در شرایطی که آیت الله خامنه ای و منصوبان وی هرروز با شعار “اقتصاد مقاومتی” مردم را به تحمل فقر و گرانی و ایستادگی در برابر تحریم ها تشویق و با تهدید کشورهای غربی هرگونه مذاکره درباره برنامه هسته ای جمهوری اسلامی را محکوم می کنند، محمود احمدی نژاد که دولت وی به دلیل کاهش شدید درآمد نفتی و کسری بودجه دست به دامان افزایش دریافت مالیات از مردم شده است از سپاه پاسداران و ارتش خواست تا با فروش اموال و اراضی در اختیارش بخشی از بودجه خود را تامین کند.
محمود احمدی نژاد در همایش مسولان “قرارگاه سازندگی سپاه” که با حضور مقامات ارشد این نهاد نظامی برگزار شد ضمن موفق خواندن سیاست های دولت خود در عرصه تولید و ادعای بی تاثیر بودن تحریم های بین المللی علیه جمهوری اسلامی گفت: “آنها خیال کردند اگر در یک جاهایی دست ما را ببندند ما از منابع خالی می‌شویم اما آنچه معلوم است ما در کشور کمبود منابع نداریم.”
وی در بخش دیگری از اظهارات خود در جمع فرماندهان نظامی بطور تلویحی آنها را مورد خطاب قرار داده وافزود: “طبق یک عادت قدیمی نگاه همه دستگاه‌های کشور به خزانه دولت بود تا از آن پول بگیرند و هر کس تلاش می‌کرد تا ردیف بودجه بیشتری به خود اختصاص دهد و چون این سیستم را غربی‌ها ایجاد کرده بودند بیشترین امید را به آن بستند اما کشور ما سرشار از منابع است و آنقدر این منابع زیاد است که اگر از آن درست استفاده کنیم خزانه دولت در مقابل آن هیچ خواهد بود.”
او با این مقدمه و اشاره به این که دولت با تشکیل سازمانی به نام “اموال دولت” با فروش املاک و زمین های خود کسب درآمد کرده است از سپاه پاسداران نیز خواست تا برای تامین مخارج و کسب درآمد برخی از املاک و اراضی تحت اختیارش را به فروش برساند.
محمود احمدی نژاد خطاب به فرماندهان سپاه گفت: “در خود سپاه و ارتش هم از این موارد زیاد است برای مثال قلعه‌مرغی یا فرودگاه دوشان‌تپه که فکر می‌کنم 65 هکتار در میان شهر است که می‌توان از آن استفاده کرد و اینها علاوه بر چند هزار هکتار در شهرهای مختلف است.”
این درخواست رییس دولت درشرایطی مطرح شد که مقامات سپاه پاسداران به عنوان قدرتمندترین نهاد نظامی جمهوری اسلامی ویکی از نهادهای تحت نظر آیت الله خامنه ای در عین حال که بصورت روزانه از مردم می خواهند تا در برابر فقر، گرانی و تحریم ها با شعار”اقتصاد مقاومتی” ایستادگی کنند تاکنون خود درباره نحوه مقابله یا صرفه جویی در هزینه و بودجه های جاری این نهاد نظامی سخنی نگفته اند.
تنها در مهرماه سال جاری حسن فیروزآبادی رییس ستاد کل نیروهای مسلح کشور که با دریافت نشان”سرلشکربسیجی” از سوی آیت الله خامنه ای به این سمت منصوب شده طی یک نشست در با “برخی اساتید دانشگاه علم و صنعت” گفته بود: “پس از تحریم ها بودجه نیروهای مسلح با ۱۰ درصد ریسک پذیری مواجه شده بود، در آن زمان گفتم شما بروید منهای ۱۰ درصد کارها را انجام دهید.”
او البته در ادامه تاکید کرده بود که “در آن زمان نیز گفتم منظور از ۱۰ درصد این نیست که بودجه کم می شود یا پرداخت نمی‌شود، بلکه می‌گویم ریسک پذیری ۱۰ درصد است.”
چرا مالیات نمی دهید؟
درخواست اخیر احمدی نژاد در حالی است که چندی پیش نیز در پی قرار گرفتن جمهوری اسلامی در شرایط دشوار تحریم های بین المللی، وبسایت “شبکه ایران” متعلق به موسسه مطبوعاتی ایران، طی گزارشی با اشاره به کاهش فروش نفت، درخواست کرده بود تا معافیت مالیاتی قرارگاه ها و سازمان های اقتصادی تحت نظر سپاه لغو شود.
ارگان مطبوعاتی دولت جمهوری اسلامی با تکیه معنادار بر شعار رهبرجمهوری اسلامی و منصوبان وی با عنوان “اقتصاد مقاومتی” تاکید کرده بود که “ دولت می خواهد برای نیل به مدل اقتصاد مقاومتی، با طرح تحول نظام مالیاتی، اقتصاد کشور را تقویت کند. اما این تصمیم دولت نباید موجبات نگرانی را برای اصناف، بخش خصوصی و کارمندان که تا کنون بیشترین سهم را در درآمدهای مالیاتی دولت داشته اند؛ فراهم آورد. چراکه دولت این بار قصد دارد با گسترش پایه های مالیاتی، دایره مالیاتی خود را زیر پای نهادها و بنیادهای قدرتمندی که تا کنون از پرداخت مالیات معاف بوده اند، پهن کند. به عبارت دیگر دولت می خواهد به حساب اقتصاد پنهان کشور رسیدگی کند.”
