منشور نام صفحه جدید در بخش کتاب “هنرروز” است. منشور می کوشد تا درضمن بازخوانی کتابهای تازه و معرفی ناشران پرکار هفته و کتابهای پرفروش، با مراجعه به اهالی قلم، روایتی از آثار دردست انتشار نویسندگان و مترجمان ایرانی ارائه کند. درپایان نیز نگاهی خواهیم داشت به کتابهای اعلام‌وصول شده برخی ناشران که باید در هفته بعد منتظر حضورشان روی پیشخوان کتابفروشی‌ها بود.
روی پیشخوان
نشر افق چند روزی‌ست که یک رمان جدید از سیامک گلشیری منتشر کرده است. این رمان که در حوزه ادبیات نوجوان است «خانه‌ای در تاریکی» نام دارد و گلشیری آن را در ۱۷۶ صفحه نوشته است. انتشارات روزنه کار هم در روزهای آخر نمایشگاه یک رمان پلیسی از ریموند چندلر را که ۱۵ سال نایاب بود تجدید چاپ کرد و طبیعتا در همان روزهای نمایشگاه هم مورد استقبال علاقه‌مندان آثار این نویسنده امریکایی قرار گرفت و با فروش بالایی هم همراه بود. این کتاب را فتح‌الله جعفری جوزانی ترجمه کرده است. بد نیست بدانیم که «خداحافظی طولانی» یکی از ۱۰ کتاب تحسین شده مجله تایم بوده و رابرت آلتمن فیلمساز آمریکایی نیز نسخه‌ای سینمایی از این کتاب، روی پرده برده است.
در حوزه ادبیات علاوه بر این، نشر ماهی هفته گذشته رمانی از کارلوس فوئنتس با ترجمه عبدالله کوثری روی پیشخوان خود قرار داد.
این رمان که عنوان « نبرد» را روی جلد خود دارد، با وجود حجم تقریبا کم (کمتر از ۳۰۰ صفحه) یکی از مهمترین آثار فوئنتس به شمار می‌رود که در آن جنگ‌های ساکنان بومی آمریکای لاتین با اسپانیا را روایت می‌کند.
عبدالله کوثری جزو مترجمانی‌ست که تاکنون آثار زیادی از این نویسنده بزرگ امریکای لاتین به فارسی ترجمه کرده و نقش به‌سزایی در معرفی او به کتابخوان‌های ایرانی ایفا کرده است.
این هفته دوکتاب از دو کارگردان مطرح سینمای ایران در حوزه شعر و داستان هم منتشر شد. اولی رمان «سرودهای بزرگ ارکستر مخالف ندارند» اثر تازه مسعود کیمیایی است که نشر اختران آن را در ادامه دو رمان قبلی کیمیایی منتشر کرده و نشر امرود نیز مجموعه ۵۲ شعر آزاد خسرو سینایی را با عنوان «اتاق صورتی» منتشر کرد.
در این میان نباید از خبر انتشار کتاب مهم «جمال زاده، خاطره، برداشت، اسناد» نوشته ناصرالدین پروین دوست غافل شد. نویسنده کتاب حاضر دوست نزدیک محمدعلی جمالزاده، بوده و در نهایت پس از گذشت ۱۸ سال از مرگ پدر داستان نویسی مدرن ایران، روایتی از دیدارهای گاه روزانه‌ی خود با جمالزاده ارائه کرده است. این کتاب با تیراژی محدود (۵۵۰ نسخه) در ۲۰۰ صفحه همراه با عکس‌ها و اسناد مختلف هفته گذشته توسط انتشارات جهان کتاب منتشر و وارد بازار نشر شد.
