پرده جنگ افتاده است. مدتی است دیگر در فردیس کرج خروسها نمیجنگند و کوس جنگ خروسها در “ملارد” به صدا در میآید. “فری” قبلادر فردیس بود اما این روزها در ملارد خروسهایش را نگه میدارد و روی تختی به جنگ میاندازد. سوله “فری” در ملارد آنقدر بزرگ است که حدود ۲۰۰ نوع از خروس را در خود جای داده است. تماشای این جنگ دیگر به سادگی نیست. قبلابرای تماشای جنگِ خروسها در فردیس نزدیک بازارِ چوب فروشها باید هزارتومان، ورودیه میپرداختید اما از روزی که چارچوب و داربست محل برگزاری جنگِ خروسها در فردیس جمع شد، این نوع از مبارزات به ملارد منتقل شد. برپایی جنگ خروسها به دلیل ازدحام و علنی شدن گروکشی تعطیل شد. حالادر ملارد باید برای تماشای هر جنگ و ورود به حاشیه میدان جنگ خروسها دو هزار تومان بپردازید. باغِ بزرگی است که هرگونه شرایط برای جنگیدن خروسها نیز فراهم است. به جز مبلغ ورودی که پرداخت میکنید تقریبا روی هر خروس بسته به نظر کارشناسی خروس بازها بین پنج تا شش میلیون تومان گروکشی میشود. معمولاعلاوه بر این رقم مبلغی هم از جیب حدود ۵۰ نفری که در این باغ جمع میشوند جابه جا میشود. یعنی مبلغ اول بین دو نفر گرو بسته میشود اما ناظران گود هم چیزی حدود همین رقم را در شرط بندیهای خود جابه جا میکنند. این روزها هم از خروسها به بهترین نحو مراقبت میشود تا سن دو سالگی. این حیوانات همانند ورزشکاران حرفهای برای روز مبارزه تربیت میشوند و شرط بندیها روی نتیجه بازی انجام میگیرد. مبارزه بین دو یا چند خروس که برای جنگیدن تربیت شدهاند در یک “رینگ” است این دو خروس ابتدا منقار در منقار روی رینگ گذاشته میشوند و سپس مبارزه برای مرگ آغاز میشود. مبارزه خروسها ۱۰ تا ۲۰ دقیقه طول میکشد. اگرچه تمام خروس بازیها به مرگ منجر نمیشود اما این مبارزه میتواند صدمات جسمانی سهمگینی را بر خروس وارد کند. معمولاافراد که دور نشستهاند هیجانشان را روی مبلغی که شرط بستهاند، تخلیه میکنند. دو صاحب خروسها هم بیش از هر شخصِ دیگری به میدان مبارزه نزدیک هستند.
«بهمن» خروس لاری را از قفس خارج میکند روی زمین میگذارد، تا برای مبارزه آمادهاش کند. خروس تاب ندارد، به سمت قفس دیگر خروسهای لاری حمله ور میشود، جالب اینجاست خروسهای در قفس هم آماده مبارزهاند، سرهایشان را از قفس بیرون آوردهاند و با پاهایشان به سمت خروس بیرون از قفس حمله میکنند. صدای خروسها که آواز سر دادهاند واکنشی است به خروسی که بیرون از قفس بال و پر باز میکند. نکته دیگر در مبارزه خروسها این است که معمولاابزاری مانند قلاب ماهیگیری و تیز و برنده به پای خروسها بسته میشود تا ضربات کاریتر شود. البته از این ابزار در این مبارزه خبری نیست چراکه مبارزه به قصد کشت نیست و این توافق دو صاحب خروس است. اطراف رینگ همهمه است و طرفِ دیگر مبارزه سر میرسد. خروس لارینژاد افغان میهمان رینگ است و قرار است در مقابل خروس لاری افغانی – ترک “بهمن” به مبارزه بپردازد. “بهمن” خروس خود را آماده میکند. گردن خروس را به سمت خود میگیرد و نگاهش میکند، با پارچهای تن و منقارش را خیس میکند. دوباره پارچه را در آب خیس میکند و آبش را در گلوی خروس میچکاند. چیزی شبیه به این آمادگی هم در طرف دیگر اتفاق میافتد. مبارزه شروع میشود. همهمه بالامی گیرد. حمله با پا ضربه اصلی و کاری در این مبارزه است. آنقدر میزنند که خروس از خروس قابل تشخیص نمیشود!
