در ادامه تنش ها میان جمهوری اسلامی و دولت های غربی، رئیس دستگاه دیپلماسی دولت جمهوری اسلامی ادعای اخیر دولت کانادا مبنی بر در دست داشتن دو عنصر “القاعده ایران” در یک توطئه خرابکاری را به استهزا گرفته و آن را یک “افتضاح” خوانده است.
وزیر خارجه دولت محمود احمدی نژاد می گوید “خنده دار ترین چیزی ” که در “زندگی ۶۴ ساله اش” شنیده ادعایی است که دولت کانادا به تازگی علیه تهران مطرح کرده است. به گزارش خبرگزاری فارس علی اکبر صالحی که صبح دیروز در حاشیه سی‌و دومین نشست “گروه کاری ویژه تدوین کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر” در تهران با خبرنگاران صحبت می کرد، در پاسخ به سئوالی مبنی بر اینکه پلس کانادا مدعی شده دو نفر مرتبط با عناصر القاعده در ایران را به اتهام تلاش برای از خط خارج کردن قطار کانادا دستگیر کرده، گفته است: “این مضحک‌ترین حرفی است که تا به امروز شنیده‌ام، القاعده ایران یک حرف کذب است و آنقدر مفتضح که تعجب می‌کنم.”
وی بدون اشاره به سابقه جمهوری اسلامی در پناه دادن و ارتباط با اعضای فراری القاعده، افزوده: “امیدوارم اگر واقعا چنین خبری صحت داشته باشد دولت کانادا مقداری به عقلانیت و شعور مردم مراجعه کند.”
پلیس کانادا در بیانیه ای که در خصوص این طرح تروریستی منتشر کرده گفته “این افراد توانایی و قصد انجام چنین اقدامات جنایتکارانه‌ای را داشته‌اند اما هیچگونه تهدید قریب الوقوعی از ناحیه این افراد برای عموم مردم، کارکنان خط آهن، مسافران قطار یا زیرساخت‌های آن وجود ندارد”.
رامین مهمانپرست ـ– سخنگوی وزارت خارجه ـ نیز روز سه شنبه با رد ادعای کانادا گفته: “هیچ مدرک مستندی در باره این افراد ارائه نشده است.”
پلیس کانادا دونفر را به عنوان مظنونین توطئه خرابکاری اخیر معرفی کرده است: شهاب الصغیر ۳۰ ساله، ساکن مونترئال و رائد جاسر ۳۵ ساله ساکن تورنتو.
گفته می شود آن ها در حال برنامه ریزی برای انجام حمله ای تروریستی به یک قطار مسافربری “وایا ریل” در تورنتو بوده اند. مقامات کانادایی این توطئه را اولین نقشه تحت حمایت القاعده در خاک کانادا توصیف کرده اند.
خبرگزاری فارس، نزدیک به سپاه در گزارشی که برای پوشش این خبر تهیه کرده، نوشته است: “ادعای پلیس کانادا مبنی بر مرتبط بودن افراد فوق با عناصر القاعده در ایران در حالی مطرح می‌شود که ایران به عنوان یکی از بزرگترین قربانیان تروریسم همواره با حضور گروه‌های تروریستی در خاک خود مبارزه کرده است.”
مهمانپرست نیز در کنفرانس هفتگی خود به خبرنگاران حاضر گفته است: “تفکرات گروه های افراطی به ویژه القاعده از نظر سیاسی و اعتقادی به هیچ وجه با جمهوری اسلامی ایران همخوانی ندارد.”
اواخر پاییز سال ۹۰ روزنامه القدس العربی، با انتشار گزارشی نوشته بود تعدادی از اعضای ارشد القاعده به همراه خانواده‌های خود در ایران و تحت اقامت اجباری هستند. این نشریه چاپ لندن در مطلب مذکور به نام‌های مصطفی حامد (ابوولید) از اعضای ارشد و قدیمی القاعده، ابوحفص (از معاونان مهم اسامه بن لادن) اشاره کرده بود.
القدس العربی همچنین در حالی به نام سلیمان ابوغیث (سخنگوی سابق القاعده) به عنوان دیگر زندانی جمهوری اسلامی اشاره کرده بود که شهریور سال ۸۹ روز نامه “الرای العام” ادعا کرد وی به همراه چند نفر از سران این تشکیلات -ـ که مدت‌ها در ایران زندانی بودند ـ- آزاد شده و به افغانستان بازگشته اند. این جریده کویتی نوشته بود القاعده برای آزادی زندانیان خود به یک توافق چند مرحله ای با جمهوری اسلامی رسیده است.
۲۰ عضو خاندان بن لادن در ایران
تیرماه سال ۸۹ نیز عمر بن لادن فرزند چهارم رهبر سابق القاعده، از حضور ۲۰ تن از اعضای خانواده خود در ایران خبر داد؛وی گفته بود که “این افراد درمحلی در تهران زندگی می‌کنند و بدون مجوز نمی‌توانند آن محل را ترک کنند یا تماس تلفنی برقرار کنند”.
در همان زمان خبرگزاری رویترز گزارش داد ایمان خواهر عمر بن لادن به سفارت عربستان در تهران پناهنده و پس از آن به سوریه منتقل شده است.
تاریخچه بازداشت
گفتنی است پس از حمله نظامی ایالات متحده و ناتو به افغانستان در سال ۲۰۰۱ به تلافی عملیات تروریستی یازدهم سپتامبر، گروهی از اعضای القاعده به ایران گریختند. تعدادی از این افراد توسط ماموران امنیتی و انتظامی دستگیر شدند. جمهوری اسلامی تا مدت‌ها حضور این افراد رادر ایران تکذیب اما سرانجام در سال ۱۳۸۳ اعلام کرد چند نفر از اعضای القاعده در زندان هستند.