در حوزه شعر بد نیست به تلاش دکتر عبدالحسین فرزاد مترجم شناخته شده ادبیات عرب و دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در معرفی غاده‌السمان شاعره برجسته سوری به ایرانیان اشاره کرد. او پس از انتشار «غم‌نامه‌ای برای یاسمن‌ها»، «زنی عاشق درمیان دوات» و «ابدیت؛ لحظه عشق» هفته گذشته یک ترجمه دیگر از شعرهای غاده‌السمان با عنوان «عاشق آزادی» روانه بازار کرد. غاده‌السمان در این شعرها سعی داشته تا در فضایی غنایی به مسائل سیاسی بپردازد. این کتاب را نشر چشمه روی پیشخوان کتابفروشی‌ها قرار داده است. نشر افراز هم یادداشت‌های مطبوعاتی محمود استادمحمد نمایشنامه‌نویس فقید ایرانی که دوسال پیش بر اثر سرطان کبد و کمبود دارو درگذشت را با نام «چهره‌ام پوشیده بهتر» منتشر کرده و از امروز آن را روی پیشخوان کتابفروشی‌ها قرار داده است.
در حوزه اندیشه، انتشارات حکمت کتاب دیگری از جولیان یانگ استاد دانشگاه کمبریج و از شارحان آثار هایدگر درباره فیلسوف هستی و زمان روانه بازار نشر کرد. یانگ در کتاب«هایدگر واپسین» به برخی مفاهیم اندیشه این فیلسوف نظیر «خدایان»، «خشونت تکنولوژی» و «بی‌خانمانی» که در سال‌های آخر حیاتش مطرح کرده می‌پردازد.
از فریبرز رئیس‌دانا اقتصاددان معاصر و عضو هیئت دبیران کانون نویسندگان ایران نیز چندی‌ست که کتاب «چند کاوش در سیاست و جامعه» منتشر شده.
رئیس‌دانا در این کتاب که اخیرا توسط نشر گل‌آذین روانه کتابفروشی‌ها شده است سعی داشته با رویکردی انتقادی مسائل سیاسی و اجتماعی ایران را مورد واکاوی و بازاندیشی قرار دهد.
نشر آگاه نیز طی هفته گذشته کتاب بنیادهای اندیشه سیاسی مدرن را که اثری مفصل از کوئنتین اسکینر متفکر معاصر انگلیسی و استاد علوم سیاسی دانشگاه کمبریج است در دو مجلد با ترجمه کاظم فیروزمند روانه بازار کرد.
در هفته گذشته در حوزه تاریخ اتفاق جدیدی نیز افتاد و دایره‌المعارف بزرگ اسلامی مجموعه ۲۰ جلدی «تاریخ جامع ایران»، را که محصول تلاش ۱۴ ساله پژوهشگران این موسسه است رونمایی و روانه بازار کرد. این مجموعه دربرگیرنده وجوه مختلف تاریخ سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران از دوران پیش از اسلام تا انقراض قاجار است. پنج جلد نخست این مجموعه به تاریخ پیش از اسلام تعلق دارد. دوره اسلامی تاریخ جامع ایران، ۱۵ جلد از این اثر بزرگ را در برگرفته است. مجموعه پانزدهم تا هفدهم شامل تاریخ زبان و ادبیات فارسی از آغاز عصر اسلامی تا پایان عصر قاجار و مجلدهای هجدهم و نوزدهم مجموعه به تاریخ هنر و معماری ایران شامل هنرهای دستی، تزئینی، نمایشی، آئینی، موسیقی و معماری اختصاص دارد. بیستمین کتاب این مجموعه نیز مباحث تاریخ اجتماعی، نظام حقوقی در ایران، ادیان و مذاهب در ایران، طبقات اجتماعی و حیات عامه را دربرگرفته است.
پس از موفقیت کتاب «آقای سفیر» که دربرگیرنده خاطرات محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه دولت روحانی است، نشر نی این بار خاطرات علی عبدالعلی‌زاده وزیر مسکن و شهرسازی دولت خاتمی را با عنوان «آقای استاندار» روانه بازار کرده است.
عبدالعی‌زاده در این کتاب خاطرات خود را از دوران استانداری آذربایجان شرقی روایت می‌کند. این کتاب محصول مصاحبه چندصد ساعته نادر داودی با وزیر مسکن و شهرسازی دولت اصلاحات بوده که ظاهرا در دوره برگزاری نمایشگاه با استقبال خوبی هم مواجه شده و به‌گفته ناشر چند روزی هم نایاب شده است.
