Normal 0 21 false false false FR X-NONE AR-SA
همزمان با اعلام رسمی زمان گفتگوهای کشورهای عضو شورای امنیت بعلاوه آلمان با جمهوری اسلامی بر سر بحران اتمی، بالاترین مقام دولتی ترکیه به تهران سفر کرده است تا بر اساس گمانه زنی ها، پیام رئیس جمهور ایالات متحده در خصوص مذاکرات پیش رو را به سران جمهوری اسلامی اعلام کند. این در حالی است که دیپلمات های جمهوری اسلامی پیشتر گفته اند تهران هرگز غنی سازی اورانیوم را متوقف نخواهد کرد.
علی اکبر صالحی، وزیر امور خارجه، روز گذشته در حاشیه دیدار مقامات دولتی جمهوری اسلامی و ترکیه در خاک سعدآباد خبر از قطعی شدن گفتگوی تهران با گروه 1+5 در روز سیزدهم آوریل ( پانزده روز دیگر) داد. به گزارش خبرگزاری ایرنا صالحی با تاکید بر اینکه زمان گفتگو ها مشخص شده است گفت دو طرف برای تعیین “محل گفتگو” در حال رایزنی هستند.
ناظران می گویند ترکیه، همسایه غربی ایران احتمالا میزبان مذاکراتی خواهد بود که قرار است بر سر برنامه اتمی جمهوری اسلامی انجام شود. کشوری که صالحی نیز برای دومین بار در یک ماه اخیر علاقه خود را نسبت به میزبانی آن اعلام کرد. وی به خبرنگاران گفت: “نظر شخصی بنده در خصوص محل برگزاری این گفت و گوها این است که ترکیه می تواند گزینه برتر باشد.”
علی اکبر صالحی روز ۱۲ اسفند،پس از انداختن رای خود به خبرنگاران گفته بود: “شخصا علاقمندم گفت و گوها در استانبول باشد.”
ولی نصر، مشاور وزارت خارجه آمریکا و کارشناس سیاست خارجی اما در صفحه توییتر خود نوشته جمهوری اسلامی بغداد را به عنوان میزبان گفتگوها پیشنهاد کرده است.
با این حال روز چهارشنبه صالحی خاطرنشان کرد، سعید جلیلی ـ– دبیر شورای امنیت ملی -ـ در حال بررسی پیشنهاد ترکیه برای میزبانی این مذاکرات است. به گفته وزیر خارجه جمهوری اسلامی اعضای شورای امنیت به ترکیه برای چیدن میز مذاکرات با تهران در این کشور چراغ سبز داده اند.
سفر اردوغان به تهران
در همین حال روز گذشته رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه، وارد تهران شد و مورد استقبال گرم مقامات دولت محمود احمدی نژاد قرار گرفت. در هفته های اخیر با اعلام خبر سفر بالاترین مقام دولت ترکیه به ایران، گمانه زنی هایی مطرح شده بود مبنی بر اینکه اردوغان با پیام “جدی” اتمی ایالات متحده به جمهوری اسلامی وارد تهران می شود. وی روز دوشنبه همین هفته در حاشیه اجلاس بین المللی امنیت هسته ای در کره جنوبی با باراک اوباما دیدار کرد.کارشناسان می گویند رئیس جمهور ایالات متحده از اردغان خواسته است تا به تهران تاکید کند، مذاکرات پیش رو می تواند آخرین فرصت جمهوری اسلامی برای ممانعت از تحریم های نفتی و یا حتی حمله نظامی باشد.
اوباما : پنجره در حال بسته شدن است
اوباما پس از دیدار با اردوغان مقابل خبرنگاران بین المللی قرار گرفت تا به سران جمهوری اسلامی گوشزد کند فرصت حل و فصل برنامه اتمی تهران از طریق “دیپلماسی” رو به اتمام است. رئیس جمهور ایالات متحده به صراحت گفت :“پنجره‌ای از زمان برای حل دیپلماتیک این موضوع وجود دارد، اما این پنجره در حال بسته شدن است.” ناظران این مواضع را یکی از جدی ترین هشدار های وی به جمهوری اسلامی از زمان روی کارآمدن وی در سال 2009 می دانند.
