۱۳ دی ماه ۱۳۹۰، تاریخ نامه‌ای بود که با سربرگ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی “دستور انحلال” خانه سینما را صادر می‌کرد؛ البته نوشته شده بود: “تشکل موسوم به خانه سینما”. ۱۷ ماه پس از آن در تاریخ ۱۶ تیر ۱۳۹۲ محمود احمدی‌نژاد دستور داده که “نهاد صنفی” هرچه سریعتر بازگشایی شود و غیر دولتی باشد و غیر دولتی بماند.
این دستور، حکایت از روند محبت سازی در روزهای پایانی کار محمود احمدی‌نژاد است. او در ۶ ماهه پایانی دولت خود سه دستور به نفع سه نهاد بزرگ و تاثیرگذار غیردولتی و صنفی صادر کرده است؛ اعتراض به روند تایید صلاحیت‌ها در انتخابات سازمان نظام پزشکی و خودداری از امضای حکم رییس جدید نظام پزشکی، دستور حذف پیشنهاد دستگاه قضا از متن لایحه جامع وکالت رسمی که ناقض استقلال وکلا بود، و حالا بازگشایی خانه سینما.
دیدار احمدی‌نژاد با طرفین درگیر
نامه یکشنبه عصر احمدی‌نژاد، حاصل دیدار پنج‌شنبه گذشته او با جواد شمقدری، رییس سازمان سینمایی و هیات تدوین اساسنامه خانه سینما بود. آن طور که فرهاد توحیدی، رییس هیات‌مدیره و سخنگوی خانه سینما گفته است این نشست از سوی دفتر ریاست جمهوری برنامه‌ریزی شده بود و در جریان آن تفاهمنامه‌ای به امضای دو طرف درگیر رسید تا مقدمات بازگشایی و آغاز به کار خانه سینما اجرایی شود.
همچنین دو طرف قرار گذاشتند تا زمان تا ابلاغ اساسنامه، حرفی از این توافق به میان نیاورند. اما خیلی زود دوباره به مشکل می‌خوردند و کار به انتقاد رسانه‌ای سخنگوی خانه سینما می‌کشد. ماحصل این اتفاقات تا پایان روز یکشنبه، دیدار مجدد توحیدی و شمقدری برای حل اختلاف جدید به وجود آمده و البته نامه احمدی‌نژاد است. شاید این نامه و تمایل هیات مدیره خانه سینما برای بازگشایی هرچه سریعتر این نهاد صنفی، باعث حل اختلافات و آغاز به کار مجدد خانه سینما حتی در زمان فعالیت دولت دهم شود.
رییس دولت دهم در نامه خود خطاب به رییس سازمان سینمایی نوشته است: “وجود یک نهاد صنفی مانند خانه سینما برای هم افزایی توان سینمای ایران و رسیدگی به مشکلات و موانع، ضروری است و طبیعی است که این نهاد باید غیردولتی باشد و بماند و مراقبت شود به هر دلیلی این نهاد با اهمیت تعطیل نشده و جامعه هنری از مزایای وجود آن بی‌بهره نشوند.”
اما اختلاف تازه سازمان سینمایی و خانه سینما، پس از جلسه موفقیت‌آمیز با احمدی‌نژاد چیست؟
اختلافی که دوباره سربرآورد
جواد شمقدری روز شنبه، ۱۵ تیر ماه نامه‌ای خطاب به هیات مدیره خانه سینما نوشت و در آن طی ۸ بند، تشریفات قانونی و اجرایی بازگشایی خانه سینما را شرح داد. او سپس در گفت‌وگو با خبرنگاران رسانه‌های مختلف از دیدار و تفاهم روز پنج‌شنبه پرده برداشت.
شمقدری درباره نامه توضیح داد: “کلیات این مباحث در حضور آقای احمدی نژاد بین نمایندگان حاضر مذاکره و قرار شد مواردی هم که دو طرف روی آن توافق مشترک ندارند، نظر آقای احمدی‌نژاد به‌عنوان رییس شورای عالی سینما، نظر نهایی باشد. ما برای اینکه هیچ مشکل دیگری در بازگشایی خانه سینما ایجاد نشود، قبل از انتشار نامه، آن را مجددا با شخص آقای احمدی‌نژاد چک کردیم و اکنون دو طرف به اجرای تک تک مفاد آن متعهد هستند.”