سر‌شناسترین چهره بازداشت شده سیف العدل، عضو مصری سازمان القاعده و از معتمدان بن لادن بود که بیش از هشت سال در بازداشت جمهوری اسلامی به سر برد.
مقامات اطلاعاتی در واشنگتن بر این باورند که وی در سال ۲۰۰۸ بر اساس یک توافق نامه مبادله میان جمهوری اسلامی و القاعده به این سازمان تحویل داده شده است. در مقابل آزادی سیف العدل، حشمت الله عطار‌زاده کارمند کنسولگری جمهوری اسلامی در پاکستان که ۲۳ آبان‌ماه ۱۳۸۷ در شهر پیشاور ربوده شده بود به ایران بازگشت.
خبرگزاری‌های جمهوری اسلامی هم در فروردین ماه ۱۳۸۹ از آزادی حشمت‌الله عطار زاده توسط “سربازان گمنام امام زمان” ( ماموران وزارت اطلاعات) خبر دادند.
انتقادات غرب
ایالات متحده و اروپا بارها جمهوری اسلامی را به دلیل عدم تحویل اعضای القاعده به کشورهایی که به آن تعلق دارند، انتقاد کرده اند. سازمان های اطلاعاتی غربی اعتقاد دارند نگهداری و آزادی این افراد توسط تهران باعث می شود آن ها از دستیابی به اطلاعاتی که می تواند منجر به محدود کردن فعالیت های تروریستی القاعده شود باز بمانند.
دولت نخست جورج بوش بارها از جمهوری اسلامی خواسته بود سیف‌العدل و دیگر اعضای القاعده در ایران را به این کشور تحویل دهد. اما جمهوری اسلامی گفته بود تنها حاضر است اعضای القاعده را با رهبران سازمان مجاهدین خلق در عراق معاوضه کند.
اخبار تایید نشده حاکی از آن است که پس از کشته شدن اسامه بن لادن توسط نیروهای ویژه آمریکایی در پاکستان، رهبران ارشد القاعده سیف العدل را به عنوان “رهبر موقت” این سازمان تروریستی برگزیدند. اما بعدها بر سر رهبری ایمن الظواهری دست راست بن لادن به توافق رسیدند.
کانادا: دولتی حمایت نکرده است
پلیس کانادا گرچه گفته افرادی که به تازگی بازداشت شده اند از حمایت “عناصر القاعده در ایران” برخوردار بوده اند اما متذکر شده است که “هیچ نشانه‌ای از اینکه این حملات با حمایت یک دولت انجام شده باشد وجود ندارد.”
تابستان پارسال وزارت خارجه کانادا به صورتی ناگهانی با انتشار بیانیه ای، با معرفی دیپلمات های جمهوری اسلامی در این کشور به عنوان “عناصر نامطلوب” اعلام کرد: “روابط دیپلماتیک بین کانادا و ایران به حالت تعلیق درآمده است. تمام دیپلمات‌های کانادا ایران را ترک کرده‌اند و به دیپلمات های ایران در اوتاوا گفته شده است که در مدت ۵ روز این کشور را ترک کنند.”
دولت کانادا در بیانیه خود جمهوری اسلامی را “مهم ترین تهدید برای صلح جهانی و امنیت دنیا” دانسته، همچنین کمک های نظامی تهران به دولت بعث سوریه، تهدید اسرائیل و “لفاظی های نژاد پرستانه و ضد سامی” را از جمله دلایل قطع کامل روابط با جمهوری اسلامی اعلام کرد.
در آن زمان، روزنامه کیهان که توسط نماینده آیت الله خامنه ای اداره می شود با انتشار گزارشی در خصوص تعطیلی “سفارت متروکه” کانادا نوشته بود: “دولت کانادا در اقدامی سیاسی و همسو با سیاست های ضد ایرانی روباه پیر، آمریکا و رژیم صهیونیستی سفارت متروکه خود در تهران را به دلیل عدم توقف در فعالیت های هسته ای، حمایت از سوریه و دشمنی با رژیم صهیونیستی از سوی جمهوری اسلامی ایران بست.”
حدود ۴۰۰ هزار ایرانی در کانادا زندگی می‌کنند و سالانه هزاران شهروند ایرانی خسته از فشارهای سیاسی و اقتصادی برای زندگی بهتر به این کشور مهاجرت می‌کنند؛ مهاجرتی که از سال گذشته با دشواری‌های فراوانی ـ از جمله در زمینه گرفتن ویزا ـ رو به رو شده است.
کانادا به ویژه از زمان روی کار آمدن دولت محمد خاتمی در سال ۱۳۷۶ روابط گسترده دیپلماتیک و اقتصادی را با تهران آغاز کرد. اما دو سال مانده به پایان کار دولت او، قتل یک عکاس ایرانی ـ– کانادایی در زندان اوین و تحت نظر سعید مرتضوی به ماه عسل دو دولت پایان داد.
در این سال‌ها مقامات کانادایی بارها از مقامات جمهوری اسلامی خواسته‌اند آمران و عاملان قتل زهرا کاظمی، از جمله سعید مرتضوی، دادستان پیشین تهران و مدیرعامل کنونی سازمان تامین اجتماعی را که- در آن نقش مستقیم داشت، محاکمه و مجازات کنند. با این حال تهران در تمام این ۱۰ سال به درخواست اتاوا توجهی نکرده است.