انتشارات سخن نیز «یادداشت‌های روزانه محمدعلی فروغی، از سفر کنفرانس صلح پاریس» را به کوشش محمد افشین وفایی و پژمان فیروزبخش را منتشر کرده است.
علاوه بر این نشر شیرازه در هفته گذشته برای نخستین‌بار کتاب «درس ۲۸ مرداد» نوشته خلیل ملکی را با زیرعنوان «از لحاظ نهضت ملی ایران و از لحاظ رهبران خائن حزب توده» روانه بازارنشر کرد. ملکی در این کتاب دلایل جدا شدن خود و چند تن دیگر از اعضای برجسته حزب نظیر جلال آل‌احمد از حزب توده ایران و تشکیل نیروی سوم را توضیح داده ارزیابی خودش از دلایل وقوع کودتای ۲۸ مرداد را ارائه کرده است.
خلیل ملکی از جمله چهره‌های مغفول تاریخ سیاسی ایران در طی چندسال اخیر بوده و شاید اگر تلاش‌های دکتر محمدعلی همایون کاتوزیان و امیر پیشداد نبود جز به اشارت درباره این چهره شاخص گروه ۵۳نفر چیزی در کتابهای تاریخ معاصر یافت نمی‌شد. طبعا انتشار کتاب حاضر وجه دیگری از رویکردهای سیاسی ملکی را پیش روی مخاطب خواهد گذاشت.
پرفروش‌های هفته
درمیان کتابهای پرفروش این هفته باید به کتاب «داعش و جهاد النکاح» نوشته امیررضا پورحلم اشاره کرد که چند هفته بعد از انتشار توسط انتشارات پرسمان به چاپ دوم رسید.
علاوه بر این «پنج اقلیم حضور» اثر داریوش شایگان نیز در کمتر از چهار ماه در آستانه چاپ ششم قرار گرفته است. علاوه بر این، کتاب علیه تفسیر سوزان سونتاک که توسط مجید اخگر به فارسی ترجمه شده و توسط نشر بیدگل روانه بازار شده بود این هفته نیز در ردیف آثار پرفروش شهرکتاب مرکزی قرار گرفت.
«ته‌خیار» رمانی طنز از هوشنگ مرادی کرمانی‌ست که این هفته درکنار خوانش محمود دولت‌آبادی از روایت ابوالفضل بیهقی (از زمینه و زمانه برآمدن و مرگ دردناک حسن‌بن محمد میکالی آخرین وزیر سلطان محمود غزنوی) با عنوان «وزیری امیر حسنک» جزو پرفروش‌های شهر کتاب مرکزی بودند.
در حوزه سینما مجموعه سه فیلمنامه از فدریکو فلینی با عنوان «ولگردها و دو فیلمنامه دیگر» با ترجمه غلامرضا صراف ازجمله پرفروش‌ترین کتابهای راسته کتاب‌فروش‌های میدان انقلاب به‌شمار می‌آید. این کتاب را نشر مروارید منتشر کرده است.
«یوزپلنگانی که با من دویده‌اند» اثر بیژن نجدی با وجود تجدید چاپ‌های متعدد و البته تیراژ بسیار اندک ۵۵۰ نسخه‌ای کماکان جزو کتابهای پرفروش این هقته بود.
از دیگر آثار پرفروش این هفته راسته کتاب‌فروشان خیابان انقلاب باید به کتابهای «لذت خیانت» مجموعه چند مقاله از موریس بلانشو و…، «مثل خون در رگ‌های من» بیست نامه شاملو به آیدا سرکیسیان و «جودیت بیگ و پسران» اثر اورهان پاموک نویسنده برجسته ترک و برنده جایزه نوبل ادبیات نیز اشاره کرد.
رخداد
شاید بتوان گفت که مهمترین رخداد هفته گذشته عرصه نشر، تعطیلی غرفه‌های ۲۹ ناشر ازجمله انتشارات حیان به مدیرمسئولی مهدی خزعلی و محرومیت ۱۱۶ ناشر از حضور در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در سال آینده بود.
