کسی که بدون دکترا فتنه را مدیریت کرد

بهروز صمدبیگی
بهروز صمدبیگی

» دانشجو: غرب نسبت به من شناخت دارد

کامران دانشجو این روزها حضور رسانه‌ای پررنگی دارد و محور همه اظهارنظرهایش، دفاع از کارنامه چهار ساله حضورش در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است. درست در روزهایی که دولت حسن روحانی برای انتخاب وزیر علوم، دردسر انتساب وزیر پیشنهادی به “فتنه” را پیش رو دارد، دانشجو هم مفصل از فتنه و دانشگاه سخن می‌گوید. از جمله اینکه می‌دانسته “فتنه” برای دانشگاه چه برنامه‌ای دارد و او با “بینش سیاسی” خود، پادزهری برای این برنامه فراهم و دانشگاه‌ها را “مدیریت” کرده است. او در وزارت کشور، مسوول برگزاری انتخاباتی بود که بر سر اعتراض به نتایج و چگونگی برگزاری آن، جنبش سبز متولد شد و بر فضای سیاسی، اجتماعی ایران تاثیر گذاشت. وزیر علوم کابینه دهم اما می‌گوید که یک چهره علمی و دانشگاهی است و برای مدیریت دانشگاه‌ها در زمان اعتراضات به این سمت منصوب نشده بود.

 

پادزهر فتنه را به دانشگاه زدم

خبرگزاری مهر که به شهردار تهران نزدیک است و بخصوص در ایام انتخابات، منتقد جدی دولت و احمدی‌نژاد بود، در ده روز گذشته دو مصاحبه مفصل با کامران دانشجو منتشر کرده است. او در اولی اسلامی کردن دانشگاه‌ها را “فرمایش مقام رهبری” دانست و از دستاوردهای بی‌نظیر علمی دانشگاه‌ها در دوران مدیریت خود گفت و بار دوم نیز با تکرار برخی از همان مباحث، به موضوع “فتنه” پرداخته است.

“فتنه” و سایر ترکیبات این کلمه اصطلاحاتی است که حامیان حکومت برای نام بردن از معترضان به نتایج انتخابات و حامیان و اطرافیان میرحسین موسوی و مهدی کروبی به کار می‌برند.

دانشجو در مصاحبه اخیر خود گفته است: “اگر من نمی‌دانستم در فتنه چه می گذرد و فقط یک چهره علمی محض بودم، نمی توانستم نقشه دشمن را در ارتباط با دانشگاه پیش‌بینی کنم. من نقشه دشمن را در دانشگاه‌ها می‌خواندم؛ ۱۸ تیر را با پوست و گوشت و استخوانم لمس کردم. یک عده قلیلی داشتند دانشگاه را به چالش می کشاندند و می دانستم ۱۸ تیر از کجا آب می خورد و چطور هدایت می‌شود. من می‌دانستم فتنه برای دانشگاه چه برنامه‌ای دارد و باید پادزهر آن را هم می زدم. اگر این بینش سیاسی را نداشتم نمی توانستم برای آن پادزهری هم تهیه کنم. البته این را هم بگویم که این موارد همه فضل خدا بوده است. یک بار از من پرسیدند چگونه دانشگاه‌ها را در فتنه مدیریت کردی، گفتم نمی‌دانم و تنها می‌دانم خدا کمک کرد.”

او با اشاره به اینکه “وقتی من به وزارت علوم آمدم استاد تمام بودم ولی داد نزدم، هر چه هم گفتند هیچ نگفتم” مدعی است: “من ۱۸ پروژه اساسی از جمله ساخت ماهواره برای مملکت انجام دادم.”

دانشجو می‌گوید که تنها ۴ سال سابقه سیاسی اجرایی دارد و از سال ۶۸ با درجه استادیاری و از سال ۸۵ به عنوان استاد تمام در دانشگاه‌ها حضور داشته است: “من معاون سازمان پژوهشهای علمی صنعتی ایران برای چهار سال و نیم بودم… آنها که خیلی دم از آزادی و دموکراسی می زدند وقتی در گروه خودم ۱۱ نفر به من رای دادند، زمان تایید لیست، رئیس دانشگاه آن زمان نه تنها حکم من را صادر نکرد بلکه گفت ما گروه هوافضا اصلاً نمی خواهیم. بروید از دانشکده های دیگر بپرسید، من دو سال تمام بدون اینکه حکم داشته باشم کار گروه را جلو بردم. من چندین کتاب و مقاله دارم به هر حال عطر آن است که خودش ببوید نه آن که عطر فروش بگوید.”

