کنترل برادران قاچاقچی در اسکله های غیر مجاز؟

نویسنده
فیروزه متین

» دستور روحانی

یک هفته پس از اعلام قاچاق بودن ۶۰ درصد از کالاهای وارداتی به کشور و همچنین اشارات وزیر کشور دولت حسن روحانی به ورود “پول های کثیف” قاچاق به عرصه سیاست و انتخابات، حالا نوبت به حسن روحانی رسیده تا خواستار “مقابله” دستگاه های مسئول با اسکله های غیر مجاز شود.

خبرگزاری های رسمی، روز گذشته درباره دستور حسن روحانی درباره اسکله های غیر مجاز نوشتند: “یکصد و دومین جلسه ستاد هماهنگی اقتصاد مقاومتی به ریاست رئیس جمهور تشکیل و گزارشی از وضعیت قاچاق کالا و اقدامات دستگاه های مسئول در مبارزه با قاچاق ارائه شد.حسن روحانی در این جلسه با تاکید بر سیاست های اقتصاد مقاومتی، لطمه جدی قاچاق بر تولید ملی و حقوق مصرف کنندگان را بسیار زیانبار و غیرقابل تحمل دانست و به وزارت صنعت، معدن و تجارت دستور داد تا حرکت شفاف سازی و تسهیل تجارت قانونی را در جهت حمایت از تولید داخلی با جدیت دنبال کند.رئیس جمهور همچنین به ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز ابلاغ کرد تا اقدام لازم و هماهنگ برای مقابله با معابر ورودی و اسکله های غیرمجاز را فراهم کرده و از دخالت دستگاه های غیرمسئول در امر واردات جلوگیری کند”.

در همین حال، سایت تدبیر نیز در گزارشی تحلیلی به وابستگی این اسکله ها به برخی از نهادهای پرنفوذ اشاره کرده و با اشاره به دستور اخیر روحانی نوشته: “اینکه چطور می‏‌شود که در پی این سال‌‏ها همچنان در حوزه اقتصادی اسکله‌‏های غیرمجاز فعال هستند، یکی از سوالات اصلی است. این اسکله‏‌ها که هم در دولت احمدی‏‌نژاد و هم الان در دولت روحانی مورد اشاره جدی قرار گرفته‏‌اند، توسط چه کسانی حمایت می‏‌شوند؟ نکته دیگر اینکه کدام دستگاه‌‏های غیرمسئول، مشغول دخالت در امر واردات هستند که رئیس‌جمهوری دستور جلوگیری از دخالت آنها را داده است؟ با توجه به سخنان ۴ سال پیش احمدی‌نژاد و تکرار تلویحی آن توسط حسن روحانی اولین چیزی که به ذهن می‏‌رسد این است که قطعا پدیده اسکله‏‌های غیرمجاز که از گلوگاه‌‏های مهم وارداتی هم هستند، نمی‏‌تواند بدون پشتیبانی و حمایت‏‌های جدی چنین دامنه‏‌ای پیدا کند. نکته‌‏ای که به نظر می‏‌رسد حسن روحانی در بخش دوم ابلاغ خود به ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز اشاره‌‏ای گذرا به آن کرده و خواستار جلوگیری از دخالت دستگا‏ه‌‏های غیرمسئول در امر واردات شده است. به عبارتی باید این دو موضوع را با هم یکی دانست؛ یعنی بحث اسکله‌‏های غیرمجاز و دخالت دستگاه‏‌های غیر مسئول در واردات چیزی جدای از هم نیست”.

این گزارش افزوده: “به نظر می‏‌رسد که بحث اسکله‏‌های غیر مجاز، دستگاه‌‏های غیرمسئول در امر واردات و پول‌‏های کثیف حاصل از قاچاق کالا و مواد مخدر قسمت‏‌های مهم پازلی باشند که کنار هم‌ چیدن آن نشان می‌‏دهد فساد اقتصادی عمیق کشور که حتی مقام معظم رهبری هم بابت آن گوشزدهای جدی به مقامات سه قوه داشته‌‏اند، از کجا ریشه گرفته و چطور گسترده شده است”.

ماجرای اسکله های غیر مجاز که در اواسط دهه ۷۰ توسط مهدی کروبی و در برخی از روزنامه های دوران اصلاحات به آنها اشاره شد، اولین بار به طور رسمی از سوی محمود احمدی نژاد در همایش “راهبردهای نوین پیشگیری و مبارزه با قاچاق کالا و ارز” مورد اشاره قرار گرفت.

او در آن همایش که در سال ۹۰ برگزار شد، گفته بود: “کالاهای نظامی و دفاعی نیز می‌تواند از گمرکات رسمی کشور وارد شود و هیچ وزارتخانه‌ای خارج از کنترل گمرک نمی‌تواند اسکله‌ای داشته باشد.رئیس جمهور در ادامه گفت:‌ هر کسی برای خود حقوق فراقانونی قائل شود آنجا فساد ایجاد می‌شود”.

اشاره مستقیم او به ورود “کالاهای نظامی و دفاعی” نام “برادران قاچاقچی” یا سپاه پاسداران را به ذهن ها متبادر کرد و موجب شد تا محمدعلی جعفری نیز به آن واکنش نشان دهد.

جعفری در واکنش به احمدی نژاد، گفت: “این ارگان همچون سایر نهادهای نظامی اسکله‌هایی نظامی در اختیار دارد اما هیچگونه مبادله تجاری در آنها انجام نمی‌دهد. این بحثی انحرافی است که توسط افرادی که به نظر ما، ذینفع هستند، مطرح می‌شود. این افراد با مطرح کردن چنین بحثهایی، قصد دارند توجه دولت و دستگاه‌های دیگر را از جایی که قاچاق اصلی کالا اتفاق می‌افتد، منحرف کنند. نیروهای مسلح به طور طبیعی به دلیل وضعیت نظامی که دارند، اسکله‌هایی نظامی در اختیارشان است که در آنها هیچوقت بحث تبادل کالا صورت نمی‌گیرد و این مسایل صحبتهای انحرافی است که مطرح می‌کنند”.

 احمد خرم، وزیر راه دولت محمدخاتمی نیز، یکبار جزئیات بیشتری در باره این اسکله ها فاش کرد و گفت: “در شورای امنیت ملی و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز همان زمان این موضوع مطرح شده بود. گزارشی اعلام می کرد که ۹۴ پست اسکله غیرمجاز در کشور وجود دارد. از این اسکله ها کالا وارد و خارج می شد. از تمامی این اسکله ها کالاهایی مانند کامپیوتر و خوردو وارد می شد. آقای احمدی نژاد هم که اعلام کردند. این که دیگر حرف ما نیست. کالایی نظامی با بارنامه ای نظامی وارد می شود ولی کالای غیرنظامی و تجاری از این اسکله ها وارد می شد. حالا حرف ما این موارد اینگونه نیست. همان بحثی است که می گویم نباید نظام فنی و مهندسی کشور تحت تاثیر قرار گیرد”.

حالا اینبار، این حسن روحانی است که در کوران بحث ها درباره “پول کثیف”، به سپاه سیگنال فرستاده و خواستار برخورد با اسکله های غیر مجاز شده است.