یادبود
تولد احمدرضا احمدی
هفته گذشته احمدرضا احمدی درحالی تولد ۷۵ سالگی خودش را جشن گرفت که هنوز سوگوار یار دیرینه‌اش محمدعلی سپانلو بود. این شاعر برجسته معاصر ۳۰ اردیبهشت ۱۳۱۹ در کرمان متولد شد و در سن ۲۱ سالگی نخستین مجموعه شعرش را با عنوان «طرح» منتشر کرد. بعد از انتشار این مجموعه شعر بود که منتقدان او را به عنوان شاعری که حرف‌های زیادی برای گفتن دارد شناختند.
کارهای برجسته او در حوزه ادبیات کودک و نوجوان باعث شد تا در سال ۱۳۸۸ هیئت ژوری جایزه هانس کریستین اندرسن از او با جایزه معتبر این بنیاد تقدیر کنند.
«خواب و خواب و خواب خوابی نیست» عنوان تازه‌ترین مجموعه شعر احمدرضا احمدی است که با ۱۱۸ شعر جدید از او همین امسال از طرف نشر چشمه منتشر شده است.
مرگ نصرالله فلسفی
دوم خردادماه برابر است با سی‌و سومین سال‌مرگ نصرالله فلسفی تاریخ‌پژوه، روزنامه‌نگار و نویسنده معاصر ایرانی.
فلسفی جزو نخستین مدرسان آکادمیک تاریخ در ایران می‌شناسند و برگردان‌های وی از آثار تاریخ‌پژوهان غربی نظیر فوستل دوکولانژ نقش بسیار زیادی در معرفی تاریخ جهان باستان به ایرانیان داشته است. او در تاریخ ۹ آذر ۱۲۸۰ در تهران متولد شد و فرزند یکی از مستوفیان دربار قاجار بود. معروف‌ترین اثر وی که در پنج جلد منتشر شده «زندگانی شاه عباس اول» نام دارد و نگاهی دقیق و مستند دارد بر زمینه و زمانه قدرت گرفتن صفویان در ایران. او پس از بازنشسته شدن از رایزنی فرهنگی ایران در اسپانیا تا مدتها در اروپا ماند و پس از انقلاب (اوایل سال ۱۳۶۰) به ایران بازگشت اما یکماه بعد بعلت بیماری در تهران درگذشت.
روایت اول‌شخص
سیاوش جمادی؛ پژوهشگر فلسفه و مترجم
راستش این روزها بجز بازبینی تجدید انتشار کارهای قبلی نظیر «نیچه» اثر یاسپرس و «هستی و زمان» هایدگر تنها به مشغله‌های شخصی خودم می‌پردازم و چند کار ناتمام دارم که باید تمام‌شان کنم. البته فکر نمی‌کنم به این زودی‌ها بتوان این کارهای نیمه‌تمام را در قالب کتابی سامان داد.
ضمن اینکه چند تا کتاب تالیفی هم در دست دارم که یکی از آن‌ها با عنوان «نظریه انقلاب، در وضعیت ایوب» تمام شده است و آن را به انتشارات ققنوس تحویل داده‌ام.
سرنوشت «انکار حضور دیگری» که مجموعه نقدهای ادبی مرا در برمی‌گرفت نیز کماکان نامعلوم است. ناشر این کتاب در بادی امر نشر خوانش در کرمان بود که پس از یک سال و چند ماه خبر گرفتن مجوز آن را به من داد، اما بنابه دلایلی کتاب منتشر نشد و مجددا آن را از ناشر پس گرفتم و به نشر دیگری سپردم.