شبکه ایران همچنین در گزارش خود افزوده بود: “این سوال همواره در افکار عمومی دلسوزان وجود داشته که به راستی چرا بنیادهای قدرتمند اقتصادی و نهادهایی مانند نیروهای مسلح که فعالیت اقتصادی دارند، از پرداخت مالیات معاف هستند؟ چرا مراکز اقتصادی بزرگی مانند بنیاد تعاون سپاه، بنیاد تعاون ناجا، قرارگاه خاتم الانبیاء که هم اکنون پروژه های عظیم را در دست دارند و دارای گردش مالی فوق العاده هستند، به یاری اقتصاد بدون نفت نمی آیند؟ چرا بنیادهایی که فعالیت فرهنگی دارند، به جای پرداخت مالیات و استفاده از بودجه عمومی، از معافیت مالیاتی برخوردارند؟ به نظر می رسد شرایط کنونی، بهترین زمان برای اجرای طرح تحول مالیاتی و عملیاتی کردن اقتصاد مقاومتی رسیده است.”
همچنین هفته گذشته وبسایت اینترنتی الف متعلق به احمد توکلی از اصولگرایان منتقد دولت احمدی نژاد نیز با انتشار یادداشتی از معافیت مالیاتی موسسات حکومتی مانند” آستان قدس رضوی” و همچنین برخی سازمان ها و قرارگاه های نیروهای مسلح انتقاد کرده و همچنین بخشش مالیات بخش هایی از نیروهای مسلح که باید مالیات پرداخت می کردند را مورد نکوهش قرار داد.
در این مقاله با استناد به یک گزارش مرکز پژوهش های مجلس در سال 1390 نوشته شده بود که “در 10 سال اخیر فعالیت اقتصادی بنیاد مستضعفان، کمیته امداد، بنیاد شهید، بنیاد 15 خرداد، سازمان تبلیغات اسلامی و بنیادهای تعاون نیروهای مسلح مشمول پرداخت مالیات و از معافیت خارج شدند. با این وجود تا امروز نهادهای بزرگی مانند سازمان تامین اجتماعی، موسسه‌های جهاد (نصر و استقلال و غیره)، قرارگاه‌های سازندگی و آستان قدس رضوی معاف از پرداخت مالیات باقی مانده‌اند. حال چرا باید چتر مالیات را بر سر این نهادها نیز کشید؟”
این وبسایت منتقد دولت با تاکید بر این که “گاه دولت از معافیت مالیات به عنوان یک مشوق برای برخی اولویت‌ها و اهداف راهبردی استفاده می‌کند” تصریح کرده بود که” طبق گزارش سال 1390 مرکز پژوهشهای مجلس، طی سالهای اخیر نسبت معافیت مالیاتی به مالیات بالقوه کشور حدود 31 درصد بوده است، یعنی اگر بخشودگی مالیاتی نباشد، درآمد مالیاتی کشور حدود 50 درصد افزایش خواهد یافت. قطعا محروم شدن کشور و دولت از چنین منبعی، نیازمند استدلالی محکم و ضرورتی متقن است. با این اوصاف می‌توان دلایلی ارائه داد که حتی نشان می‌دهد معافیت فعالیتهای اقتصادی و انتفاعی آستانها و قرارگاه‌ها مغایر منافع ملی است.”
وبسایت اصولگرای الف همچنین از معافیت مالیاتی این سازمانها و نهادها و همچنین بخشش مالیاتی بخش های دیگر نیروهای مسلح به عنوان “رانت” یاد کرده و تاکید کرد که “این روزها که قانون مالیاتهای مستقیم در مجلس شورای اسلامی مراحل بررسی خود را می‌گذراند، انتظار می‌رود چنان که اصلاحیه سال 1380 بخشی از این تبعیض‌های ناروا را در خصوص بیشتر بنیادها از بین برد، مصوبه مجلس نهم نیز گامی به سوی عدل علوی بردارد و رانت آستانها و قرارگاه‌ها را لغو نماید.”
مالیات و اقتصاد مقاومتی
در ابتدای آبان ماه سال جاری پس از اظهارات مسولان مختلف جمهوری اسلامی درباره کاهش درآمد نفتی و کسری بودجه شمس الدین حسینی وزیر اقتصاد جمهوری اسلامی با حضور در یک برنامه زنده تلویزیونی بطور رسمی از افزایش مالیات برای جبران کسری بودجه خبر داد و اعلام کرد که “ اگر در فروش نفت دچار مشکل شدیم از طریق منابع مالیاتی کشور هزینه‌ها تأمین می شود.”
