آخرین سخنان رییس قوه قضاییه و دادستان کل کشور، از برخوردهای جدی تر با حجاب خبر می دهد. آنان با با تشبیه بدحجابی به جرم هایی مانند سرقت و جنایت، از نیروی انتظامی خواسته اند با “مجرمان” برخورد قاطع کنند.
صادق آملی لاریجانی، رئیس قوه قضاییه در یک مصاحبه زنده تلویزیونی گفت: “از آنجا که بدحجابی در قانون جرم است و برای آن مجازات تعیین شده قوه قضائیه و نیروی انتظامی به عنوان ضابط دستگاه قضائی حق ندارند از قانون تخلف کنند و این نیرو موظف است با جرم مشهود برخورد کند.”
او در ادامه با اشاره به اینکه “بی‌حجابی مانند سایر جرایم مثل سرقت و تعرض به نوامیس مردم است” گفت: “نباید از برخورد با اصل این جرم و مجازات خاطیان خودداری کرد”.
رئیس قوه قضاییه در حالی می خواهد با اتکا به قانون مجازات اسلامی برخورد با بدحجابان را تشدید کند که به گفته مهرانگیز کار “بدحجابی در قوانین جزایی ایران جرم تعریف شده ای ندارد و از آنجا که اگر جرم تعریف نشود کیفر و مجازات هم مفهومی ندارد به نظر می رسد آقای لاریجانی و همفکرانش به سلیقه خودشان حجاب اسلامی را تعریف می کنند.برخوردها و احکامی که به این ترتیب وجاهت قانونی ندارد”.
آنکه رای صادر می کند بسیجی ست نه قاضی
تنها بند قانونی که به حجاب می پردازد مربوط به تبصره ماده 638 قانون مجازات اسلامی است که درسال 75 به تصویب رسیده.براساس این تبصره زنانی که بدون حجاب شرعی در معابر و انظار عمومی ظاهر شوند به حبس از 10 روز تا دو ماه یا از 50 هزار تا پانصد هزارریال جزای نقدی محکوم خواهند شد. با این حال این قانون هم مشخص نکرده است حد حجاب چیست و چگونه پوششی مصادق بدحجابی به حساب می آید.
امامحسنی اژه ای، دادستان کل کشور هم همزمان با رئیس قوه قضاییه، درمصاحبه ای مطبوعاتی گفته است “شاید گروهی به این قانون ایراد داشته باشند ولی تا زمانی که قانون اصلاح نشده قانون قبلی پابرجاست و بدحجابی جرم است. براساس این قانون وقتی بدحجابی در قانون جرم تلقی می شود یعنی اینکه شخص بدحجاب باید جریمه و کیفر ببیند و تشخیص آن با قاضی است.”
اما خانم مهرانگیز کار، حقوقدان، با تکیه برهمین تبصره ماده 638 قانون مجازات اسلامی می گوید: “بدحجابی در قانون تعریف نشده و نمی توان به علم قاضی دراین باره اعتماد کرد. به طور معمول این ضابطین دادگستری و ماموران بسیج و نیروی انتظامی هستند که پای برخی زنان را به بهانه بدحجابی به دادگاه می کشانند و درگزارش های خود مطالبی می نویسند که در بیشتر موارد صحت ندارد. در واقع آنکه رای صادر می کند قاضی نیست بلکه سربازان وظیفه ای هستند که خودسرانه زنان را دستگیرو تحویل دادگاه می دهند. ضابطه ای هم وجود ندارد که قاضی تشخیص دهد که آن بسیجی یا سرباز در گزارش خود واقعیت را مراعات کرده است یا خیر. “
این حقوقدان همچنین معتقد است: “ابهام در قانون گذاری و عدم مراعات اصول سبب شده تا این آقایان بتوانند تعاریف و تفاسیر خود را ازحجاب اسلامی به نیمی از جمعیت کشور تحمیل کنند.”