از همین رو تحلیل گران سفر اردوغان به تهران را محکی برای بررسی میزان آمادگی جمهوری اسلامی برای انعطاف در مقابل غرب می دانند. وی در سفر دو روزه خود قرار است با محمود احمدی نژاد و علی لاریجانی دیدار کند. علی لاریجانی در سال های نخستین ریاست جمهوری احمدی نژاد از سوی رهبرجمهوری اسلامی به عنوان مسئول برنامه اتمی معرفی شد، اما وی به دلیل آنچه اختلاف نظر شدید با رئیس دولت بر سر پرونده اتمی خواند، از سمت خود کناره گیری کرد.
جمهوری اسلامی از سوی شورای امنیت سازمان ملل متهم به تلاش به فعالیت های غیر صلح آمیز اتمی است؛ اتهامی که جمهوری اسلامی آن را رد می کند. با این حال شورای امنیت تاکنون چهار بار با تصویب قطعنامه هایی، تحریم هایی سیاسی و اقتصادی علیه چهره های حقوقی و حقیقی وابسته به حکومت وضع کرده است. تصویب تمامی تنبیهات شورای امنیت علیه جمهوری اسلامی در زمان محمود احمدی نژاد صورت گرفته است.
مواضع مقامات جمهوری اسلامی
طبق سنت دیپلماتیک در جمهوری اسلامی آیت الله خامنه ای سیاست های راهبردی نظام را تعیین می کند و اوست که حرف اول و آخر را در برنامه اتمی می زند. برای نمونه پاییز دو سال پیش، پس از آنکه نمایندگان دولت حتی پیش نویس توافقی برای تبادل سه چهارم اورانیوم ایران با غرب را در وین امضا کردند، آیت الله خامنه ای از تهران این توافق را باطل اعلام کرد و از نمایندگان دولت خواست امضای خود را از پای آن توافق نامه بردارند.
رهبر جمهوری اسلامی در آخرین خطبه سیاسی نماز جمعه تهران به گونه ای سخن گفت که ناظران نسبت به مذاکرات پیش رو و دستاوردهایش ابراز بدبینی کردند. وی 14 بهمن گفته بود: “نباید از ارزش‌های اصولی غافل شد و سرگرم مسائل فرعی بود؛ یکی از کارهای اساسی ما این است که فریب لبخندها و دروغ‌های دشمن را نخوریم. گاهی به روی ما لبخند می‌زنند.”
شانزدهم اسفند پس از نامه نگاری های متعدد میان دبیرشورای امنیت ملی جمهوری اسلامی با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، کاترین اشتون سرانجام پذیرفت تا 1+5 بار دیگر با تهران بر سر بحران اتمی جمهوری اسلامی به گفتگو بنشیند. وی در بیانیه خود البته ابراز امیدواری کرد جمهوری اسلامی وارد “مرحله ای از گفتگوهای سازنده” شود؛ مرحله ای که به گفته وی “بتواند به نگرانی های جامعه جهانی درباره برنامه هسته ای این کشور پایان دهد”.
اشتون ماه گذشته در پاسخ به درخواست سعید جلیلی برای ادامه مذاکرات اتمی از آن استقبال کرده اما از یاد نبرده بود تا به سران نظام تاکید کند تنها به مذاکرات “معنا دار” علاقه دارد.
آخرین دور مذاکرات اتمی میان جمهوری اسلامی و غرب به زمستان سال گذشته بر می گردد. اشتون زمانی که از جلسه با جلیلی در استانبول بیرون آمد به خبرنگاران گفت که “کاملا ناامید” شده است.