او با این حال در توصیف علاقه زیادش به فعالیت سیاسی عنوان کرده است: “همسر من شاهرودی و خودم دامغانی هستم، یک بار به همسرم گفتم خسته شده‌ام برگردیم برویم شاهرود، همسرم گفت: خب اگر برویم شاهرود که تو آرام نمی گیری، آنجا هم می روی برای خودت یک گروه سیاسی تشکیل می دهی”

اشاره به دیدار خصوصی با حسن روحانی و تمجید از “عمق دیدش نسبت به مسائل و مشکلات دانشگاهی” از دیگر موارد طرح شده در این مصاحبه است.

دانشجو عنوان کرده که نمی‌داند حقوقش به عنوان وزیر علوم چقدر است و همسرش در جریان است اما حقوق دریافتی از سازمان پژوهش‌ها را چهار میلیون تومان عنوان می‌کند که سه و نیم میلیون “دستش را می گیرد”. او می‌گوید: از سال ۶۱ یا ۶۲ که ازدواج کردیم تاکنون اینطوری بوده که وقتی از خانه بیرون می آیم همسرم به من ۷ هزار تومان می دهد و می گوید هزار تومانش را هم در صندوق صدقات بینداز. حتی الان اگر جیب من را بگردید پولی همراهم نیست.”

وزیر علوم کابینه دهم بار دیگر تکرار می‌کند که دانشگاه‌ها تا اسلامی شدن هنوز خیلی فاصله دارد و در توصیف انتخابات سال ۸۸ می‌گوید: “شادی مردم که ظالمانه از آنان گرفته شد.”

 

در “تاپ”‌ترین دانشگاه اروپا بودم

رشد تولید علمی دانشگاه‌ها یکی از مهم‌ترین مواردی است که دانشجو در تعریف و دفاع از خود عنوان می‌کند. حتی مدعی شده که “۶۵ درصد تولیدات علمی بعد از انقلاب در این ۴ سال تولید شده است”. اما استناد او به رشد انتشار مقالات علمی در ایران است که نمی‌تواند لزوما به معنای رشد علمی ایران باشد. جدا از رواج خرید و فروش مقالات ISI در ایران، یکی دیگر از موارد رد ادعای وزیر علوم این است که در سال‌های اخیر برخلاف تعداد مقالات، ارجاع به مقالات ایرانیان کاهش یافته؛ کاهشی که بیانگر کاهش کیفیت محتوایی مقالات است.

او این بار علاوه بر تکرار ادعای رشد علمی دانشگاه‌ها بر مراتب علمی خود هم تاکید ویژه‌ای داشته و خود را فردی معرفی کرده که در غرب شناخته شده است: “غرب کاملاً نسبت به من شناخت دارد، به هر حال من چند پروژه دارم، من ۱۷ تا ۱۸ بار برای فعالیتهای سیاسی زمان تحصیلم در لندن دستگیر شدم و به زندان رفتم. MI۵ و MI۶ چندین بار من را تهدید کردند، گرفتند و بردند و آوردند.”

او اضافه می‌کند: “من در بهترین و تاپ‌ترین دانشگاه اروپا یعنی امپریال کالج تحصیل کردم که اگر در اروپا اول نباشد دوم است، حتی در کوئین مری که یکی از اصلی ترین کالج های لندن به شمار می‌آید، تحصیل کردم. وقتی من اخراج شدم برگه ای دستم دادند و به من ۹ روز مهلت دادند، سپس اخراجم کردند و گفتند: تو به خاطر فعالیتهایی که اینجا در طرفداری از ـ– امام که نمی گفتند-ـ خمینی انجام دادی، دستگیر شدی. هنوز هم برگه اخراجم مهر و موم شده در اختیارم است.”

