انصراف ها و انزجارها
بیست ونهمین جشنواره فیلم فجر غیاب اغلب بزرگان سینمای ایران و درمیان انصراف ها و انزجارها افتتاح شد.
بیست ونهمین جشنواره فیلم فجر با خبر توقیف فیلم های کیانوش عیاری، رسول صدرعاملی وعلیرضا داود نژاد درراس اخبار رسانه ها قرار گرفت.
“خانه پدری”، “زندگی با چشمان بسته” و “مرهم” سه فیلم ازکارگردانان صاحب نام سینمای ایران بودند که در مرحله انتخاب آثار با مشکلات محتوایی روبرو شده و شورای نظارت و ارزشیابی فیلم فجربا ریاست علیرضا سجادپور آثار این سینماگران را برای “سانسوروحذف بخش های مهمی از فیلم ها” به معاونت سینمایی وزارت ارشاد معرفی نمودند. “انتهای خیابان هشتم “ساخته علیرضا امینی که از داستان تلخی برخوردار بود نیز با جرح و تعدیلهای فراوانی مواجه شد و درنهایت با اعتراض تهیه کننده و کارگردان ازشرکت درجشنواره منصرف شدند.
تهمینه میلانی کارگردان فیلم “یکی از دو ما دو نفر” با بی اطلاعی از تصمیم خودسرانه مسئولین جشنواره درباره حضور فیلمش در بخش نوعی نگاه درگفتگویی تندی با خبرگزاری های داخلی گفت:اگر بخواهند فیلم را در بخش نوعی نگاه قرار دهند فیلم را از جشنواره بیرون می کشیم. میلانی همچنین توضیح داد که برای مصاحبه با او از سوی دفتر جشنواره تماس گرفته اند و او توضیح داده که فیلم او در جشنواره شرکت نمی کند.
محمد علی طالبی هم دراعتراض به چگونگی برپایی جشنواره فیلم سینمایی “باد و مه” را از جشنواره فیلم فجر خارج کرد. محمد علی طالبی که برای حضور این فیلم در دو بخش مسابقه سینمای ایران و بینالملل جشنواره بیست و نهم فرم پر کرده بود در گفتوگو با ایسنا گفته: علیرغم اینکه به جشنواره همیشه علاقمند بودم، اما امسال ترجیح میدهم در این جشنواره حضور نداشته باشم. وی در توضیح بیشتر درباره بیرون کشیدن فیلمش از جشنواره اظهار کرد: متاسفانه به دلیل عملکرد غیر حرفهای هیات انتخاب جشنواره طی روزهای گذشته، دیگر علاقهای به نمایش فیلمم در هیچکدام از بخشهای این فستیوال ندارم.
قرار بود در جشنواره امسال بخشهایی از انیمیشن “تهران 1500” به کارگردانی بهرام عظیمی هم روی پرده برود اما تهیهکننده این فیلم هم دراعتراض به شکل انتخاب فیلم ها و حذف برخی از کارگردانان مطرح سینمای ایران، ترجیح داد این کار انجام نشود.
از سوی دیگر انصراف داوران جشنواره در بخش های مختلف تبدیل به معضلی جدی درمعاونت سینمایی شده است. ناصر صفاریان نخستین فردی بود که با اعلام عدم داوری درجشنواره همگان را شگفت زده کرد. او که از سوی انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران برای داوری فیلمهای جشنواره فجر امسال معرفی شده بود، 11 بهمن ماه از داوری انصراف داد. این فیلمساز و منتقد سینما در یادداشتی که در اختیار خبرگزاری های داخلی قرار داد ضمن تاکید بر حمایت از انجمن منتقدان، میگوید این انصراف کوچک ترین ارتباطی با انجمن ندارد و اتفاقا داورهای بسیار حرفهای و با صلاحیتی از سوی انجمن منتقدان برگزیده شدهاند. صفاریان که انصراف خود را به صورت مکتوب به انجمن منتقدان اعلام کرده، معتقد است:“متاسفانه شرایط به گونهای شده که دفع کردن و حذف کردن، شایستهتر از جذب کردن به نظر میرسد. الان هم با توجه به محدودیتهای ایجاد شده و فضای خاص مدیریت جشنواره امسال، عملا امکانی برای حضور و داوری مناسب از سوی این جانب وجود ندارد. پس بهترین کار، و در واقع تنها کار ممکن، به نظر بنده این است.
اسدالله نیک نژاد دومین فردی بود که با ارسال نامه به معاونت سینمایی پذیرش داوری جشنواره را رد کرد. او درنامه خود که دراختیار خبرگزاری ها قرار داده است آورده: علیرغم میل باطنیام، از داوری کنارهگیری میکنم.
در نامهای که وی به دفتر جشنواره بیستونهم فیلم فجر ارسال کرده، آمده است: با توجه به دریافت پیشنهاد شما و مطرح کردن آن با خانواده و در نظر گرفتن کلیه جوانب، به این نتیجه رسیدهام که علیرغم میل قلبی در داوری جشنواره امسال حضور نیابم.
نیکنژاد در توضیح این کنارهگیری متذکر شده است: افرادی در تلاشاند تا چهرهام را خراب و مخدوش کنند و از من خواستهاند تا در این جشنواره شرکت نکنم و افرادی نیز قصد دارند با تجارب گذشته من بازی کنند تا چهره جشنواره فیلم فجر را مخدوش نمایند. من که هنگام شروع جنگ مستند درد همسنگرم” را ساختم و تلاش نمودم تا مردم را امیدوار کنم تا تسلیم دشمن نشوند.
ساعتی پس از انتشار این نامه در رسانه ها مهدی مسعودشاهی، دبیر جشنواره فیلم فجر، با حضور در شبکه خبر اعلام کرد: شهریار بحرانی نیزبه علت بیماری و کسالت از داوری در بخش بین الملل جشنواره انصراف داده است.
چند روز پس ازانصراف این سه تن از داوری جشنواره فیلم، پوران درخشنده کارگردان مطرح سینمای ایران بدون هیچ توضیحی به ستاد جشنواره و رسانه های عمومی انصراف خود را از داوری فیلم فجر ارائه داد.
آن سوترانسیه شاهحسینی از حضور در جمع هیئت داوران بخش فیلمهای اول جشنواره فیلم فجر منصرف شد. این کارگردان سینما با بیان اینکه به خاطر گرفتاری از سعادت همکاری با جشنواره محروم شده است، تصریح کرد: حدود 20 روز پیش آقای مسعودشاهی در رابطه با داوری با من صحبت کردند و قرار بود دیدن آثار زودتر شروع شود و ظاهرا به دلیل آماده نبودن فیلمها به تعویق افتاد. از همان موقع هم سفرم به اندونزی را برای نمایش فیلمهایم اعلام کرده بودم و نمیتوانستم آن را به تعویق بیندازم. شاهحسینی قرار بود در کنار پروانه معصومی، فریدون جیرانی، وحید جلیلی و سعید سهیلی داوری فیلمهای بخش اول جشنواره فیلم فجر را بر عهده داشته باشد.
به این ترتیب 5 نفر از اعضای هیات داوری بیست و نهمین جشنواره فیلم فجر انصراف خود را از حضور در این رویداد فرهنگی اعلام نمودند.