بغداد اگر با قصه‌های “هزار و یک‌شب”اش در تاریخ نشسته، امروز با میزبانی “رایزنی‌های تاریخی” قصد برخاستن کرده است. نخستین مذاکرات رسمی سفرای ایران و آمریکا پس از 28سال قطع روابط دیپلماتیک، پنج‌سال پیش در بغداد برگزار شد. آخرین دور از رایزنی‌های استراتژیک ایران و شش کشور بزرگ دنیا، 13روز قبل در بغداد انجام شد. وزیر نفت هم در روزهای تعطیلی تهران به بغداد رفت تا درباره انتخابات تاثیرگذارترین سازمان بین‌المللی جهان سومی‌ها مذاکره کند. در بغداد همچنان می‌توان داستان‌های پرخواننده نوشت.
1- داستان امروز، قصه لابی برای انتخاب دبیرکل اوپک است. عربستان از ماه‌ها پیش “مجید المنیف”، نماینده‌اش در هیات عامل اوپک را به‌عنوان کاندیدای دبیرکلی اوپک معرفی کرده بود و عراق، سمیر غضبان را که روزگاری وزیر نفت بوده و امروز مشاور مالکی است کاندیدا کرده است. نماینده اکوادور هم به صف کاندیداها پیوسته تا نماینده ایران در هیات عامل اوپک هم از قصد ایران برای معرفی کاندیدای دبیرکلی اوپک خبر دهد. رویارویی ایران و عربستان برای انتخاب دبیرکل اوپک دوباره شکل گرفته است.
2- سال 2012 که تمام شود دوره شش‌ساله دبیرکل لیبیایی اوپک به پایان می‌رسد. “عبدالله سالم البدری” سال 2007، در شرایطی به‌عنوان دبیرکل اوپک انتخاب شد که این سازمان به دلیل اختلاف‌نظر ایران و عربستان سه سال بدون دبیرکل اداره شد. با جنگ ایران و عراق، نظام الفبایی و چرخشی انتخاب دبیرکل اوپک هم به محاق رفت و نمایندگان کشورهای کوچک‌تر اوپک، برنده دعوای بزرگ‌ترها شدند. لیبی، هم در گروه “باز”های اوپک به ایران نزدیک بود هم با کبوترهای عربی می‌پرید.پس وزیر نفت سابق لیبی کاندیدا شد تا وزیر نفت وقت ایران عبارت “یا ایران یا هیچ” را فراموش کند.
3- دبیرکل اوپک علاوه بر اداره دبیرخانه، مجری سیاست‌های کنفرانس وزراست اما، با تدوین گزارش‌ها، بسترساز همین تصمیمات است. ایران در شرایطی که تولید نفتش کاهش پیدا کرده و نیاز به انضباط اعضای اوپک دارد تا نفت دیگر اعضا، بازارهایش را نبلعد قطعا به عربستانی رای نخواهد داد که با زیرپا گذاشتن توافق اعضا بیش از سقف تولید مصوب، نفت تولید کرده و پا پیش‌تر گذاشته و از آمادگی‌اش برای جایگزینی نفت ایران خبر داده است. ایران که مخالف باشد، کاندیدای عربستانی باید به ریاض برگردد. وانگهی، سعودی‌ها به جهت پشتوانه تولید 10میلیون بشکه‌ای‌شان همواره خود را بزرگ‌تر معنوی اوپک معرفی کرده‌اند. پس اعضای کوچک‌تر حاضر نخواهند شد تا اداره اجرایی اوپک را هم به عربستان بسپارند تا نقششان کمرنگ‌تر شود. حمایت ایران که باشد ونزوئلا هم پشت غضبان است. پس می‌توان پیش‌بینی کرد انتخاب دبیرکل اوپک به اجلاس ماه دسامبر یا یک جلسه فوق‌العاده دیگر موکول شود.
4- ایران فعلا فرد مشخصی را برای دبیرکلی اوپک معرفی نکرده اما، رستم قاسمی، کاندیداتوری ایران را تایید کرده است. در شرایطی که ایران در صحنه بین‌المللی تحت فشار قرار گرفته، نه عربستان و عرب‌های اوپک حاضرند زمام اجرایی این سازمان را به دست یک ایرانی بسپارند و نه قدرت‌های بزرگ مصرف‌کننده نفت از چنین کاندیدایی استقبال می‌کنند.
5- تصمیم برای انتخاب و حمایت از کاندیدای دبیرکل اوپک تصمیم استراتژیک کشورهاست که در سطوح عالی گرفته می‌شود. وقتی رستم قاسمی به عراق می‌رود؛ هنگامی که حسین الشهرستانی، معاون نفتی نوری‌المالکی اعلام می‌کند: “وزیر نفت ایران حمایت این کشور از سمیر غضبان برای احراز پست دبیرکلی اوپک اعلام کرده است.” می‌توان دریافت که مقامات ارشد ایرانی تصمیم گرفته‌اند پشت عراق بایستند تا دولت مالکی وزن بیشتری در عرصه بین‌المللی و رقابت دبیرکلی اوپک بگیرد آن هم در مواجهه با نماینده عربستان، اینها میوه روابط تیره ریاض با تهران است.
6- ایران یا نباید کاندیدای مشخصی برای دبیرکلی اوپک معرفی کند یا صرفا یک نفر را برای ایجاد توازن در لابی‌گری‌اش روبه‌روی کاندیدای عربستان قرار دهد. عربستان هم می‌داند که نماینده‌اش بدون موافقت ایران روی صندلی دبیرکلی نخواهد نشست. پس یا باید امتیاز بزرگی به ایران دهد یا با کاندیدای عراقی هم‌صحبت شود. هم این لحن اما مهم است. آیا ایران امتیازی از عراق گرفته است؟ با افزایش تولید خود حالا نام خود را به عنوان دومین صادر‌کننده اوپک ثبت کرده است. آن هم در شرایطی که نفت ایران به تحریم رفته است. ایران اگر از کاندیدای عراقی حمایت می‌کند عراق هم نباید با افزایش تولید نفتش اجازه دهد تا مصرف‌کنندگان بزرگ با خیالی آسوده حلقه فشار نفتی را بر ایران تنگ‌تر کنند. معامله در دنیای سیاست پیچیده است.
7- قیمت نفت در سراشیبی افتاده و “برنت” برای اولین بار در هشت‌ماه گذشته با قیمت 97 دلار در هر بشکه معامله شده است. بودجه ایران با نفت 85 دلار بسته شده است و اگر روند نزولی قیمت نفت به کاهش صادرات نفتی ایران ضمیمه شود شرایط جالبی پیش نخواهد آمد. آیا عراق هم در بازی پیچیده “نفت” کنار ایران می‌ایستد یا تنها رایی برای نامزدش می‌خواهد؟ عربستان بازی‌اش را چیده است. “قصه‌های‌هزار و یک شب” اما ماجرای پادشاه ساسانی ایران است و “بغداد”.
منبع: شرق، شانزده خرداد