سپس اشاره می‌کند که “عوامل فتنه” به دنبال تکذیب ادعای تحصیل او در این دانشگاه بوده‌اند.

اما روایت کامران دانشجو، همه ماجرا نیست. در شهریور ۱۳۸۸ که دانشجو به عنوان وزیر پیشنهادی علوم به مجلس معرفی شد، رسانه‌ها متوجه تناقضی بزرگ در کارنامه او شدند. در سایت دانشگاه علم و صنعت کامران آمده بود که دانشجو دارای مدرک دکترای هوافضا از دانشگاه منچستر است و طبق اطلاعات وبگاه شخصی‌ انگلیسی‌اش، دانشجوی دارای دکترا از انستیتو سلطنتی علم و تکنولوژی منچستر بود(عکسی از تناقض موجود)، پس از رسانه‌ای شدن موضوع، صفحه مربوط به کامران دانشجو در وبگاه دانشگاه علم و صنعت ویرایش شده و نام محل تحصیل کارشناسی ارشد و دکترای وی از منچستر به امپریال کالج لندن تعییر پیدا کرد و مقابل مدرک دکترای وی قید شد که دفاع از پایان نامه در ایران صورت گرفته است.

کار آن قدر بالا گرفت که نمایندگان مجلس هم به موضوع ورود کردند و رئیس کمیسیون آموزش مجلس در اظهارنظری عجیب ضمن تاکید بر اینکه “دانشجو ازهیچ دانشگاهی مدرک دکتری ندارد” با استناد به گواهی وزارت علوم، مدرک دکترای او را تایید کرد.

علی عباسپور تهرانی‌فرد توضیح داده بود که “دانشجو دکتری خود را در امپریال کالج لندن به اتمام رسانده و تاریخ دفاع نیز برای وی تعیین شده بود که به دلیل حمایت از حکم حضرت امام (ره) در مورد مرتد دانستن سلمان رشدی و شرکت در تظاهرات علیه سلمان رشدی از انگلستان اخراج می شود اما هیئت داوران و استاد راهنمای وی در دانشگاه امپریال کالج لندن موافقت کردند که وی می تواند دفاع خود را در دانشگاه ثالث و از طریق تله تلویزیون انجام دهد. در این زمان وزارت علوم تصمیم می گیرد دفاع در یکی از دانشگاههای داخل کشور برگزار شود. از این رو دفاع دانشجو با حضور اساتید دانشگاه صنعتی امیرکبیر انجام شد و مورد تأیید قرار گرفت. با در نظر گرفتن این موضوع که دانشجو امتحان نهایی را گذرانده و تز را نیز به پایان برده است وزارت علوم درباره تحصیلات کامران دانشجو گواهی صادر کرده است.”

او اما در عین حال اعتراف کرده بود که “وی مدرک دکتری را نه از دانشگاه امیرکبیر و نه از دانشگاه امپریال کالج لندن گرفته است اما وزارت علوم با توجه به سوابق تحصیلی و دفاع در دانشگاه امیرکبیر و سطح تحقیقاتی که انجام داده تشخیص داده است که این سوابق برابر با مدرک دکتری از دانشگاه امپریال کالج لندن است.”

با این توجیهات شبهه مدرک دانشجو برای مجلسیان برطرف شد و به او رای اعتماد دادند اما یک ماه بعد

نشریه معتبر علمی نیچر از سرقت علمی وزیر علوم پرده برداشت. به نوشته این نشریه، کامران دانشجو، از روی مقاله‌ علمی محققان کره‌ی جنوبی کپی‌برداری کرده و آن را ۷ سال بعد به نام خود و یک نویسنده‌ی دیگر منتشر ساخته است. این موضوع هم در سال پرجنجال ۸۸ چندان راه به جایی نبرد و پس از آن هم کامران دانشچو آن قدر در اسلامی‌کردن دانشگاه‌ها و تلاش برای تصفیه اهالی فتنه و استادان سکولار فعال بود که نقص مدرک دانشگاهی‌اش چندان به چشم نیاید.