حجاب؛ مسئله سیاسی نه دینی
موج جدید مبارزه با بدحجابی یکماه قبل از سالگرد انتخابات آغاز شد و با برخوردهای فیزیکی و لحنی شدیدی با زنان همراه بود اما درست یک روز پس از سالگرد انتخابات، احمدی نژاد درگفتگوی زنده تلویزیونی خود عملکرد نیروی انتظامی را مورد انتقاد قرار داد و ادعا کرد اصلا با چنین برخوردهایی موافق نیست. صحبت هایی که این بار نه تنها زنان راکه درخیابان های شهر برای حجابشان تحقیر شده بودند متحیرکرد بلکه حیرت و خشم حامیان خود وی در جناح راست را نیز به دنبال داشت به طوری که دو روز بعد از گفته های او، حامیانش اعتراض های خود را به خبرگزاری ها ی رسمی کشور کشاندند؛و در انتقاد از صحبت های احمدی نژاد از حرکت نیروی انتظامی قدردانی کردند و خواستار ادامه این برخوردها شدند. از آن زمان تا کنون که چیزی حدود یکماه می گذرد رییس دولت نهم دیگر در این باره و در پاسخ اعتراض های حامیانش صحبتی نکرده و برخورد با بدحجابی مثل سابق ادامه دارد.
آسیه امینی، روزنامه نگار و فعال حقوق زنان در مصاحبه با روز در این مورد می گوید: “عکس العمل های مسئولان در ماههای اخیر بیشتر یک پدیده سیاسی است تا شرعی و مردمی چرا که در5 سال اخیر- و البته در سی و یک سال گذشته- همیشه حاکمان سیاسی برای انحراف افکار عمومی از مسائل مهم سیاسی و اقتصادی، موضوعی به نام حجاب را علم کرده اند . من از شما می پرسم کآیا در جامعه ما پوشش ظاهری زنان در حدی مساله ساز است که مثلا دو ماه همه ارگان های سیاسی کشور از رئیس جمهوری و رئیس مجلس گرفته تا نمایندگان و هر کسی که بر آتش سیاست دستی دارد بر آن متمرکز شوند؟ در حالیکه در این دو ماه اتفاق خاصی در پوشش مردم نیفتاده ومثل سابق است، محافل سیاسی حجاب را در راس فهرست برنامه های داغ خود گذاشته اند و هرکس تا تریبونی می بیند در باره این مسئله حرف می زند. همه اینها به اعتقاد من نشان گر این است که اکنون حجاب مسئله مردم نیست بلکه مسئله حکومت است. یعنی یک مساله سیاسی است نه اجتماعی یا حتی دینی.“
این فعال حقوق زنان با اشاره به اینکه “در این سالها بالاخره نفهمیدیم مصادیق برخورد با بدحجابی چیست” می افزاید: “با عنوان کلی بدحجابی هرکسی را به دلیلی مورد بازخواست قرار داده اند؛ آنقدر مصادیق بد حجابی متفاوت است که ما متوجه نمی شویم آقایان بر اساس چه الگویی به زنی با حجاب، بی حجاب یا بد حجاب می گویند.”
این برخوردها با استناد به یک تبصره غیر واضح در حالی صورت می گیرد که بخش بزرگی از زنان جامعه به دلیل ترس و اجبار چار ه ای جز رعایت حجاب ندارند. مهرانگیز کار، حقوقدان با اشاره به این فضا می گوید: “آقای لاریجانی و دوستانش که پیاپی به غرب سفرمی کنند شاهد بوده و هستند که اکثریت زنان ایرانی به محض خروج از مرزهای ایران حجاب اجباری را از سر برمی گیرند. زنان ایرانی در مدت 31 سال که حجاب اجباری بوده است ثابت کرده اند زیر بار آن نمی روند و تمام هزینه ها و تلاش های جمهوری اسلامی برای تحمیل این قید به زنان بی فایده بوده است.”
این حقوقدان ادامه می دهد: “تنها فایده ا ی که این جنجال ها داشته این بوده که زنان ایرانی یاد گرفته اند با حکومت که به بهانه اسلام وارد تمام زوایای زندگی خصوصی و حقوق انسانی آنان می شود مبارزه کنند. این مبارزه ادامه دارد و سخت گیری های امثال آقای لاریجانی فقط به عصیان و نارضایتی زنان دامن می زند.”