او ابراز امیدواری کرد در صورت پایبندی دوطرف به اجرای بندها، خانه سینما در کمتر از ۲۰ روز بازگشایی شود و گفت: “این یک میدان امتحان است که چه افرادی به تعهداتشان پایبند خواهند بود، چون قرار همه این بود که اگر در بازگشایی خانه سینما به اختلافی برخوردیم نظر رئیس جمهور فصل‌الخطاب باشد. ما نیز به همین دلیل با قدرت از این هشت بندی که اعلام کرده‌ایم حمایت خواهیم کرد.”
اما در سوی مقابل، فرهاد توحیدی خبرنگاران را فراخواند تا در اعتراض به نامه شمقدری بگوید: “آقای شمقدری در نامه خودشان نوشتند عمل به بندهای این نامه در حکم آزمون است، حال اگر قرار به آزمون باشد، خودشان در گام اول رفوزه شده‌اند. اساسنامه‌ای که باید طرح بشود، اساسنامه اصلاح شده هیات هفت نفره نیست و بندهای مهمی از آن تغییر پیدا کرده است که مورد تایید خانه سینما نیست و نسخه‌ای که سازمان سینمایی فرستاده، فاقد امضای هیات هفت نفره است.”
او همچنین عنوان کرد که “تلقی من این است که آقای شمقدری گروگان تصمیم‌گیری‌های تند دیگران شده‌اند، البته نه اینکه خودشان دخیل نبوده باشند. گمان می‌کنم در یک بن‌بستی گیر کرده بودند که این تفاهم باعث نجات ایشان از این بن‌بست شده است و پیشنهاد من این است که دوباره بن‌بست تازه ایجاد نکنند.”
رییس هیات‌مدیره خانه سینما می‌گوید که اساسنامه‌ای که سازمان سینمایی به دفتر وکیل خانه سینما فرستاده است، همان اساسنامه اصلاحی با امضای هیات هفت نفره نیست و تغییر پیدا کرده است. در حالی که اساسنامه باید بی‌کم و کاست به مجمع عمومی خانه سینما برده شود و به تصویب مجمع عمومی برسد.
اوتاکید کرده است که “ اگر نیت، بازگشایی خانه سینما باشد، قاعدتا باید این اشتباه تصحیح شود و گرنه از اعتماد آقای احمدی‌نژاد سوءاستفاده شده است. ما نیز قطعا گزارش این ماجرا را به دفتر آقای احمدی‌نژاد ارسال می‌کنیم.”
این مقام نهاد صنفی سینماگران ایران این روایت را که هیات مدیره خانه سینما علاقه‌ای به بازگشایی این تشکل در دولت دهم ندارند، رد کرده است.
آخرین تیر ترکش برای حل مشکل
دو طرف ماجرا، روز یکشنبه هم دیداری با یکدیگر داشتند تا شاید اختلاف جدید به وجود آمده را برطرف کنند. از مفاد این جلسه اطلاعی به رسانه‌ها داده نشده است و خبرگزاری ایسنا گمانه‌زنی کرده که “با نتایج مثبتی به انجام رسیده است.” اگرچه شمقدری پس از پایان جلسه و انتشار نامه محمود احمدی‌نژاد بار دیگر از نامه هشت بندی خود دفاع کرده و آن را “آخرین تیر ترکش” نامیده است.
او گفته است: “ما در ابتدای نامه‌ای که به هیات مدیره خانه سینما نوشتیم تاکید کردیم که اصل را بر تفاهم گذاشته‌ایم وگرنه باید بگویم که بعضی از بندهای همین نامه را شخصا قبول ندارم، اما اصل را بر حل مشکل گذاشته‌ایم و بر اساس دستور مجدد آقای احمدی‌نژاد که توصیه کرده‌اند هر چه سریعتر نسبت به بازگشایی اقدام شود، می‌خواهیم سریعتر کار انجام شود.”