”بهمن” درباره مبارزهها میگوید: “در فردیس به دلیل اینکه قمار میشد این فضا برچیده شد و تنها دو نفری که خروس جنگی داشتند گرو نمیکشیدند و تماشاگران هم روی خروسها شرط بندی میکنند. خیلیها در بازی فوتبال این کار را میکنند، مثلایک میلیون تومان برای یک تیم و یک میلیون تومان روی تیم دیگری شرط میبندند. تازه ورودی را هم باید محاسبه کرد. الان هم جنگهایی اینجا صورت میگیرد که حیوان سالم باشد و پرهایش نریخته باشد.”
”بهمن” ۶۰ ساله است و از کودکی به خروس بازی و نگهداری از خروسهای لاری جنگی علاقهمند بود. خروسهای لاری دو رگه ترک – افغان،نژاد ترکیهای، افغانی و ایرانی از جمله خروسهایی هستند که “بهمن” نگهداری میکند. در میان آنها خروس خستهای را نشانم میدهد که سه میدان در شمال ایران، نوشهر به جنگ نشسته بود و بعد از این جنگها کرک و پرش میریزد و زخمی میشود. “بهمن” آن را ۵۰۰ هزار تومان خرید. خروسهای لاری با قیمتی بین ۵۰۰ تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان دست به دست میشوند. اگر روزی قصد خرید خروس لاری داشتید برای اینکه مطمئن شوید خروس نرمالی است نگاه کنید به اینکه به آدمیزاد حمله میکند یا نه. “بهمن” میگوید: “خروس لاری که به انسان حمله کند، خروس نرمالی نیست و نباید پولی برای خرید آن پرداخته شود.”
فصل واقعی مبارزه خروسها زمستان است. در این روزهای داغ تابستان خروسها به گفته “بهمن” که انواع خروس لاری پرورش میدهد و میفروشد، به “لَک” میروند و پَر ندارند. شرایط مبارزه خروسها به همین سادگیها مهیا نمیشود و آداب ویژهای دارد. یکی اینکه روی زمین سفت و سخت سیمان و آسفالت نمیجنگند، دلیلش این است که زود خسته میشوند و از نفس میافتند. یک یا دو تخته فرش روی چارچوبی پهن میشود تا خروسها در آنجا به مبارزه بپردازند. “بهمن” سعی دارد از تماشای مبارزه خروسها منصرفم کند، نگران است ریگی به کفش داشته باشم! پیشنهاد میکند به تماشای جنگ صوری خروسها بنشینم؛ “جمعه صبح، جاده قدیم کرج، سولهای متعلق به شهرداری فعال است، تابلویی دارد که روی آن نوشته «پرندگان زینتی خرید و فروش میشود»، چند دقیقهای کوتاه خروسها را به جنگ میاندازند. البته خروسهای اسقاطی را آنجا خرید و فروش میکنند.” دوم اینکه آب و هوا هم باید مهیا باشد یعنی حیوان باید آبی خورده باشد هم به دهانش و هم به تنش. حالادر روزهای آخر تیرماه با این آفتاب رمقی برای مبارزه خروسها نمیماند! اما باز هستند کسانی که تدارکات مبارزه خروسها را در این روزها فراهم میکنند.
