مساله خشونت و حکومت نظامی را ترویج می‌کنید”. او با اشاره به آخرین خطبه‌های نماز جمعه آیت‌الله رفسنجانی گفته بود: “آقای هاشمی نماز جمعه که می‌خواند با گفتن اینکه در انتخابات تردید است همه چیز را خراب می‌کند”.
یزدی در مورد کروبی نیز گفته بود: “شخصیتی که لباس روحانیت بر تن دارد، امروز به عنوان یک جوک در جامعه مطرح شده است.” و درباره‌ی میرحسین موسوی هم نظر او چنین است: “سوابق فکری میرحسین موسوی معلوم است. ایشان چه افتخاری همراه خودش دارد؟ در دوره نخست وزیری همه می‌دانند وضعیت فکری‌اش چگونه بود.”
یزدی با اشاره به شعار “جمهوری ایرانی” که از سوی برخی سر داده ش، خطاب به سران جنبش سبز گفته است: “چطور می‌توانید این شعار را بشنوید و سکوت کنید”. پاسخ هاشمی رفسنجانی به صحبت‌های وی یک جمله بود: “برای ایشان دعای شفای عاجل و سلام” دارم و کروبی هم با اشاره به کهولت سن یزدی خواستار استعفای او از مسئولیت‌هایش شد.