علاوه براینها چنانکه می‌دانید بخش عمده‌ای از «تئوری زیبایی‌شناسی» تئودور آدورنو را ترجمه کرده بودم، که به دلیل تغییرات مدیریتی در فرهنگستان هنر قراردادم را با آنجا فسخ کردم و کار را نیمه‌تمام رها کردم تا شاید فرصتی دیگر…
مجید مددی؛ مترجم و استاد دانشگاه
پس از انتشار ترجمه من از کتاب مارتین هایدگر از پل استراتن که مقدمه مفصلی نیز برآن نوشته بودم و به دلیل پرداختن به موضوع چالش‌برانگیز هایدگر در ایران بحث‌برانگیز هم شده بود، منتظرم تا محصول سالها کار شبانه‌روزی من بر روی آثار و اندیشه‌های لویی آلتوسر متفکر معاصر فرانسوی توسط نشر پارسه منتشر شود. این کتاب که در حجمی بالغ بر ۸۰۰ صفحه در انتظار نشر است عنوان «علم و ایدئولوژی» را برجلد خواهد داشت.
البته باید عنوان کنم که کتاب حاضر جلد اول مجموعه‌ای پنج جلدی می‌شود که برای نخستین‌بار اندیشه‌های لویی آلتوسر را به ایرانی‌ها معرفی می‌کند. واقعیت این است که در این مجموعه نوشته هایی که در تبیین و توضیح مطالب آلتوسر دارم، بیش از متن نویسنده است. البته پیش از این برخی مقالات آلتوسر به قلم سیدجواد طباطبایی به فارسی ترجمه شده است. من بیش از چهل سال بر اندیشه لویی آلتوسر کار کرده‌ام. وی متفکری بود که با نظریات خود جامعه آن زمان اروپا را به هم ریخت و دشمنان و دوستانی را از مجرای نظریات خود پیدا کرد. این کتاب را به نشر پارسه سپرده‌ام.جلدهای بعدی این مجلدات هم تقریباً آماده است و عناوین مشخصی نیز روی جلد دارند: «لنین و فلسفه»، «خوانش سرمایه»، «خودسنجی آلتوسر» و «درباره سیاست» است.
ثانیه آخر
نشر ماهی طی هفته آتی داستانی از پاتریک مودیانو نویسنده معاصر فرانسوی و برنده جایزه نوبل ۲۰۱۴ را با ترجمه‌ای از انوشه برزنونی منتشر می‌کند.
ظاهرا وزارت ارشاد و نشر افق برسر انتشار چاپ چهارم رمان «مقلدها» نوشته گراهام گرین به توافق رسیده‌اند و قرار شده ترجمه محمدعلی سپانلو از این رمان مهم که چند سال به‌دلیل اختلاف نویسنده و ارشاد برسر حذف ۳۰۰ جمله مجوز تجدید چاپ نداشت، طی هفته‌های آتی روی پیشخوان کتابفروشی‌ها قرار گیرد.
«ایده‌ها و ایدئولوژی‌های سیاسی» عنوان اثری‌ست از مالفرد سیبلی در حوزه تاریخ اندیشه‌ی سیاسی که توسط دکتر عبدالرحمن عالم استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران ترجمه شده و نشر نی از این هفته آن را در اختیار مخاطبان آثار اندیشه سیاسی کلاسیک قرار خواهد داد.
حسین سلیمانی‌نژاد پس از ترجمه سه کتاب از پاتریک مودیانو به‌زودی برگردانی از رمان ویلای دلگیر(Villa triste) این نویسنده ۶۹ ساله فرانسوی که از سال ۸۹ منتظر مجوز انتشار بود، را از سوی نشر چشمه روانه بازار خواهد کرد.
نشر شیرازه نیز هفته آینده جلد دوم «تاریخ اندیشه جدید ایرانی» نوشته فرامرز معتمد دزفولی را منتشر خواهد کرد. این کتاب دربرگیرنده سی و هفت رساله است که از منشعات قائم مقام فراهانی شروع می‌شود و تا مقاله‌ای متعلق به شیخ ابراهیم زنجانی ادامه دارد. در این کتاب یکی از مقاله‌های بی‌بی خانم استرآبادی نیز درج شده که «معایب الرجال» نام دارد و پاسخی است به «تادیب النسوان» که در روزنامه‌های آن زمان به زنان داده شده است.
