لزوم درک موقعیت منطقه یی

آذر منصوری
آذر منصوری

تغییرات صورت گرفته در خاورمیانه و درک موقعیت منطقه‌یی کشورمان یکی از دلایل مورد توافق قاطبه اصلاح‌طلبان برای شرکت در انتخابات دور یازدهم ریاست‌جمهوری بود. اصلاح‌طلبان با درک موقعیتی که کشور در آن قرار گرفته بود و لزوم تغییر رویکرد‌ها در قوه مجریه ضرورت این تغییر را به عنوان مهم‌ترین اولویت خود در انتخابات قرار دادند و از همین رو گفتمان غالب در انتخابات نیز سیاست خارجی بود تا با این تغییرات بتوان کشور را از یک سو از تحریم‌ها نجات داد و از سوی دیگر با توجه به تحولات خاورمیانه از پیامد‌های زیانباری که رفته‌رفته به وخامت بیشتری نیز می‌انجامد جلوگیری کرد. در این راستا مهم‌ترین عملکرد دولت یازدهم به‌کار‌گیری دیپلماسی فعال بود که از آغاز به‌کار مسوولان جدید وزارت خارجه به بهترین شکل ممکن در حال انجام است. ازطرف دیگر در عرصه سیاست داخلی نیز نیاز به به‌کارگیری گفتمان مشترک ضد تحریم در کنار رفتار سازنده دستگاه دیپلماسی کشور می‌تواند در رفع این تحریم‌ها و مخاطرات که تداوم درگیری‌ها در خاورمیانه است‌تاثیر جدی به جای گذارد اما توجه همه‌جانبه به آنچه در سوریه می‌گذرد به ویژه پس از بمباران شیمیایی که منجر به کشته شدن و آسیب‌های بلندمدت و دامنه‌دار غیرنظامیان این کشور شده اتفاق جدیدی است و درگیری‌ها در سوریه را وارد مرحله نگران کننده و غیرقابل برگشت می‌کند. آن هم در حالی که تاکنون بیش از صد هزار نفر در این درگیری‌ها کشته شده‌اند، میلیون‌ها انسان که غالب آنها را زنان و کودکان تشکیل می‌دهند در خیل عظیم آوارگان قرار دارند، جمعیتی که همواره بیشترین آسیب را از جنگ‌ها و خشونت‌ها می‌بینند؛ خشونتی که تا سالیان سال بر جسم و روح آنان سنگینی می‌کند.


دولت سوریه خسارات بی‌شماری را به شهرهای خود وارد آورده که سال‌ها طول می‌کشد تا مجددا ساخته شوند. تروریست‌ها نیز از این فرصت استفاده کرده و روزبه‌روز دامنه جنگ را گسترده‌تر می‌کنند. تداوم در‌گیری‌ها باعث درگیری‌های فرقه‌یی نیز شده است.


پیامد این درگیری از نوعی است که دیر یا زود دامن کشورهای خاورمیانه را که مستعد این درگیری‌ها هستند خواهد گرفت. افزایش بمبگذاری‌ها درچنین کشورهایی مثل عراق که در همسایگی ما قرار دارد این خطر را آشکار‌تر می‌کند.
در چنین شرایطی به طور قطع مناسب‌ترین راهکار در مواجهه با این بحران پرهیز از هر نوع همسویی با افراطیون داخلی و خارجی از جانب دستگاه دیپلماسی کشور است. نقشی که توسط دستگاه دیپلماسی دولت یازدهم تا کنون به‌کار گرفته شده به بهترین شکل ممکن اجازه عرض اندام از افراطیون را گرفته است و تداوم همین رویکرد نیز به طور قطع از یک سو به تاثیرگذاری مثبت ایران در تحولات خاورمیانه خواهد انجامید و از سوی دیگر نیز با به‌کار‌گیری ظرفیت‌های دیپلماسی عمومی به انسجام درونی نیز خواهد افزود؛ انسجامی که هم ضرورت رفع حبس‌ها و حصرها و هم همکاری همه‌جانبه همه نهادها و جریانات سیاسی با دولت را دوچندان می‌کند، انسجامی که اولین لازمه آن ایجاد اعتماد و اجماع ملی است. به طور قطع در صورت وقوع این امر نقش ایران نه تنها در تحولات خاورمیانه تعیین‌کننده خواهد بود بلکه بهانه را از دست مخالفان بین المللی که طی هشت سال گذشته به شمارشان افزوده شده است خواهد گرفت، مشروط بر اینکه صورت مساله یعنی موقعیت منطقه‌یی ایران پس از تحولات خاورمیانه به درستی ترسیم و درک شود.


فعال سیاسی اصلاح‌طلب

منبع: اعتماد