قدمت تاریخی سرگرمی با خروسها. مبارزه خروسها تاریخچهای به قدمت چندین قرن دارد. اولین بار خروسها برای خروس بازی در جنوب شرقی آسیا و زمانی بیش از سه هزار سال پیش تربیت شدند و این بازی به تدریج به یونان، رم و انگلیس رسید و حدود ۲۰۰ سال قبل اقیانوس اطلس را هم رد کرد. خروس بازی از قدیمیترین مبارزه پرتماشاگر جهان است و قدمت آن در ایران به شش هزار سال قبل بازمی گردد. دایره المعارف بریتانیکا با استناد به گفته یک نویسنده از شواهد وجود این مبارزه به عنوان یک تفریح و سرگرمی در تمدن دره “سند” یاد میکند. این مبارزه در دوران باستان در کشورهای هند، چین، ایران و سایر کشورهای شرقی متداول بوده و پیش از میلاد مسیح به یونان میرسد. در سراسر جهان همچنان خروس بازی به عنوان یک جریان اصلی ادامه دارد اما برخی از کشورها این ورزش را ممنوع اعلام کردهاند. گرچه خروس بازی امروز توسط سازمانهای حمایت از حیوانات ممنوع اعلام شده است اما از آنجایی که این مبارزه به عنوان یک سرگرمی در چارچوب فرهنگی در برخی کشورها به شمار میرود ممنوعیت آن همیشه مخالفانی داشته است. این مبارزه وحشیانه به سرعت در آمریکا مورد توجه قرار گرفت و آمریکای شمالی، جنوبی و مرکزی و به ویژه نیویورک، فیلادلفیا و بوستون از این مبارزه در سال ۱۸۰۰استقبال کردند. در همین زمان بود که مردم به ماهیت خشن این سرگرمی پی بردند و در بسیاری از ایالتها مبارزه خروسها ممنوع اعلام شد. امروز خروس بازی در تمام ۵۰ ایالت آمریکا و ناحیه کلمبیا جرم محسوب میشود اما با این حال هنوز این بازی خشن در قسمتهایی از آمریکا طرفدار دارد. در سال ۱۸۳۵ به وسیله سازمان حفاظت از حیوانات خروس بازی در انگلیس و در ۱۸۹۵ در اسکاتلند ممنوع شد. برای مدت طولانی رومیها یونان را به دلیل این ورزش منحرف میشمردند و آنها را تحقیر میکردند اما در نهایت خودشان هم از این مبارزه الگو برداری کردند و مسابقات خروس بازی با شور و شوق بسیاری در رم برگزار میشد. خروس بازی در اوایل یک مراسم نیمه فرهنگی - سیاسی در آتن به شمار میرفت و برای ارتقای حس شجاعت در اذهان جوانان ادامه پیدا کرد، اما بعد از اینکه انحرافاتی ایجاد شد در یونان و سایر نقاط دنیا تنها به عنوان یک سرگرمی بدون هیچ گونه قصد سیاسی یا فرهنگی به کار گرفته شد. اولین بار واژه خروس جنگی به عنوان یک سرگرمی، بازی در سال ۱۶۴۶ متداول شد. اصطلاح خروس جنگی توسط “جورج ویلسون” در اولین کتاب خروس بازی به کار رفته است. فصل اصلی مبارزه خروس بازی زمستان است و در مناطق سردسیر این ورزش بیشتر انجام میگیرد. تصویری از خروس جنگی متعلق به قرن ششم پیش از میلاد در طول حفاری شهری در نزدیکی بیت المقدس پیدا شد و این از اولین تصاویر مبارزه خروس هاست که تا به حال پیدا شده است.
در سوله “فری” تنوع خروس آنچنان بود که اگر فرصت عکاسی مهیا بود تصویر خروسهای مینیاتوری و پاکوتاه که به مدل خروس تزئینی معروف بود میتوانست شما را نیز غافلگیر کند. با این حال قیمت “مرغ” در نوسان است و این خروسهای بیمحل هستند که وارد رینگ مبارزه میشوند. این روزها کسی سراغ گوشت خروس آن هم لاری را نمیگیرد و این پرنده جنگجو هیچ محبوبیتی نزد کسانی که سرِ مرغ میبرند ندارند. این خروسهای بیمحل فارغ از همه اتفاقاتی که بر سر یک مرغ در دنیای امروز میافتد، قرن هاست پرورش داده میشوند تا صاحبانشان از مبارزاتشان پولی به جیب بزنند تا مرغی بخرند!
منبع: شرق