پیش از او نیز علی عسگری رییس سازمان مالیاتی کشور با اشاره به طرح “اقتصاد مقاومتی” که از سوی رهبر جمهوری اسلامی پس از شدت گرفتن تحریم ها مطرح شده از افزایش مالیات و تامین هزینه ها از این طریق خبرداده بود.
رییس کل سازمان امورمالیاتی کشور در واپسین روز مردادماه سال جاری با اشاره به “افزایش سهم مالیات در تامین هزینه های جاری کشور” تاکید کرده بود که”اتکای منابع درآمدی بودجه دولت به درآمدهای مالیاتی، از اهداف ترسیم شده در رویکرد اقتصاد مقاومتی است.”
همچنین هفته گذشته نیز شمس الدین حسینی مجددا بر تامین بودجه کشور از راه دریافت مالیات تاکید کرده و گفت: “مالیات سالم‌ترین و بهترین راه برای اداره کشور است و در این امر تردیدی وجود ندارد، از این رو وجود یک نظام مالیاتی کارآمد از ضروریات است و این درحالی است که در ایران مالیات هنوز نقش خود را در منابع درآمدی بودجه به خوبی ایفا نکرده است.”
وزیر اقتصاد دولت احمدی نژاد همچنین تصریح کرد که “سیستم مالیاتی ایران با ضعف‌های اساسی مانند مشکلات در قوانین و مقررات، فرایندهای غیر استاندارد، عدم استفاده از فن‌آوری‌های روز، پایین بودن فرهنگ مالیاتی در جامعه، گستردگی معافیت‌ها در قوانین مالیاتی و نارسایی‌های اجرایی در مرحله وصول مالیات روبرو است.”
این اظهارات دامنه دار مقامات دولتی که مخاطبان خاصی داشت موجب شد تا ماه گذشته هفته نامه صبح صادق که تحت نظر نماینده آیت الله خامنه ای در سپاه پاسداران اداره می شود طی مقاله ای به این موضوع واکنش نشان داده و از در پیش گرفتن سیاست اخذ و افزایش مالیات برای رفع کسری بودجه و جایگزینی درآمد نفت به شدت انتقاد کند.
ارگان سیاسی سپاه پاسداران در این باره نوشت: “گاهی برخی از مسئولان که رابطه مستقیم با مسائل اقتصادی و مدیریت تحریم های تحمیلی دارند اقتصاد مقاومتی را با اقتصاد ریاضتی اشتباه می گیرند. در تعاریف و ابعاد اقتصاد مقاومتی هیچ نوع برنامه و طرحی که به دنبال فشار وارد کردن بر مردم و بنگاه های تولیدی باشد، وجود ندارد. اصل و شالوده این نوع اقتصاد بر کاهش مصارف و بودجه دستگاه های دولتی، افزایش تولیدات راهبردی (در بخش صنعت و کشاورزی) و عدم وابستگی به درآمدهای نفتی استوار است. حال آنکه اقتصاد ریاضتی که برنامه اصلی کشورهای اروپایی برای برون رفت از بحران های اقتصادی پیش آمده مطرح شده، بیشتر ظرفیت و تأکید خود را بر افزایش مالیات های مستقیم قرار داده است.”
دفتر سیاسی سپاه در این مقاله همچنین با ابراز نگرانی از جبران کاهش درآمد نفت و کسری بودجه از محل مالیات با ابراز نگرانی پرسیده بود: “ متعجبیم که آقای حسینی راهکار جبران همه کاهش درآمد ناشی از فروش نفت، در صورت موثر بودن تحریم ها را از طریق تأمین منابع مالیاتی معرفی می کند. آیا منظور از این منابع، أخذ مالیات از برخی فعلان اقتصادی است که تاکنون از دادن مالیات طفره رفته اند و یا منظور افزایش مالیات بر مردم و بخش تولید است؟”
صبح صادق همچنین با ادعای “درک اشتباه” دولت از شعار “اقتصاد مقاومتی” رهبرجمهوری اسلامی و سرداران سپاه از دولت خواسته بودند که نقش “ضربه گیر” نظام را ایفا کند و در پوشش “دفاع از مردم” تاکید کرده بود که “در چنین شرایطی که نظام بیش از هر زمان به اعتماد و پشتیبانی مردم نیاز دارد و کشورهای غربی و اروپایی به صورت آشکار هدف از این تحریم ها را تحمیل فشارهای اقتصادی بر مردم و نهایتاً نارضایتی اجتماعی اعلام می کنند چه ضرورتی دارد که تصمیمات داخلی نیز در جهت خواسته آنها باشد. مسئولان باید دولت را به عنوان ضربه گیر و سپر مردم در برابر فشارهای ناشی از تحریم مردم معرفی کنند و راه های عبور از این جنگ نابرابر اقتصادی را کاهش هزینه های جاری دولت، افزایش تولید ملی و صرفه جویی در منابع و… اعلام کنند، نه اینکه فشار روانی مضاعفی را بر دوش مردم قرار دهند.”