هیچگاه تعلیق نخواهیم کرد
خواسته اصلی غرب در مذاکرات اتمی، تعلیق “غنی سازی اورانیوم” است؛ امری که ماه گذشته و پس از اعلام برگزاری دور جدید مذاکرات اتمی، دیپلمات های جمهوری اسلامی که مواضع میانه تهران را اعلام می کنند، تاکید کردند به آن تن در نخواهند داد. سلطانیه طلایه دار چنین مواضعی بود. او گفت: “ما هیچگاه فعالیت‌های هسته‌ای خود را تعلیق نخواهیم کرد و به فعالیت‌های خود تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادامه می‌دهیم.”
با این حال ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، روسیه و چین به علاوه آلمان در برابر این مواضع خاموش ننشستند و در جریان اجلاس دوره‌ای شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با انتشار بیانیه ای از جمهوری اسلامی خواستند در مذاکرات “جدی” باشد: “ما از ایران می‌خواهیم برای دستیابی به نتایج ملموس، بدون پیش‌شرط وارد روند مذاکراتی جدی و بدون وقفه شود.”
همزمان علی آهنی، سفیر جمهوری اسلامی در پاریس هم گفته بود دولت متبوعش هرگز غنی سازی اروانیوم را متوقف نخواهد کرد: “حق ما در غنی سازی اورانیم قابل مذاکره نیست و تهران حاضر نیست این فعالیت‌ها را متوقف کند.”
سلطانیه: ما آماده ایم پاسخ دهیم
گفتنی است شنبه همین هفته علی اصغر سلطانیه به رادیو فارسی بی بی سی گفت: “بیایید بر سر میز مذاکره بنشینیم. اگر شما سئوالی دارید، ما آماده‌ایم پاسخ دهیم.”
وی همچنین پیرامون دیدار بازرسان سازمان بین المللی انرژی اتمی از منطقه بحث برانگیز پارچین، انتظار آژانس را “بی جا” خوانده و گفته است: “انتظار معمول و بجایی نیست که برای بازدید از تاسیسات نظامی یک کشور، یک‌روزه تصمیم گرفته شود.”
پارچین نام شهرک و منطقه‌ای است در جنوب شرقی تهران و در شمال شرقی شهرستان پاکدشت که بخش مهمی از تاسیسات هسته ای جموری اسلامی در آنجا بنا نهاده شده است. پیشینه کارخانه های صنایع دفاعی در پارچین به هشتاد سال پیش باز می گردد. گفته می شود جمهوری اسلامی در پارچین انفجارهای پرقدرتی را آزمایش کرده است که می تواند با تلاش احتمالی تهران برای دستیابی به توانایی ساخت سلاح اتمی مرتبط باشد.
اطلاعات موثق از پارچین
ماه گذشته یوکیا آمانو، دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در یک کنفرانس مطبوعاتی از “اطلاعات موثقی” سخن گفته بود که نگرانی های آژانس پیرامون فعالیت‌های اتمی جمهوری اسلامی در منطقه نظامی پارچین را تایید می کند.
همزمان ژنرال هرمان نکائرتس معاون دبیرکل آژانس در امور پادمان نیز از تصاویر ماهواره ای سخن گفته بود که محل دقیق جایی در پارچین که به اعتقاد آژانس در آنجا یک اتاق انفجاری رخ داده را نشان می دهد.
تصاویر ماهواره ای
در شرایطی که دیپلمات ها در وین گفته بودند به تصاویری دست یافته اند که تردد کامیون و ماشین های خاک بردار را در پارچین نشان می دهد، فریدون عباسی ـ– رئیس سازمان انرژی اتمی ـ به- خبرنگاران گفته این “مسئولان نظامی کشور” هستند که باید در مورد تقاضای بازدید اتباع خارجی از پارچین تصمیم گیری کنند. وی همچنین تاکید کرده در سایت پارچین هیچ گونه فعالیت هسته ای انجام نشده است.
